Từ chủ trương đến hành động
Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57 về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, trong đó xác định: chuyển đổi số (CĐS) là đột phá chiến lược hàng đầu, lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm của quá trình CĐS, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế và dẫn dắt, đồng thời đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số đạt 30% GDP và đến 2045 đạt 50% GDP. Chỉ mấy tháng sau đó, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68 (tháng 5/2025) về phát triển kinh tế tư nhân cũng khẳng định, phát triển kinh tế số là động lực tăng trưởng quan trọng, trong đó doanh nghiệp tư nhân là nòng cốt.
.jpg)
Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, hàng loạt văn bản và chính sách pháp luật đã được khẩn trương xây dựng, trình và thông qua. Điển hình là Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, được Quốc hội thông qua ngày tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa XV. Tiếp đó, Chính phủ ban hành Nghị quyết 71 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số. Đặc biệt, trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định lấy ngày 10 tháng 10 hàng năm là Ngày Chuyển đổi số quốc gia, với mục tiêu thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trên cả ba trụ cột: Chính phủ số - Kinh tế số - Xã hội số.
Những chính sách thiết thực trên đã và đang góp phần đưa công nghệ thâm nhập sâu rộng vào mọi lĩnh vực của đời sống, tạo nền tảng cho chính phủ số, kinh tế số và xã hội số phát triển mạnh mẽ.
Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia Lê Anh Tuấn nhấn mạnh: chuyển đổi số cùng với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực mạnh mẽ định hình tương lai; năm 2024, Việt Nam ghi nhận nhiều kết quả nổi bật: xếp hạng Chính phủ số tăng 15 bậc, hồ sơ trực tuyến toàn trình đạt gần 40%; doanh thu ngành công nghệ thông tin đạt 2,772 triệu tỷ đồng (tăng 24%), xuất khẩu phần cứng - điện tử tăng 29%.
Cùng với đó, hạ tầng số cũng được mở rộng mạnh mẽ: 99,3% thôn, bản có mạng di động băng rộng, tốc độ Internet di động đạt 146,64 Mbps (xếp hạng 20 thế giới), phủ sóng 5G đạt 26%; đáng chú ý, 21,8 triệu chứng thư số đã được cấp, cùng 64 triệu tài khoản VNeID và 17,5 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip - nền tảng cho các giao dịch điện tử an toàn, tiện lợi.
Điều đáng mừng, hiện tất cả bộ, ngành, địa phương đều đã thành lập Ban chỉ đạo và triển khai kế hoạch chuyển đổi số giai đoạn mới theo định hướng của Nghị quyết 57.
Cần thiết ban hành Luật Chuyển đổi số
Dự thảo Luật Chuyển đổi số đang bước vào giai đoạn “nước rút” hồ sơ để trình tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới. Theo tổng hợp đánh giá của cơ quan thẩm tra, dự thảo luật cũng có nhiều điểm mới, đã cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương nhằm tháo gỡ rào cản và thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Trong đó, xác định các thành phần cấu thành hạ tầng cho chuyển đổi số (hạ tầng số, hạ tầng số công cộng, hạ tầng công nghiệp công nghệ số); yêu cầu phát triển đối với hạ tầng bảo đảm đồng bộ, hiện đại, an toàn đáp ứng nhu cầu triển khai chuyển đổi số một cách toàn diện tại Việt Nam.
Góp ý tại phiên họp thẩm tra dự thảo Luật Chuyển đổi số do Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tổ chức mới đây, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lào Cai Nguyễn Thị Lan Anh đánh giá, dự thảo Luật Chuyển đổi số đã thể chế hóa chủ trương coi hạ tầng số, hạ tầng công nghệ và hạ tầng số công cộng là hạ tầng chiến lược quốc gia; đồng thời, dự thảo luật cũng quy định nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, hợp tác xã. Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh đề xuất, dự thảo Luật cần cụ thể hơn những chính sách của Nhà nước về phát triển hạ tầng và nhân lực cho chuyển đổi số đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nơi hạ tầng còn yếu, nhiều “vùng lõm sóng” gây khó cho triển khai chính quyền số hai cấp. Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh đề nghị dự thảo luật cần quy định nguyên tắc bắt buộc về liên thông dữ liệu, vận hành thống nhất giữa các hệ thống.
Ở góc nhìn khác, đại biểu Nguyễn Chu Hồi mong muốn “cuộc cách mạng số” đi vào đời sống, dự thảo Luật cần ban hành những quy định gần gũi với người dân. “Chúng ta đang phát động phong trào bình dân học vụ số, vậy có chương nào trong luật giúp người dân dễ hiểu, dễ thực hành không; nếu toàn xã hội không dùng được thì CĐS sẽ khó toàn diện”, đại biểu lưu ý.
Từ đề xuất này, nhiều ý kiến đề nghị dành riêng một điều hoặc chương về “bình dân học vụ số”, có chính sách hỗ trợ cộng đồng, phổ cập kỹ năng số và năng lực số cho người dân. Hiện nay, nhiều địa phương đã thành lập tổ CĐS cộng đồng, nhưng cơ chế tài chính, giải ngân còn vướng. Vì vậy, cần bổ sung quy định về cơ chế tài chính, chính sách hỗ trợ các tổ cộng đồng số, giúp lan tỏa kỹ năng số từ cơ sở.
Dự thảo Luật quy định cứng tỷ lệ 1% ngân sách nhà nước cho CĐS là chưa hợp lý; bởi, thực tế chi cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và CĐS hiện nay đã được quy định ở mức tối thiểu 3%. Vì vậy, đề nghị thực hiện linh hoạt trong tổng mức 3%, tránh ràng buộc cứng gây khó cho quản lý tài chính.
Ngoài ra, các ý kiến cũng đề nghị cho phép áp dụng cơ chế đặc thù cho các dự án công nghệ cao, có tính độc quyền hoặc chiến lược quốc gia; đồng thời, mở rộng hình thức thuê dịch vụ, thanh toán linh hoạt, phù hợp với mô hình thuê bao điện toán đám mây (Cloud, SaaS) vốn đang phổ biến trong thực tế nhưng chưa được Luật Ngân sách nhà nước và Kho bạc Nhà nước cho phép áp dụng.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/hoan-thien-chinh-sach-phap-luat-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-tao-nen-tang-cho-tien-trinh-chinh-phu-so-kinh-te-so-va-xa-hoi-so-10390263.html
![[Video] Khai trương Trung tâm Báo chí phục vụ Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/402x226/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/14/1760428755332_img-1843-9688-png.webp)
Bình luận (0)