Gieo mầm tri thức ở vùng cao

Tại vùng cao Ba Chẽ, từ những lớp học nội trú, bán trú giản dị, bao thế hệ học sinh người DTTS đã được chắp cánh ước mơ, vươn lên bằng nghị lực và tri thức. Đằng sau những thành quả ấy là tâm huyết, sự tận tụy của đội ngũ nhà giáo vùng cao, những người đã và đang thắp sáng niềm tin, từng ngày giúp học trò miền núi tiến kịp miền xuôi…

Khu vui chơi của học sinh Trường Tiểu học và THCS Nam Sơn (xã Ba Chẽ).

Những tấm gương vượt khó

Khi con đường đến trường còn lắm gian nan thì mỗi học sinh miền núi đều gắn với một câu chuyện về nghị lực và khát vọng vươn lên. Trong số ấy, có một cô bé với đôi mắt sáng, nụ cười hiền, luôn chăm chỉ bên trang vở học trò. Đó là Lý Thị Hoàng Yến, học sinh lớp 8, Trường TH&THCS Nam Sơn (xã Ba Chẽ), một trong những học sinh tiêu biểu của nhà trường. Sinh ra trong một gia đình nghèo, đông anh chị em, bố mẹ làm nông với thu nhập thấp, nhưng Lý Thị Hoàng Yến luôn nỗ lực vượt qua khó khăn để vươn lên trong học tập.

Mặc dù hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhưng Lý Thị Hoàng Yến luôn cố gắng học tập thật tốt. Trong những năm tiểu học, Yến đã nỗ lực đạt nhiều thành tích cao, khi bước vào cấp 2, ngay từ năm lớp 6 Yến đã đạt danh hiệu học sinh giỏi. Năm lớp 7 em tiếp tục giành danh hiệu học sinh xuất sắc. Đằng sau những thành tích ấy là biết bao cố gắng của cô học trò nhỏ nơi vùng cao. Lý Thị Hoàng Yến tâm sự: “Sau này cháu muốn trở về quê hương giúp đỡ những bạn có hoàn cảnh khó khăn như cháu, để cùng nhau học tập và vươn lên trong cuộc sống".

Một tiết học tại lớp 8A, Trường Tiểu học và THCS Nam Sơn (xã Ba Chẽ).

Trường hợp của Lý Thị Hoàng Yến không chỉ là câu chuyện về một học sinh vượt khó học giỏi, mà còn là hình ảnh tiêu biểu cho nghị lực, ý chí vươn lên của học sinh miền núi Ba Chẽ. Phía sau thành tích ấy là sự đồng hành, động viên của các thầy cô, những người luôn dành trọn tâm huyết cho học trò nơi vùng cao.

Trong số đó, cô Hoàng Thị Hiền, giáo viên Trường TH&THCS Nam Sơn là người đã nhiều năm gắn bó, dìu dắt các em học sinh vượt qua khó khăn để đến lớp. Là một người DTTS, sinh ra và lớn lên tại huyện Ba Chẽ trước đây, cô giáo Hiền hiểu rõ những vất vả của trẻ em vùng cao khi đến trường.

Với cô giáo Hiền, mỗi ngày đến lớp là một niềm vui. Nghề giáo viên mà cô lựa chọn không chỉ dừng lại ở việc giảng dạy, mà còn là hành trình sẻ chia, đồng hành cùng học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Cô giáo Hiền chia sẻ: “Bản thân tôi cũng là người DTTS, nên tôi hiểu rõ sự thiệt thòi đối với học sinh của mình. Việc duy trì sĩ số, vận động học sinh ra lớp chính là khó khăn lớn nhất của người giáo viên ở vùng cao. Tôi đã từng đi đến rất nhiều gia đình học sinh. Mỗi em có một hoàn cảnh riêng, có em thì mồ côi, có em bố mẹ đi làm xa, anh chị em phải ở nhà tự trông nhau... Khi đến thăm các gia đình, tôi luôn cảm thấy xúc động và chia sẻ sâu sắc với hoàn cảnh của các em".

