"ניתוח" ללא סכינים או דם

ניתוחים לא פולשניים בגינקולוגיה מגדילים את הסיכוי להפוך לאם עבור נשים רבות. מחלות גינקולוגיות כמו שרירנים ברחם, אנדומטריוזיס או אפילו סוגים מסוימים של סרטן הופכות נפוצות יותר ויותר, והופכות לדאגה מרכזית לבריאות הרבייה של נשים.

Bác sĩ siêu âm, theo dõi thai kỳ cho sản phụ sau khi điều trị u xơ tử cung - Ảnh: BVCC

Nhiều người đối diện với nguy cơ mất cơ hội làm mẹ. Kỹ thuật siêu âm hội tụ cường độ cao (US-HIFU) đã mở ra một hướng đi mới không dao kéo, ít biến chứng, vẫn bảo tồn thiên chức làm mẹ cho người bệnh.

Tìm lại thiên chức làm mẹ

Chỉ ba tháng sau khi điều trị hai khối u xơ tử cung bằng kỹ thuật siêu âm hội tụ cường độ cao mà không cần dao kéo, chị T. (30 tuổi) bất ngờ đón nhận tin vui mang thai tự nhiên.

Chị T. phát hiện mắc đa u xơ tử cung nhiều năm nay, trong đó khối lớn nhất có kích thước 46 x 44 x 34mm. Những cơn đau bụng dữ dội, chu kỳ kinh nguyệt kéo dài khiến chị mệt mỏi, khó chịu. Điều đáng lo hơn, các bác sĩ khuyến cáo đây là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến vô sinh, hiếm muộn hoặc sảy thai. Thực tế trong lần mang thai đầu tiên, chị đã phải đối diện với biến cố đau lòng.

Không từ bỏ hy vọng, chị tìm đến Bệnh viện Phụ sản Thiện An (Hà Nội). Được GS Nguyễn Viết Tiến - nguyên thứ trưởng Bộ Y tế, giám đốc bệnh viện - trực tiếp điều trị. Tháng 11-2024 chị được điều trị u xơ tử cung bằng kỹ thuật US-HIFU.

Sau một ngày phẫu thuật, chị đã có thể đi lại, sinh hoạt bình thường. Một tháng sau kết quả tái khám cho thấy khối u gần 5cm đã giảm thể tích hơn 50%, triệu chứng đau bụng kinh gần như biến mất. 

Và đến tháng thứ ba, chị vui mừng đón tin có thai tự nhiên, không cần bất kỳ can thiệp hỗ trợ sinh sản nào. Hiện chị đang được theo dõi thai kỳ tại bệnh viện, dự sinh vào tháng 12-2025.

Không chỉ chị T., nhiều bệnh nhân khác cũng tìm lại hạnh phúc nhờ kỹ thuật này. Chị H. (29 tuổi) mang trong mình hai khối u lớn ở thành tử cung, từng sảy thai ở tuần 20 khiến khát khao làm mẹ càng thêm day dứt.

Sau khi được điều trị bằng US-HIFU, tình trạng sức khỏe chị H. cải thiện rõ rệt. Chỉ một thời gian ngắn sau can thiệp, chị thụ thai tự nhiên. Đến cuối tháng 7-2025, thai kỳ của chị đã phát triển khỏe mạnh ở tuần 20, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình làm mẹ.

"Phẫu thuật" không dao

Bác sĩ Nguyễn Viết Tiến cho rằng quan trọng nhất là người bệnh giữ lại được tử cung và khả năng sinh đẻ của người bệnh được duy trì. Trên thế giới hiện có ba phương pháp phẫu thuật chính mổ mở, mổ nội soi ít xâm lấn và phương pháp không xâm lấn sử dụng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao. Trong đó kỹ thuật siêu âm hội tụ cường độ cao được coi là một phát minh mới, mở ra nhiều hy vọng cho người bệnh của y học hiện đại.

So với phẫu thuật mổ mở trước đây hay mổ nội soi thì tử cung cũng đều phải bị rạch. Sau khi lấy khối u, mặc dù có khâu lại đi nữa thì cơ tử cung cũng bị yếu. Một số trường hợp khi có thai, tử cung to lên thì vị trí mổ đó bị vỡ.

