Tạo môi trường học tập an toàn, lành mạnh
Phát biểu khai mạc, ông Hoàng Đức Minh - Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD&ĐT) - cho biết: Công tác xã hội là một phần quan trọng của hoạt động giáo dục trong nhà trường, góp phần chăm sóc, hỗ trợ, can thiệp, kịp thời giúp học sinh giải quyết các vấn đề tâm lý, tình cảm, xã hội, đảm bảo môi trường học tập an toàn, thân thiện,hạnh phúc.
Trong bối cảnh học sinh phải đối mặt với nhiều thách thức mới như bạo lực học đường, áp lực học tập, khủng hoảng tâm lý..., công tác xã hội trường học sẽ trở thành cầu nối quan trọng giữa gia đình - nhà trường - xã hội. Hoạt động này không chỉ hỗ trợ học sinh vượt qua khó khăn, mà còn góp phần hình thành nhân cách, kĩ năng sống, tạo điều kiện để các em phát triển toàn diện.
Năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 112/QĐ-TTg ban hành chương trình phát triển công tác xã hội giai đoạn 2021-2030 với mục tiêu đẩy mạnh phát triển công tác xã hội tại các cấp, các ngành; đảm bảo nâng cao nhận thức của toàn xã hội về công tác xã hội; nâng cao chất lượng dịch vụ công tác xã hội.
Bộ GD&ĐT cũng đã ban hành Quyết định 4969/QĐ-BGDĐT về kế hoạch phát triển Công tác xã hội trong ngành Giáo dục giai đoạn 2021-2025, xác định đầy đủ, cụ thể các nhiệm vụ của Bộ GD&ĐT, ngành Giáo dục cần triển khai thực hiện theo Quyết định số 112/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Mới đây, Bộ GD&ĐT tiếp tục ban hành Thông tư số 18/2025/TT-BGDĐT ngày 15/9/2025 hướng dẫn công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học. Thông tư không chỉ góp phần tháo gỡ những vướng mắc từ thực tiễn triển khai thời gian qua, mà còn mở ra khuôn khổ pháp lý mới trong việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, lành mạnh.
TS Phạm Bích Thủy, Vụ Học sinh, sinh viên nhận định: Hiện nay, học sinh đang đối mặt với rất nhiều vấn đề về tâm lý, xã hội, học tập, kĩ năng sống, pháp luật... Trước bối cảnh thay đổi của kinh tế xã hội, đòi hỏi các thầy cô ở các trường phổ thông, giảng viên trong các trường đại học một vấn đề, đó là công tác tư vấn hỗ trợ học sinh, trợ giúp, hỗ trợ các em vượt qua khó khăn để học tập.
Công tác xã hội trường học là công cụ, phương pháp giúp can thiệp trong trường học nhằm hỗ trợ học sinh, là cầu nối giữa học sinh với gia đình, nhà trường, giúp các em phát huy năng lực của mình, từ đó học tập tốt hơn. Công tác xã hội cũng tạo cho trường học một môi trường học tập an toàn lành mạnh.
Đánh giá được tầm quan trọng của công tác xã hội trong trường học đối với sự phát triển toàn diện học sinh, ngành GD-ĐT đã ban hành các văn bản chỉ đạo, triển khai công tác xã hội trong trường học từ trung ương đến địa phương. Một số chương trình của các tổ chức quốc tế đã được triển khai để gia tăng nguồn lực thực hiện công tác xã hội trong trường học.
Nhiều mô hình sáng tạo
Tham luận tại hội thảo, ông Kiều Cao Trinh - Phó Trưởng Phòng Chính trị tư tưởng và Công tác HSSV, Sở GD&ĐT Hà Nội, cho biết: Khi công tác xã hội trường học được tổ chức đúng quy định, kịp thời và nhân văn, nhiều tình huống nguy cơ đã được phát hiện sớm, can thiệp đúng cách, hỗ trợ học sinh phục hồi tâm lý, ổn định quan hệ xã hội, quay lại nhịp học tập bình thường.
Các nhà trường kiện toàn tổ tư vấn học đường và công tác xã hội, hình thành phòng tư vấn bảo đảm riêng tư. Tổ chức chuyên đề phòng ngừa về sức khỏe tâm thần, an toàn số, ứng xử học đường, phòng chống bạo lực, xâm hại... lồng ghép vào sinh hoạt lớp, hoạt động trải nghiệm. Đội ngũ giáo viên, nhân viên phụ trách được bồi dưỡng thường xuyên.
