Hà Nội xây dựng hệ sinh thái số vì mục tiêu tăng trưởng xanh

– Điều gì biến một Hà Nội trầm mặc thành một điểm đến sôi động, đầy sức sống, liên tục nhận được những danh hiệu danh giá của các tổ chức trên thế giới? Không chỉ là vẻ đẹp ngàn năm văn hiến, câu trả lời còn nằm ở cuộc chuyển mình kép của Thủ đô: quyết tâm tiến hành chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đây là kim chỉ nam cho sự phát triển bền vững, đưa Du lịch Hà Nội từng bước kiến tạo tầm vóc mới.

Những con số “biết nói”

Theo báo cáo từ Sở Du lịch Hà Nội, chỉ trong giai đoạn 2022 – 2024, tổng lượng khách du lịch đến Thủ đô tăng bình quân trên 21% mỗi năm. Điều này cho thấy sự tăng trưởng ấn tượng của Du lịch Thủ đô.

Đáng chú ý hơn, dòng khách quốc tế đã trở lại mạnh mẽ, tăng bình quân trên 81%, trong khi khách nội địa cũng tăng gần 12%. Năm 2024, Hà Nội đã đón tới 27,88 triệu lượt khách, với tổng thu đạt gần 111 nghìn tỷ đồng, đóng góp khoảng 7,8% vào GRDP của thành phố. Những con số này là minh chứng cho sức hấp dẫn và tiềm năng to lớn của nền kinh tế du lịch Thủ đô.

Năm 2025, thủ đô Hà Nội liên tục được các nền tảng du lịch uy tín vinh danh. TripAdvisor đã bình chọn Hà Nội vào Top 25 Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới (vị trí thứ 2), Top 25 Điểm đến hàng đầu thế giới (vị trí thứ 7), thậm chí là Top 25 Điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại (vị trí thứ 14). Tạp chí Time Out cũng đánh giá Hà Nội đứng thứ 9/20 thành phố văn hóa, nghệ thuật nổi bật nhất thế giới.

Đặc biệt, dịp lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025, trong 4 ngày nghỉ Hà Nội đã đón tới 2,08 triệu lượt khách, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2024. Doanh thu du lịch cũng tăng vọt, đạt 4.500 tỷ đồng, tăng khoảng 80%. Những con số này là minh chứng hùng hồn cho sức hút của Thủ đô, nơi các di tích lịch sử, không gian văn hóa và lễ hội hiện đại hòa quyện, tạo nên một sự lôi cuốn mạnh mẽ.

Cần một “xương sống” vững chắc cho chuyển đổi số

Nếu ví du lịch Hà Nội là một cỗ máy, thì chuyển đổi số chính là động cơ mạnh mẽ, giúp cỗ máy ấy vận hành trơn tru và hiệu quả. Câu chuyện này không còn là lý thuyết suông, mà đã được chứng minh bằng một trường hợp điển hình: Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Hẳn nhiều người còn nhớ hình ảnh quen thuộc trước đây: những hàng dài người đứng dưới nắng chờ đợi để mua vé giấy, khung cảnh lộn xộn, và sự quá tải vào các dịp lễ tết. Đó là một bài toán đối với ban quản lý, cũng là một trải nghiệm không mấy dễ chịu cho du khách. Thế nhưng, chỉ trong vài năm, mọi thứ đã thay đổi. Bằng cách tiên phong ứng dụng hệ thống bán vé điện tử, Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã giải quyết triệt để vấn đề này. Giờ đây, du khách có thể dễ dàng mua vé trực tuyến, thanh toán qua nhiều kênh và sử dụng mã QR để vào cổng. Điều này không chỉ giải quyết bài toán ùn tắc, mà còn mang lại những lợi ích vượt trội.

Có thể thấy, hệ thống số hóa đã tự động hóa gần như toàn bộ quy trình bán vé và kiểm soát ra vào. Điều này giúp giảm đáng kể chi phí in ấn, quản lý nhân sự và hạn chế tối đa thất thoát tài chính. Mọi giao dịch đều được ghi nhận một cách minh bạch và tức thờ. Du khách không còn phải mang theo tiền mặt hay chờ đợi lâu. Họ có thể chủ động sắp xếp lịch trình và tận hưởng chuyến đi một cách trọn vẹn.

