Người dân mang lương thực về cho người thân sau khi nước rút - Ảnh: MINH CHIẾN
Dân ta có câu "Bầu ơi thương lấy bí cùng". Khi thiên tai hay tai nạn, câu nói đó lại trở thành hiện thực rõ ràng.
Năm nay lũ về miền Trung lớn và nhanh khủng khiếp. Khi những dòng nước đục ngầu cuộn qua đồng ruộng miền Trung, những mái nhà chỉ còn nhấp nhô trên sóng dữ, những tiếng kêu cứu lạc giọng giữa đêm khuya, tôi lại thấy những tiếng nói, những hành động của bao nhiêu đồng bào, bằng mọi khả năng có thể, hành động thực sự để có thể nhanh chóng cứu giúp, hỗ trợ đồng bào vùng lũ lụt.
Trong tai họa, sự chia sẻ lại càng chân thật: người trao gửi không vì danh tiếng, người nhận cảm tấm lòng hơn là vật chất.
Có mặt tại những điểm thu nhận hàng cứu trợ mới thấy hết những nghĩa tình mộc mạc, trực tiếp và không cần trang trí làm màu. Sự giúp đỡ âm thầm đến từ mọi người khá giả hay nghèo khó, từ chiếc xe đạp chở thùng mì hay chiếc xe hơi chở nhiều bao hàng hóa, cứu giúp bằng từng túi gạo, áo phao, thùng nước, những bao quần áo chăn màn sạch sẽ…
Bức tranh họa sĩ trẻ Nguyễn Nhất Đan vẽ ông cụ gửi vài thùng mì, với lời nhắn tặng cho đồng bào Krông Bông (tỉnh Đắk Lắk) và Phú Yên (cũ)
Ở đâu đó, trong những căn nhà nhỏ giữa phố thị, có những bàn tay gom góp vài trăm nghìn đồng từ bữa cơm còn dè sẻn để gửi về vùng lũ. Ở đâu đó, có những nhóm bạn trẻ hẹn nhau "giúp được gì thì giúp", rồi lặng lẽ lên đường ra vùng lũ mang theo những gì quyên góp được.
Ở nơi cần cứu giúp có những tấm lưng, bàn tay nâng đỡ từng người già em nhỏ ra khỏi ngôi nhà ngập nước, có ánh mắt thất thần của những người vừa được kéo lên khỏi dòng nước, có tiếng gọi nhau í ới giữa trời mưa xối xả: "Còn ai mắc kẹt không?"..., có những chiếc xuồng lao vào sóng dữ để đưa người đến nơi an toàn.
Người gặp tai họa luôn tin rằng sẽ có người giúp mình. Người giúp đỡ vì thấy lòng không yên khi đồng bào đang gặp khó khăn. Tất cả đều chung một cảm xúc quen thuộc mà vẫn mới mẻ: niềm tin một cách lặng lẽ nhưng bền bỉ vào tình nghĩa đồng bào.
Một tốp người dân bao gồm cả người già và trẻ nhỏ được đưa lên bờ an toàn - Ảnh: TRUNG TÂN
Có thể thấy năm nay hoạt động cứu trợ không ồn ào như nhiều năm trước, nhưng khẩn trương và quyết liệt hơn.
Các hoạt động được điều hành có tổ chức và hiệu quả hơn. Đó là nhờ thông tin kịp thời về địa điểm, mức độ, những hàng hóa cần thiết trước mắt…
Rút kinh nghiệm về hoạt động hỗ trợ trước đây, hàng hóa cứu trợ được phân loại ngay từ nguồn, giảm thiểu hàng hóa mau hư hỏng hay không cần thiết.
Các đoàn cứu trợ phối hợp với địa phương để nhanh chóng vào thẳng nơi nguy cấp. Hoạt động cứu trợ tuy phần lớn vẫn từ những nhóm thiện nguyện, các tổ chức cộng đồng, bên cạnh một số cơ quan của nhà nước… nhưng thể hiện tính chuyên nghiệp, chắc chắn hơn. Chính quyền và cộng đồng phối hợp tốt hơn, giảm tình trạng "thừa nơi này, thiếu nơi kia".
Bộ đội tham gia dọn dẹp cho các trường học phía Đông tỉnh Đắk Lắk bị ngập bùn, rác thải - Ảnh: TRUNG TÂN
Tuy nhiên, cũng như nhiều năm trước, chúng ta vẫn nhận thấy việc cứu trợ không chỉ là đóng góp nhanh nhiều của cộng đồng, mà cần đi vào chiều sâu, căn cơ và lâu dài hơn, có vậy mới ngăn ngừa tai nạn và giảm thiểu hậu quả. Nhất là vai trò của chính quyền, cần chuyên nghiệp và khoa học hơn.
Cần thiết có cơ quan chuyên trách về ngăn ngừa và giải quyết hậu quả thiên tai, cần lập ngay các dự án dài hạn để hỗ trợ sinh kế, khôi phục nhà cửa, phục hồi trường học, đảm bảo an toàn cho trẻ em và người già.
Cần có sự phối hợp đồng bộ với mục tiêu "An toàn cho dân là trên hết" giữa các cơ quan ban ngành (thủy điện, thủy lợi, y tế, giao thông, xây dựng…) với chính quyền địa phương.
Mối quan hệ chặt chẽ này phải thường xuyên và được "kích hoạt khẩn cấp" khi có thiên tai bão lũ. Bởi vì trách nhiệm "cứu nạn cứu hộ" trước hết thuộc về chính quyền.
Tôi nghĩ sức mạnh của dân tộc này không chỉ ở những gì vĩ đại, mà là ở những điều tử tế nhỏ bé hằng ngày. Giữa những ngày mưa lũ, giữa bao mất mát không thể đong đếm, chính sự tử tế đó thắp lên ánh nắng ấm áp từ lòng người. Và mỗi khi nhìn thấy ánh nắng ấy, dù chỉ qua một bức ảnh, một câu chuyện nhỏ, tôi tin rằng vẫn còn rất nhiều điều để chúng ta yêu thương hơn những con người này, yêu thương đất nước này.
Xã hội ngày nay nhiều hoài nghi hơn, bởi từng xảy ra những vụ lợi dụng lòng tốt và việc thiện nguyện, những tin tức giả mạo trên mạng xã hội, những sự "đánh bóng" tên tuổi trên truyền thông... Nhưng chính trong không khí dè chừng ấy vẫn còn biết bao người bền bỉ làm thiện nguyện suốt chục năm, không cần được gọi tên. Sự tử tế và nghĩa tình đồng bào không phụ thuộc vào tên tuổi vào truyền thông, mà nằm sâu trong tâm hồn con người Việt Nam.
Đó cũng là một di sản quý báu của văn hóa Việt Nam.
23.11.2025 - Ngày Di sản văn hóa Việt Nam.
Chung tay ủng hộ đồng bào miền Trung
Trở lại chủ đề
NGUYỄN THỊ HẬU
Nguồn: https://tuoitre.vn/giua-bao-mat-mat-nghia-dong-bao-thap-len-am-ap-20251123101235036.htm
Bình luận (0)