Theo bà Lê Thị Sang - Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Yên Nghĩa (phường Yên Nghĩa, Hà Nội), nhà trường đã có thành lập Tổ tư vấn tâm lý và công tác xã gồm các thành viên đại diện Ban giám hiệu, Tổng phụ trách, nhân viên y tế, đại diện cha mẹ học sinh. Các giáo viên được lựa chọn vào Tổ tư vấn là các khối trưởng có nghiệp vụ sư phạm vững vàng, kỹ năng giao tiếp tốt và được sự tín nhiệm của học sinh, phụ huynh.
Mạng lưới tư vấn tâm lý học đường được xây dựng với 35 giáo viên chủ nhiệm, cùng tiến hành nắm bắt tâm tư học sinh và thực hiện việc tư vấn tâm lý. Các thầy cô thường xuyên trao đổi thông tin về học sinh; nâng cao nhận thức của cha mẹ học sinh về đặc điểm phát triển tâm sinh lý lứa tuổi, quan tâm đúng mức, phát hiện kịp thời biểu hiện bất thường để có biện pháp hỗ trợ kịp thời, phù hợp.
Theo đại diện Trường THCS Trưng Vương (phường Cửa Nam, Hà Nội), những năm gần đây, ngành giáo dục đã có nhiều chủ trương và chính sách nhằm tăng cường công tác tư vấn tâm lý học đường. Tuy nhiên, tại nhiều trường công lập, công tác này gặp không ít khó khăn. Nhiều trường chưa có cán bộ chuyên trách tâm lý, hoặc có nhưng phải kiêm nhiệm nhiều công việc khác, khiến hoạt động tư vấn chưa được duy trì thường xuyên. Kinh phí dành cho hoạt động xã hội và tâm lý học đường còn hạn chế.
Trước thực trạng đó, Trường THCS Trưng Vương chủ động triển khai nhiều mô hình và giải pháp nhằm huy động nguồn lực xã hội, thu hút sự đồng hành của các tổ chức, cá nhân. Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi nói chuyện, tọa đàm chuyên đề với chuyên gia tâm lý - giáo dục, nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng sống và khả năng ứng phó tâm lý cho học sinh, phụ huynh và giáo viên.
Bà Nguyễn Phương Lan - Hiệu trưởng Trường Trường THPT Nhân Chính (phường Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ: Năm học 2023-2024, qua khảo sát học sinh đầu năm, kết quả cho thấy khoảng 15% em có biểu hiện rối loạn tâm lý, 10% gặp khó khăn trong quan hệ bạn bè, 5% gặp khó khăn về hoàn cảnh sức khỏe và gia đình.
Nhận thấy Công tác xã hội trong trường học là giải pháp then chốt giúp học sinh vượt qua những khó khăn trong học tập, tâm lý và đời sống xã hội, nhà trường đã thí điểm triển khai mô hình này với Ban chỉ đạo được kiện toàn hằng năm; tổ tư vấn tâm lý và công tác xã hội với 2 thành viên chuyên trách cùng tất cả các giáo viên chủ nhiệm cùng phối hợp.
Sau ba năm triển khai mô hình công tác xã hội, Trường THPT Nhân Chính đã ghi nhận những kết quả đáng khích lệ: Tỷ lệ học sinh có biểu hiện stress, rối loạn lo âu giảm, 95% học sinh được tư vấn cảm thấy hài lòng với sự hỗ trợ và có cải thiện rõ rệt về tâm lý, học tập; không có trường hợp học sinh bỏ học, hiện tượng “bắt nạt học đường” hiếm khi xảy ra và luôn được phát hiện, ngăn chặn kịp thời.
“Công tác xã hội trong ngành giáo dục chỉ có thể thành công khi có sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Bộ GD&ĐT, các sở GD&ĐT, chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội, cùng sự tham gia tích cực của giáo viên, học sinh và cha mẹ. Mỗi học sinh cần được lắng nghe, được hỗ trợ đúng lúc để phát triển hài hòa về trí tuệ và nhân cách, đó cũng chính là mục tiêu cao nhất của giáo dục”, ông Hoàng Đức Minh khẳng định.
Nguồn: https://giaoducthoidai.vn/gia-tang-nguon-luc-thuc-hien-cong-tac-xa-hoi-trong-truong-hoc-post753614.html
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp về xây dựng nhà máy điện hạt nhân](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/22/1761137852450_dsc-9299-jpg.webp)
Bình luận (0)