Huy động nguồn lực xã hội đầu tư cho văn học, nghệ thuật

Văn học, nghệ thuật (VHNT) là lĩnh vực đặc thù, đòi hỏi sự đầu tư lâu dài, không chỉ về trí tuệ và thời gian, mà còn cần nguồn lực vật chất để nuôi dưỡng cảm hứng sáng tạo. Trong bối cảnh nguồn kinh phí nhà nước còn hạn chế, việc huy động nguồn lực xã hội - từ cộng đồng, doanh nghiệp, các tổ chức và cá nhân yêu văn học, nghệ thuật đang trở thành hướng đi tất yếu, góp phần thúc đẩy VHNT Lào Cai phát triển bền vững.

Sau thời gian dài chuẩn bị, tháng 7/2025, nhà văn Đoàn Hữu Nam đã ra mắt ấn phẩm: “Văn học viết Lào Cai - Khởi nguyên và sự phát triển”. Với độ dày 219 trang, tác phẩm là công trình khảo cứu có giá trị, phản ánh toàn diện tiến trình hình thành và phát triển của văn học viết trên địa bàn tỉnh qua nhiều thời kỳ lịch sử.

Để cuốn sách đến được với bạn đọc, phần lớn kinh phí xuất bản do chính nhà văn Đoàn Hữu Nam tự bỏ ra, từ in ấn đến quảng bá tác phẩm. Tuy nhiên, không phải cây bút nào cũng có điều kiện tự in và phát hành sách như ông. Vì vậy, theo nhà văn Đoàn Hữu Nam, việc huy động nguồn lực xã hội cho VHNT là rất cần thiết, nhằm hỗ trợ, tiếp sức cho người sáng tạo. Mặc dù cần thiết, nhưng ông cũng cho rằng, hoạt động này cần có sự định hướng, giám sát của cơ quan quản lý để bảo đảm tác phẩm đi đúng đường lối, chính sách và giá trị thẩm mỹ.

Trên thực tế, nhà văn Đoàn Hữu Nam đã có nhiều tiểu thuyết có giá trị nội dung và nghệ thuật, được các đơn vị xuất bản ký hợp đồng, chịu trách nhiệm đầu tư, phân phối và chi trả nhuận bút, như các tiểu thuyết: Rễ người, Thổ phỉ, Tình rừng...và một số kịch bản phim truyền hình. Sự ghi nhận từ bạn đọc và giới chuyên môn, cùng sự hỗ trợ thiết thực từ các nhà xuất bản, đơn vị truyền thông đã trở thành nguồn động viên quan trọng, giúp ông có thêm điều kiện và cảm hứng để tiếp tục sáng tác.

Hằng năm, Hội Liên hiệp Văn học, Nghệ thuật tỉnh vẫn có nguồn kinh phí để hỗ trợ hội viên, dưới nhiều hình thức, như: tổ chức trại sáng tác, hỗ trợ in ấn, xuất bản tác phẩm và hỗ trợ trực tiếp cho các công trình nghiên cứu, sáng tạo. Tuy nhiên, mức hỗ trợ hiện nay chỉ dao động từ 2 đến 6 triệu đồng tùy quy mô tác phẩm - con số còn khiêm tốn so với chi phí đầu tư cho một sáng tác chuyên sâu, công phu. Vì vậy, việc huy động thêm các nguồn lực xã hội trở nên cấp thiết, giúp văn nghệ sĩ có thêm động lực theo đuổi đam mê sáng tạo.

“Khi các doanh nghiệp và địa phương nhận thức sâu hơn về vai trò của văn học, nghệ thuật trong đời sống, họ sẽ chủ động tạo điều kiện để văn nghệ sĩ tham gia sáng tác, quảng bá và được tôn vinh thông qua các giải thưởng. Sự đồng hành ấy đã góp phần giúp hội tổ chức nhiều hoạt động phong phú, gắn kết chặt chẽ giữa sáng tạo nghệ thuật và đời sống xã hội”.

_{- Nhà báo Nguyễn Thành Long, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT tỉnh Lào Cai}

Thực tế, những năm gần đây, hoạt động văn học, nghệ thuật ngày càng nhận được sự quan tâm, tham gia của doanh nghiệp và chính quyền địa phương. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh đã diễn ra 2 Trại sáng tác văn học, nghệ thuật là: Trại sáng tác Bắc Hà do Tập đoàn Babeeni tài trợ và Trại sáng tác văn học, nghệ thuật xã Võ Lao do chính quyền địa phương đứng ra tổ chức. Các trại sáng tác diễn ra trong nhiều ngày, quy tụ đông đảo văn nghệ sĩ nhiều chuyên ngành.

“Thông qua nhà tài trợ, chúng tôi được hỗ trợ từ chỗ ăn ở, đi lại, đến họa phẩm, tổ chức triển lãm và quảng bá tác phẩm. Đây là những điều mà cá nhân nghệ sĩ khó có thể tự lo liệu. Sự đồng hành ấy giúp chúng tôi yên tâm sáng tạo và cống hiến tốt hơn”.

_{- Họa sĩ ĐỗChung}

Vừa trở về từ Triển lãm “Sắc thu” - nơi trưng bày các tác phẩm của Trại sáng tác văn học, nghệ thuật Bắc Hà do Trung tâm Nghệ thuật Thành Đông Babeeni tổ chức tại Hải Phòng, nhiếp ảnh gia Dương Toản vui mừng chia sẻ: “Tôi có 23 tác phẩm được chọn trưng bày, trong đó tác phẩm "Mùa mận Tam hoa Bắc Hà" vinh dự đoạt giải B. Khi tác phẩm được giới thiệu đến công chúng Hải Phòng, tôi rất vui và xúc động. Đây không chỉ là niềm tự hào cá nhân, mà còn là dịp quảng bá vẻ đẹp quê hương qua góc nhìn nhiếp ảnh”.

Tác phẩm "Mùa mận Tam hoa Bắc Hà" của nhiếp ảnh gia Dương Toản

Theo nhiếp ảnh gia Dương Toản, để nghệ thuật nhiếp ảnh nói riêng và văn học, nghệ thuật nói chung phát triển bền vững, rất cần sự đồng hành của các tổ chức, doanh nghiệp và chính quyền địa phương. Anh mong muốn sẽ có thêm các trại sáng tác, triển lãm và các cuộc thi ảnh nghệ thuật quy mô lớn.

Trong dòng chảy phát triển của văn học, nghệ thuật Lào Cai, sự đồng hành của cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền địa phương không chỉ mang lại nguồn lực vật chất, mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn đối với người sáng tạo. Khi những tác phẩm được ươm mầm từ thực tiễn đời sống, nhận được sự trân trọng và hỗ trợ của xã hội, đó cũng là lúc văn học, nghệ thuật thật sự lan tỏa, góp phần làm giàu thêm đời sống tinh thần của Nhân dân. Huy động nguồn lực xã hội không chỉ là giải pháp trước mắt, mà còn là hướng đi lâu dài để văn học, nghệ thuật Lào Cai phát triển bền vững, giữ gìn bản sắc và khơi dậy sức sáng tạo trong cộng đồng.

Nguồn: https://baolaocai.vn/huy-dong-nguon-luc-xa-hoi-dau-tu-cho-van-hoc-nghe-thuat-post885005.html