Giá gạo Nhật Bản tăng kỷ lục, Thái Lan tranh thủ đẩy mạnh xuất khẩu

Theo báo Nikkei Asia, một số nông dân thậm chí chuyển sang trồng lúa giống koshihikari - một giống lúa tạo nên loại gạo cao cấp của Nhật - để phục vụ thị hiếu ngày càng đa dạng.

Từng thất bại trong vụ nhập khẩn cấp năm 1993 vì không hợp khẩu vị, gạo Thái Lan nay dần được ưa chuộng hơn nhờ sự phổ biến của ẩm thực châu Á tại Nhật Bản.

Công ty xuất khẩu Wonnapob cho biết hình ảnh gạo Thái “mềm và ngọt” đang được người Nhật biết đến nhiều hơn. Song song, lượng gạo lài Thái xuất khẩu sang Nhật Bản từ đầu năm đến tháng 10-2025 đã tăng gấp 6 lần so với cả năm 2024.

Trong khi giá bán lẻ gạo tại Nhật Bản tăng lên hơn 4.300 yen/5kg (khoảng 27,6 USD) - mức cao nhất từ năm 2022, thì gạo Thái bán tại Nhật rẻ hơn đáng kể, khoảng 3.200 yen/5kg, góp phần kích cầu.

Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản cũng dự báo cắt giảm 5% sản lượng gạo chủ lực vụ 2026, khiến giá gạo tại Nhật có thể tiếp tục neo cao.

Trái ngược với thị trường Nhật Bản, giá gạo xuất khẩu của Thái Lan lại xuống mức thấp nhất từ 2007, chỉ còn 356 USD/tấn, do tác động từ động thái hạn chế rồi dỡ bỏ hạn chế xuất khẩu gạo trắng của Ấn Độ - nước dẫn đầu thị trường gạo toàn cầu.

Mặc dù nông nghiệp chỉ chiếm dưới 10% GDP, Thái Lan là nước xuất khẩu gạo lớn thứ ba thế giới nên việc tìm đầu ra mới là rất quan trọng.

Tuy nhiên xuất khẩu gạo Thái sang Nhật Bản vẫn giảm 15% trong 9 tháng đầu năm, do gạo lài Thái chỉ chiếm 3% tổng lượng và khó thay thế gạo Nhật về độ dẻo, hương thơm và hình dạng hạt.

Bên cạnh đó, đàm phán thương mại Mỹ - Nhật khiến Nhật Bản tăng nhập khẩu gạo Mỹ trong khuôn khổ “tiếp cận tối thiểu”, buộc phải giảm nhập từ Thái Lan từ mức 300.000 tấn xuống còn 70.000 đến 80.000 tấn.

Trước triển vọng kém tích cực này, một số nông dân Thái đang chuyển sang trồng giống gạo Nhật.

Tại tỉnh Udon Thani (miền đông bắc Thái Lan), nông dân Seksan chuẩn bị lần đầu xuất 50 tấn koshihikari sang Nhật Bản, dù phải chịu mức thuế 341 yen/kg do không nằm trong hạn ngạch ưu đãi.

Anh tin rằng nhờ khí hậu nóng và có thể thu hoạch 2 - 3 vụ/năm, gạo Thái trồng theo giống Nhật vẫn có thể bán với giá bằng một nửa gạo Nhật nhưng chất lượng tương đương.

Sau thời gian làm việc tại Nhật và bị ấn tượng bởi chất lượng của giống lúa koshihikari, anh Seksan đã lập nhóm sản xuất 50 người trên khoảng 50ha, chủ yếu bán trong nước, trước khi hướng sang xuất khẩu trong bối cảnh thị trường Nhật thiếu hụt nguồn cung.

UYÊN PHƯƠNG

Nguồn: https://tuoitre.vn/gia-gao-nhat-ban-tang-ky-luc-thai-lan-tranh-thu-day-manh-xuat-khau-20251203112210027.htm