Từ tấm lòng của những người thầy, người cô như cô giáo Hoàng Thị Hiền, nhiều học sinh miền núi như Lý Thị Hoàng Yến đã có thêm động lực, nghị lực để tiếp tục đến trường, nuôi dưỡng ước mơ của mình. Các thầy cô nơi đây là những người "gieo chữ" thầm lặng, đang từng ngày viết nên những câu chuyện đẹp giữa vùng núi Ba Chẽ, nơi tri thức được ươm mầm bằng sự tận tâm và tình yêu thương.

Ở nhiều vùng của xã Ba Chẽ, cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, không ít học sinh phải đối mặt với nguy cơ không được đến trường. Tuy nhiên, tại đây có một chương trình đầy ý nghĩa mang tên “Nâng bước em tới trường”, đã trở thành cầu nối tiếp tục chắp cánh cho những ước mơ của các em.

Lễ tổng kết năm học 2024-2025 tại Trường Tiểu học và THCS Nam Sơn (xã Ba Chẽ).

Trường TH&THCS Nam Sơn có 730 học sinh, chủ yếu là người DTTS, trong đó nhiều em có hoàn cảnh khó khăn. Từ nhiều năm qua, nhà trường cùng các ban, ngành, đoàn thể của địa phương đã triển khai chương trình “Nâng bước em tới trường”.

Theo đó, hằng năm khi bắt đầu năm học mới, các giáo viên chủ nhiệm sẽ rà soát, đánh giá hoàn cảnh từng học sinh, lập danh sách những em cần hỗ trợ đặc biệt. Những món quà thiết thực như gạo, quần áo, dụng cụ học tập được gửi tặng từ nhà trường và các tổ chức thiện nguyện đã trở thành nguồn động viên quý giá, tiếp thêm nghị lực cho các em đến trường.

Chương trình “Nâng bước em tới trường” không chỉ là hành động thiết thực, mà còn là biểu tượng của tinh thần tương thân tương ái, là minh chứng cho sức mạnh đoàn kết của cộng đồng, cùng chung tay giúp các em nhỏ vùng cao vươn lên thực hiện ước mơ tri thức.

Thắp sáng tri thức nơi mái trường nội trú

Là một ngôi trường vùng cao với đặc thù 100% học sinh là người DTTS, Trường PTDT nội trú Ba Chẽ đã trải qua hơn 40 năm xây dựng và phát triển; vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn để trở thành điểm sáng trong sự nghiệp giáo dục vùng đặc biệt khó khăn của Quảng Ninh.

Toàn cảnh Trường PTDT Nội trú Ba Chẽ.

Năm học 2023-2024 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của Trường PTDT nội trú Ba Chẽ khi dự án cải tạo, mở rộng trường được hoàn thành và đưa vào sử dụng. Qua đó không chỉ mang lại diện mạo khang trang, hiện đại, mà còn mở ra môi trường học tập, sinh hoạt toàn diện cho học sinh người DTTS nơi vùng cao Ba Chẽ.

Trường PTDT nội trú Ba Chẽ hiện có nhà học 4 tầng với 16 phòng học; nhà đa năng; nhà ở học sinh 5 tầng gồm 3 tầng phòng ở (mỗi tầng 11 phòng), tầng trệt là nhà ăn và phòng sinh hoạt tập thể. Khu nhà học bộ môn, khu hiệu bộ được cải tạo, nâng cấp đồng bộ. Ngoài ra, trường còn có sân bóng đá, sân giáo dục thể chất với đường chạy đạt chuẩn quốc tế bao quanh sân.

Nhờ đó, cơ sở vật chất của trường hiện đạt tiêu chuẩn trường chất lượng cao, trường chuẩn quốc gia cấp độ 2, bảo đảm chỗ học, ăn, nghỉ cho học sinh; giúp đội ngũ cán bộ, giáo viên yên tâm công tác, tiếp tục đổi mới phương pháp giảng dạy để nâng cao chất lượng giáo dục.

