Ngành chăn nuôi vẫn đang đối mặt với nhiều tồn tại, khó khăn liên quan đến thị trường, dịch bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của người chăn nuôi. Để ngành chăn nuôi phát triển bền vững, cần có các giải pháp đồng bộ từ con giống, thức ăn, công nghệ đến quản lý chuỗi sản xuất- tiêu thụ.
 |
| Ngành chăn nuôi cần phải cơ cấu lại mạnh mẽ theo hướng chuyên nghiệp, bền vững và gắn với chuỗi giá trị. |
Nhiều rủi ro, thách thức
Ngành chăn nuôi đang đối mặt với áp lực lớn từ giá nguyên liệu đầu vào, chi phí vận hành và yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Theo đó, khó khăn chủ yếu hiện nay là chi phí thức ăn chiếm tới 70% tổng giá thành, trong khi nguồn nguyên liệu nhập khẩu chi phối và sự cạnh tranh từ thịt nhập khẩu có giá rẻ hơn.
Nếu không tăng năng lực chế biến và dự trữ lạnh, thị trường có thể rơi vào trạng thái thiếu hụt hoặc dư thừa cục bộ trong dịp cao điểm. Bên cạnh đó, tình hình dịch tả heo châu Phi, cúm gia cầm, vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Phần lớn ổ dịch xảy ra ở hộ chăn nuôi nhỏ lẻ chưa bảo đảm các điều kiện an toàn sinh học.
Ngoài ra, chất lượng con giống, phương thức sản xuất, hiệu quả quản lý, quản trị chăn nuôi hiện còn tồn tại nhiều vấn đề. Trong đó, cơ cấu sản xuất manh mún, nhỏ lẻ là một nguyên nhân quan trọng. Phần lớn hộ chưa đạt được quy mô chăn nuôi vừa và lớn, chưa áp dụng hiệu quả công nghệ trong quản lý, phối trộn thức ăn hay xử lý chất thải. Năng suất vật nuôi thấp, tiêu tốn nhiều nguyên nhiên liệu và nhân công, dẫn đến chi phí sản xuất bình quân cao hơn so với các trang trại công nghiệp quy mô lớn.
Đặc biệt, việc thiếu liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ khiến giá trị ngành chăn nuôi không ổn định, sức chống chịu kém. Chưa kể, các yêu cầu ngày càng cao về kiểm dịch, vệ sinh môi trường, an toàn sinh học tuy cần thiết nhưng cũng góp phần làm tăng chi phí, đặc biệt đối với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.
Bà Nguyễn Huỳnh Nga- Chi cục phó Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết: Thời gian qua, nganh đã tăng cường tuyên truyền vận động người chăn nuôi thực hiện công tác tiêm phòng các loại vaccine cho đàn gia súc, gia cầm, tăng cường thực hiện công tác kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật xuất- nhập tỉnh, triển khai thực hiện tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường. Tuy nhiên, dịch bệnh trên vật nuôi cũng còn xảy ra, tiềm ẩn nguy cơ lây lan, nhất là trong thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường.
Tính từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh xuất hiện 2 trường hợp cúm gia cầm ở 2 xã, tiêu hủy 3.790 con gà; 6 trường hợp chó mắc bệnh dại, 8 trường hợp dịch tả heo châu Phi ở 8 xã, tiêu hủy 227 con, tổng trọng lượng 8.648kg. Tất cả các trường hợp mắc bệnh đã được khống chế, còn 4 trường hợp dịch tả heo châu Phi chưa qua 21 ngày.
Chăn nuôi an toàn, gắn với chuỗi giá trị
Theo ngành chức năng, giảm giá thành chăn nuôi và đảm bảo nguồn cung thịt trong giai đoạn cuối năm 2025 là nhiệm vụ quan trọng của ngành chăn nuôi. Tuy vậy, nếu người chăn nuôi ồ ạt tái đàn, không kiểm soát tốt chi phí, giá thành sản xuất cao sẽ khiến người chăn nuôi không còn lợi nhuận, thậm chí thua lỗ. Vì vậy, việc giảm giá thành chăn nuôi đi cùng với tái đàn vật nuôi là 2 nhiệm vụ luôn luôn song hành lúc này.
Trước diễn biến phức tạp của thiên tai, dịch bệnh, các địa phương cần chủ động xây dựng phương án tái đàn, tập trung đảm bảo chăn nuôi an toàn sinh học, chuyển đổi dần mô hình chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang tập trung, quy mô lớn.
Ông Lê Văn Đông- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho rằng, trong chăn nuôi, yếu tố quan trọng hàng đầu là bảo đảm an toàn sinh học, nền tảng giúp tối ưu sức khỏe và năng suất vật nuôi. Khi trang trại kiểm soát tốt vấn đề này, chi phí thú y và rủi ro dịch bệnh sẽ giảm đáng kể, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất. Để tối ưu chi phí, người chăn nuôi cần lựa chọn con giống có năng suất cao, chất lượng ổn định và kiểm soát tốt ngay từ khâu đầu vào.
Việc chăm sóc đàn vật nuôi, cần được quản lý chặt chẽ để đảm bảo tốc độ sinh trưởng, giảm hao hụt và chi phí thuốc thú y. Theo đó, an toàn sinh học là con đường duy nhất để bảo vệ tài sản và tối ưu chi phí trong chăn nuôi. Mô hình này bản chất là hạn chế mầm bệnh xâm nhập đàn vật nuôi, không quá tốn kém và dễ áp dụng, đặc biệt với các nông hộ nhỏ. Chi phí cho chăn nuôi không tiếp xúc không tăng nhiều, vấn đề chính là thay đổi nhận thức.
Ông Phạm Kim Đăng- Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y nhấn mạnh, ngành chăn nuôi đã đóng góp to lớn vào việc bảo đảm nguồn thực phẩm cho gần 100 triệu dân Việt Nam, đồng thời đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. Hiện nay, tỷ lệ nông hộ nhỏ lẻ vẫn chiếm hơn 30%, đặt ra yêu cầu phải cơ cấu lại mạnh mẽ theo hướng chuyên nghiệp, bền vững và gắn với chuỗi giá trị.
Năm 2026 sẽ là năm bản lề để ngành chăn nuôi bước vào giai đoạn phát triển bền vững hơn, hướng tới 4 mục tiêu: năng suất tốt hơn, dinh dưỡng tốt hơn, môi trường tốt hơn và cuộc sống tốt hơn cho người chăn nuôi. Ngoài vai trò của nông hộ, sự chung tay của doanh nghiệp trong nghiên cứu, lai tạo và phát triển giống chất lượng cao sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho ngành. Trong bối cảnh mới, chăn nuôi không chỉ cần cơ chế và chính sách phù hợp mà còn cần sự đồng hành của truyền thông để góp phần nâng cao nhận thức xã hội về chăn nuôi an toàn, hiện đại và bền vững.
Bài, ảnh: NGUYÊN KHANG
Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/kinh-te/202510/huong-den-phat-trien-nganh-chan-nuoi-ben-vung-84d038c/
Bình luận (0)