Hướng đến xây dựng chính sách thuế công bằng, nhân văn

Nâng mức doanh thu không phải chịu thuế; điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từ 7 bậc xuống 5 bậc; tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc… là những chính sách thuế mới tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sửa đổi, đang được thảo luận sôi nổi tại nghị trường Quốc hội cũng như nhận được sự quan tâm lớn từ xã hội những ngày qua.

Dự thảo Thuế thu nhập cá nhân sẽ có tác động lớn đến hộ kinh doanh. Trong ảnh: Một hộ kinh doanh tã, sữa tại xã Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Ngọc Liên

Những nội dung nêu trên nằm trong Dự án Luật Thuế TNCN sửa đổi trình tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, được các đại biểu Quốc hội đánh giá cao về những nỗ lực xây dựng chính sách thuế của các cơ quan chuyên môn, với những đề xuất theo hướng công bằng, nhân văn, phù hợp với xu hướng hội nhập, phát triển nền kinh tế hiện đại.

Những điểm nổi bật từ Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân

Thông tin từ các buổi thảo luận tổ tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Dự án Luật Thuế TNCN sửa đổi đang dần được bổ sung, hoàn chỉnh để trình Quốc hội thông qua, nhằm sớm đưa những chính sách thuế đến với người dân vào năm 2026.

Mới đây nhất, từ những góp ý cho Dự án Luật Thuế TNCN sửa đổi, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ về việc tiếp thu, giải trình ý kiến thẩm tra, ý kiến của đại biểu Quốc hội về Dự án Luật Thuế TNCN sửa đổi. Theo đó, một trong những nội dung quan trọng thu hút sự quan tâm của nhiều người là đề nghị điều chỉnh nâng mức doanh thu không chịu thuế của cá nhân từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm. Mức 500 triệu đồng/năm cũng là mức được trừ trước khi nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu. Theo đánh giá từ Bộ Tài chính, khi áp dụng mức doanh thu này, cả nước sẽ có khoảng 90% hộ kinh doanh không phải nộp thuế (khoảng 2,3 triệu cá nhân, hộ kinh doanh).

Cùng với đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế, vấn đề được người dân quan tâm rất lớn khác là đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế lên 15,5 triệu đồng/tháng. Cụ thể, mức giảm trừ của người nộp thuế sẽ được nâng từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng; điều chỉnh mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng. Phát biểu giải đáp ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh: Mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, có nhu cầu tiêu dùng khác nhau, ở địa bàn khác nhau.

Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hướng giảm số bậc thuế từ 7 bậc thành 5 bậc, với hệ số tính thuế từ 5-35% theo từng khung mức được quy định. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, ở một số bậc tính thuế vẫn còn cao, đồng thời mong muốn Quốc hội xem xét, hạ mức quy định về nộp thuế, đảm bảo hài hòa các mức chênh lệch. Ví dụ, nếu người lao động có mức doanh thu ở bậc 1 chỉ phải đóng thuế 5%, nhưng thu nhập từ 11 triệu đồng/tháng đã phải đóng thuế bậc 2 với mức 15% (tăng 10%). Do đó, nhiều ý kiến cho rằng nên để khoảng cách hệ số tính thuế từ 5% lên 10%, 15%...

Quyết sách hợp lòng dân

Thuế TNCN là một trong những nguồn thu chính của ngân sách nhà nước. Năm 2024, tỉnh Đồng Nai trước đây thu trên 6,7 ngàn tỷ đồng từ thuế TNCN. Điều này cho thấy, tỷ lệ người nộp thuế TNCN trên địa bàn tỉnh là rất lớn. Do đó, những chính sách thuế luôn được quan tâm.

Cán bộ Thuế cơ sở 10, Thuế tỉnh Đồng Nai hướng dẫn tiểu thương chợ Đồng Xoài (phường Bình Phước) nộp thuế điện tử. Ảnh: Trương Hiện

Ông Trần Văn Sơn, quản lý cao cấp một công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Khu công nghiệp Amata (ở phường Long Bình) chia sẻ: Hằng năm, ông đóng góp gần 100 triệu đồng tiền thuế TNCN vào ngân sách nhà nước. Do đó, những đề xuất điều chỉnh tại Dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi được ông quan tâm và theo dõi khá sát tại kỳ họp Quốc hội này. Theo ông Sơn, việc nâng mức giảm trừ gia cảnh và thay đổi bậc tính thuế rất phù hợp và mong muốn Quốc hội sớm thông qua để các chính sách thuế đi vào cuộc sống, tạo điều kiện để người dân có thêm cơ hội tích lũy vốn, nâng cao cuộc sống.

Cùng quan điểm, bà Nguyễn Thị Minh Ý (chủ tiệm tạp hóa tại phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) cho rằng: Dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi đã có những thay đổi phù hợp với nguyện vọng của người nộp thuế. Đặc biệt là đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế đối với cá nhân, hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm là một trong những quyết sách hợp lòng dân, giúp hàng triệu hộ kinh doanh giảm gánh nặng thuế, đồng thời khuyến khích các hộ kinh doanh thực hiện kê khai thuế để có cơ sở chứng minh với cơ quan thuế về thu nhập thực tế.

Luật Thuế TNCN sửa đổi dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2026. Theo các chuyên gia kinh tế, để thực hiện nghĩa vụ thuế TNCN, người dân cần chủ động áp dụng các phương thức đăng ký, kê khai thuế theo đúng quy định. Trong đó có các quy định về hóa đơn điện tử, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế…

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, Dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi đã thể hiện bước tiến lớn cả về tư duy và nội dung. Những điều chỉnh trong dự thảo cho thấy các bộ, ngành trung ương đã tích cực lắng nghe, ghi nhận để từ đó khắc phục những vấn đề còn bất cập trong các chính sách, quy định thuế hiện hành. Đây cũng là những nỗ lực trong việc hiện thực hóa các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, đưa các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội… vào cuộc sống.

Ngọc Liên

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202512/huong-den-xay-dung-chinh-sach-thuecong-bang-nhan-van-1230396/