Chuyển đổi số còn mở ra cánh cửa dữ liệu, đây là một trong những giá trị lớn nhất mà nó mang lại. Dữ liệu từ hệ thống bán vé được thu thập và phân tích một cách có hệ thống. Ban quản lý có thể biết được lượng khách đến theo từng giờ, từng ngày, từng tháng; biết được quốc tịch và thậm chí là sở thích của họ. Đây là một “mỏ vàng” thông tin, giúp cho việc hoạch định chiến lược phát triển sản phẩm du lịch trở nên chính xác, hiệu quả và có cơ sở khoa học hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, để cuộc cách mạng số lan tỏa khắp Thủ đô, cần có một chiến lược lớn hơn. Câu chuyện của Văn Miếu – Quốc Tử Giám chỉ là một khởi đầu. Để thực sự tạo ra một “đô thị du lịch thông minh”, trước hết cần xây dựng nền tảng số dùng chung. Thay vì mỗi điểm đến tự phát triển một hệ thống riêng lẻ, Hà Nội cần một “mạng lưới” liên thông, nơi tất cả các điểm đến, cơ sở lưu trú và dịch vụ đều được kết nối. Nền tảng này sẽ hoạt động như một “trục kết nối” trung tâm, nơi dữ liệu được tập trung, giúp du khách dễ dàng lên kế hoạch, đặt dịch vụ và thanh toán chỉ trên một ứng dụng. Điều này tạo ra một hệ sinh thái liền mạch, giúp quản lý đồng bộ và hiệu quả hơn.

Bằng cách thu thập và phân tích dữ liệu lớn từ các hệ thống bán vé điện tử, wifi công cộng, hay các ứng dụng du lịch, thành phố có thể “lắng nghe” được hành vi, sở thích và thói quen của du khách. “Họ thích gì?”, “Họ đi đâu?”, “Họ ở lại bao lâu?” – những câu hỏi này sẽ được trả lời bằng dữ liệu. Đây là cơ sở để xây dựng các sản phẩm du lịch cho từng đối tượng, từ đó nâng cao hiệu quả quảng bá và tối ưu hóa doanh thu.

Chuyển đổi số đòi hỏi một “xương sống” vững chắc. Hà Nội cần đầu tư vào hạ tầng mạng tốc độ cao, hệ thống máy chủ mạnh mẽ và đặc biệt là bảo mật an toàn thông tin mạng. Việc này không chỉ đảm bảo hoạt động thông suốt của các hệ thống số mà còn bảo vệ dữ liệu cá nhân của du khách, tạo dựng niềm tin và sự an tâm khi họ sử dụng các dịch vụ số.

Tuy nhiên, công nghệ chỉ là công cụ, con người mới là yếu tố quyết định. Hà Nội cần tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, bồi dưỡng kỹ năng số cho đội ngũ quản lý, nhân viên tại các điểm đến. Việc chuyển đổi số cần được lồng ghép vào tư duy, từ cấp lãnh đạo đến từng nhân viên, để tạo ra một cuộc cách mạng thực sự.

Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc thay thế vé giấy bằng mã QR. Đó là một quá trình chuyển đổi toàn diện, từ hạ tầng, thể chế đến con người, nhằm xây dựng một hệ sinh thái du lịch Hà Nội thông minh, hiện đại, có đủ sức cạnh tranh.

Tăng trưởng xanh để phát triển bền vững

Cùng với những bước tiến trong chuyển đổi số, Hà Nội còn xác định chuyển đổi xanh là một trụ cột chiến lược không thể thiếu để phát triển du lịch bền vững.

Hà Nội hiện có nhiều “điểm sáng” về du lịch xanh như khu sinh thái Ba Vì, Hương Sơn với giá trị cảnh quan và tín ngưỡng phong phú, hay các hồ nổi tiếng như Hoàn Kiếm, hồ Tây ngay tại trung tâm thành phố.

Tuy nhiên, để thực sự là một “điểm đến xanh” toàn diện, thành phố cần siết chặt quản lý môi trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, quy hoạch không gian du lịch và đầu tư vào các loại hình du lịch thân thiện hơn với môi trường. Quan trọng nhất là cần thay đổi nhận thức, từ chính quyền, doanh nghiệp cho đến mỗi du khách, để cùng nhau xây dựng một nền du lịch có trách nhiệm.

Với sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Hà Nội đang kiến tạo một mô hình du lịch thông minh, bền vững nhưng vẫn mang đậm bản sắc ngàn năm văn hiến. Đây không chỉ là một cuộc cách mạng kỹ thuật mà còn là một chiến lược toàn diện, đồng bộ, từ nhận thức đến hành động, từ thể chế đến hạ tầng, từ nhân lực đến hệ sinh thái để Hà Nội thực sự trở thành một “đô thị du lịch” hàng đầu khu vực, hấp dẫn và đầy cuốn hút.

Nguồn: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Nguồn: http://sodulich.hanoi.gov.vn/ha-noi-xay-dung-he-sinh-thai-so-vi-muc-tieu-tang-truong-xanh.html