Phòng máy tính của Trường PTDT Nội trú Ba Chẽ.

Cô giáo Bằng Thị Ngọc Lan, Hiệu trưởng Trường PTDT nội trú Ba Chẽ, cho biết: “Năm học 2025-2026, trường có 376 học sinh theo học, 100% là người DTTS. Các em đều sống xa nhà, còn nhiều bỡ ngỡ, vì vậy chúng tôi luôn xác định giáo viên ở trường nội trú không chỉ là người dạy học, mà còn là cha mẹ thứ hai của học trò. Chúng tôi cố gắng tạo ra một môi trường hạnh phúc, gần gũi như gia đình để các em yên tâm học tập, rèn luyện, đồng thời giúp các em giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình”.

Cô giáo Nguyễn Thị Khánh, Tổng phụ trách Đội của nhà trường, cho biết thêm: “Khi mới vào học ở trường, nhiều em còn nhỏ, chưa quen nếp sống tập thể. Các thầy cô phải hướng dẫn từ những việc nhỏ nhất như ăn ở, tắm giặt, gấp quần áo... để các em dần thích nghi và rèn luyện tính tự lập".

Tình yêu thương, sự tận tâm của đội ngũ giáo viên đã giúp học sinh nhanh chóng hòa nhập, trưởng thành. Mái trường nội trú Ba Chẽ vì thế thật sự trở thành ngôi nhà thứ hai của hàng trăm học trò vùng cao.

Trong năm học 2024-2025, Trường PTDT nội trú Ba Chẽ đã huy động tối đa nguồn lực, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học để triển khai hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Các tổ chuyên môn chủ động, linh hoạt trong xây dựng kế hoạch bài giảng, chú trọng đổi mới phương pháp dạy học, chuyển từ kiểm tra kiến thức sang đánh giá năng lực và phẩm chất học sinh.

Nhà trường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kết hợp mô hình lớp học truyền thống và trực tuyến; khuyến khích hoạt động học tập thực tế, nghiên cứu khoa học, xây dựng tủ sách lớp học, thư viện thân thiện, không gian đọc mở; tổ chức các câu lạc bộ khoa học, hoạt động giao lưu văn hóa để phát triển toàn diện kỹ năng, năng lực và nhân cách học sinh.

Nhờ những nỗ lực đó, kết quả học tập năm học 2024-2025 có nhiều chuyển biến tích cực so với năm học trước. Số học sinh học lực tốt tăng 21 em (tăng 4,8%), hạnh kiểm tốt tăng 57 em (tăng 7,2%). Học sinh giỏi các môn văn hóa cấp tỉnh đạt chỉ tiêu đề ra; đặc biệt, đội tuyển học sinh giỏi lớp 9 đoạt 18 giải/37 học sinh tham gia (gồm 1 giải nhất, 6 giải nhì, 9 giải ba và 8 giải khuyến khích). Ở cấp tỉnh, có 6 giải/13 học sinh dự thi; trong khi đó, các cuộc thi giao lưu văn hóa khối 6, 7, 8 đoạt 49 giải/86 học sinh, vượt 26 giải so với năm học trước.

Những con số ấy thể hiện rõ những nỗ lực vượt khó, tinh thần học tập bền bỉ của học sinh và sự tận tụy của đội ngũ nhà giáo vùng cao Ba Chẽ.

Hoạt động ngoại khóa tại Trường PTDT Nội trú Ba Chẽ.

Những kết quả đạt được của Trường PTDT nội trú Ba Chẽ không chỉ đến từ sự nỗ lực của tập thể thầy và trò, mà còn nhờ sự quan tâm, đầu tư của tỉnh đối với giáo dục ở vùng cao. Việc cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất; chính sách hỗ trợ giáo viên, học sinh người DTTS; cùng định hướng phát triển giáo dục toàn diện của tỉnh đã trở thành nguồn động lực quan trọng để nhà trường vươn lên.

Hoài Minh

Nguồn: https://baoquangninh.vn/gieo-mam-tri-thuc-o-vung-cao-3379611.html