Elon Musk lại thất bại với siêu dự án

Starship thất bại trong chuyến bay thử lần thứ 9. Ảnh: Bloomberg.

Tàu vũ trụ Starship, hệ thống tên lửa lớn nhất từng được SpaceX chế tạo, tiếp tục gặp trục trặc trong chuyến bay thử nghiệm lần thứ 9, diễn ra vào ngày 28/5. Dù có nhiều cải tiến so với 2 lần phóng trước đó, nó vẫn chưa thể hoàn tất hành trình tái nhập khí quyển và trở về Trái đất an toàn.

Theo công bố từ SpaceX, tầng trên của tàu vũ trụ đã gặp sự cố rò rỉ nhiên liệu trong quá trình bay, dẫn đến việc phương tiện mất kiểm soát khi đang ở giai đoạn ngoài không gian. Lớp chắn nhiệt, yếu tố then chốt để bảo vệ tàu trong lúc tái nhập không thể phát huy tác dụng do sự cố xảy ra quá sớm. Hệ quả là Starship vỡ tung khi trở lại bầu khí quyển.

Các mảnh vỡ của tàu rơi xuống Ấn Độ Dương và không gây ra thiệt hại tới khu vực dân cư. Tuy nhiên, sự cố khiến phần lớn dữ liệu thử nghiệm không được thu thập như dự kiến. Đây được xem là một thất bại đáng tiếc khi SpaceX kỳ vọng lần này sẽ thu về một số kết quả nhất định.

Tiến bộ nhưng chưa trọn vẹn

Trước giờ phóng, CEO Elon Musk cho biết với nhà báo Tim Dodd rằng “điều quan trọng nhất” trong chuyến bay lần này là thử nghiệm tái nhập và đánh giá hiệu quả lớp bảo vệ nhiệt. Tuy nhiên, do tàu mất kiểm soát khi bay, phần lớn các thử nghiệm này phải hoãn lại và chờ thực hiện trong các chuyến bay tiếp theo.

Dù thất bại trong giai đoạn cuối, Starship vẫn đạt được một số bước tiến so với các lần thử nghiệm trước. Cụ thể, tàu đã bay qua giai đoạn cắt động cơ tầng đẩy đúng thời gian, một dấu mốc chưa từng đạt được trong 2 chuyến bay gần nhất vào tháng 1 và tháng 3.

Starship vẫn chưa khắc phục được lỗi phát nổ khi thực hiện quá trình tái nhập. Ảnh: AFP.

Tầng đẩy Super Heavy với thiết kế tái sử dụng đã được dùng lại từ chuyến bay trước. Đây là nỗ lực của SpaceX nhằm chứng minh khả năng tái bay nhiều lần của nguyên mẫu. Tuy nhiên, khi đến giai đoạn mô phỏng hạ cánh trên Vịnh Mexico, hệ thống 3 động cơ trung tâm đã không hoạt động đúng kế hoạch, khiến tầng đẩy bị vỡ tan.

SpaceX cho biết họ đang tiếp tục cải thiện thiết kế và khắc phục các lỗi kỹ thuật phát sinh trong các chuyến bay trước. Trong 2 lần phóng gần nhất, tầng trên của Starship đều phát nổ giữa hành trình do những lỗi khác nhau, từ rung động quá mức cho đến hỏng hóc động cơ.

Tuy nhiên, điểm chung là không chuyến bay nào trong số 9 lần thử nghiệm của Starship có thể hoàn thành toàn bộ quy trình, bao gồm cất cánh, bay vào quỹ đạo, tái nhập và hạ cánh thành công. Với triết lý "thử nhanh, sửa nhanh", SpaceX chấp nhận các thất bại để cải thiện thiết kế theo thời gian. Elon Musk khẳng định 3 chuyến bay tiếp theo sẽ diễn ra với tần suất dày hơn, khoảng 3-4 tuần một lần.

Tầm nhìn của Elon Musk

Starship không chỉ là niềm kỳ vọng của Elon Musk mà còn là phương tiện được NASA lựa chọn cho sứ mệnh Artemis III khi đưa con người trở lại Mặt Trăng vào cuối thập kỷ này. Hợp đồng giữa NASA và SpaceX có trị giá hàng tỷ USD, nhưng Elon Musk tỏ ra không mấy hứng thú.

Trong cuộc trò chuyện trước giờ phóng, ông đã mô tả chương trình Artemis là “yếu ớt một cách khách quan” và cho rằng nhân loại nên hướng đến việc định cư trên Mặt Trăng hoặc Hoả tinh.

SpaceX sẽ hiện thực hoá tham vọng đưa con người lên Mặt Trăng. Ảnh: Bloomberg.

Mục tiêu dài hạn của Elon Musk là đưa con người đến Hoả tinh. Trong năm 2026, vị tỷ phú kỳ vọng SpaceX có thể phóng 5 tàu Starship không người lái tới hành tinh đỏ, mang theo các robot Optimus do chính Tesla của ông sản xuất. Kế hoạch đầy tham vọng này đòi hỏi nhiều bước tiến vượt bậc, bao gồm hàng loạt vụ phóng liên tiếp và khả năng tiếp nhiên liệu ngoài không gian, những điều chưa từng được thực hiện trong lịch sử hàng không vũ trụ.

Với thất bại của chuyến bay thứ 9, SpaceX vẫn còn nhiều việc phải làm để biến Starship thành phương tiện có thể tái sử dụng hoàn toàn và hoạt động ổn định. Tuy nhiên, theo Elon Musk, mỗi chuyến bay mang lại bài học quý giá để tiến gần hơn đến mục tiêu khám phá không gian sâu rộng, dù con đường phía trước còn nhiều chông gai.