Còn khi điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US-HIFU) được thực hiện mà không cần sử dụng các biện pháp gây mê sâu, không sử dụng dao, trong quá trình điều trị người bệnh vẫn tỉnh táo, không bị xuất huyết, không đau đớn và có thể xuất viện sau đó một ngày, thậm chí ngay trong ngày.

Nguyên lý của kỹ thuật này dựa trên khả năng xuyên thấu và hội tụ của sóng siêu âm, tập trung năng lượng vào khối u, tạo nhiệt độ tới 100°C khiến tế bào u hoại tử, mạch máu nuôi bị triệt tiêu, trong khi mô lành xung quanh vẫn được bảo toàn. Toàn bộ quá trình diễn ra nhẹ nhàng, người bệnh không bị chảy máu, không để lại sẹo và vẫn tỉnh táo trong suốt thủ thuật.

"Thể tích khối u tiếp tục giảm dần theo thời gian, đồng thời không cản trở thai kỳ nếu người bệnh mang thai. Đây chính là ưu thế nổi bật mà các phương pháp phẫu thuật truyền thống khó đạt được", bác sĩ Tiến nêu rõ.

Bác sĩ Nguyễn Viết Tiến thăm khám tư vấn cho bệnh nhân - Ảnh: BVCC

Áp dụng công nghệ cao vào chẩn đoán và điều trị

"Việc triển khai thành công kỹ thuật US-HIFU không chỉ là một thành tựu y học quan trọng mà còn thể hiện sự quyết tâm của ngành y tế trong việc áp dụng công nghệ cao vào chẩn đoán và điều trị bệnh.

Công nghệ US-HIFU còn là hướng đi đột phá, đánh dấu sự chuyển mình trong điều trị các khối u tại Việt Nam, giúp người dân dễ dàng tiếp cận với các kỹ thuật cao ngang tầm với các cường quốc trên thế giới.

Thay vì phải ra nước ngoài với chi phí y tế và đi lại đắt đỏ, người bệnh có thể chăm sóc và điều trị trong nước với mức chi phí tiết kiệm hơn nhiều lần mà hiệu quả điều trị tương đương".

Thứ trưởng Bộ Y tế TRẦN VĂN THUẤN

Việt Nam làm chủ kỹ thuật hiện đại

Từ ngày 27-12-2024, Bộ Y tế chính thức cấp phép triển khai kỹ thuật US-HIFU, đưa Việt Nam trở thành quốc gia thứ 43 trên thế giới ứng dụng công nghệ tiên tiến này. Chỉ sau gần một năm đã có 300 ca điều trị bằng US-HIFU, tất cả đều phục hồi nhanh, không ghi nhận biến chứng.

Đặc biệt đã có bốn bệnh nhân mang thai tự nhiên, hai bệnh nhân thành công nhờ chuyển phôi thụ tinh trong ống nghiệm - những trường hợp vốn rất khó thực hiện bằng phẫu thuật truyền thống.

Điều trị các khối u không xâm lấn bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US-HIFU) có hiệu quả đột phá trong điều trị u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, thai bám sẹo mổ lấy thai, u vú... các khối u lành tính và ác tính khác tại mô mềm, gan, thận, tụy, xương, vú... Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp chưa thể áp dụng như u não, u phổi có dịch và khí.

Đặc biệt đã có bốn ca mang thai tự nhiên, hai ca chuyển phôi thụ tinh trong ống nghiệm thành công và có thai. "Đây đều là những trường hợp rất khó để xử lý khối u bằng phẫu thuật mở hay nội soi. Điều này mở ra một hy vọng mới giúp người bệnh hiếm muộn có thêm lựa chọn trong hành trình tìm lại thiên chức thiêng liêng của mình", bác sĩ Tiến nói.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cũng đánh giá việc áp dụng kỹ thuật điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao US-HIFU thể hiện rõ ràng cho sự phát triển không ngừng của nền y học nước nhà.

DƯƠNG LIỄU

Nguồn: https://tuoitre.vn/phau-thuat-khong-dao-khong-mau-20251007225200764.htm