Khắc phục sạt lở đất, đá khu vực miền núi

Nhà thầu thi công Dự án sắp xếp ổn định dân cư cho các hộ dân bản Muỗng, xã Trung Hạ. Ảnh: Thu Hòa

Nhằm khẩn trương khắc phục sạt lở đất, đá, nhất là các điểm sạt lở do mưa lũ năm 2025, Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh công bố 16 tình huống khẩn cấp về sạt lở đất, sạt lở bờ sông, bờ biển. Sở Tài chính tham mưu với Chủ tịch UBND tỉnh bố trí kinh phí để các địa phương khắc phục ngay hậu quả thiên tai. Ngoài ra, đối với các vị trí sạt lở bờ sông, bờ suối còn lại, chi cục tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các xã kiểm tra, đánh giá cụ thể về phạm vi, quy mô, mức độ sạt lở, chủ động sử dụng nguồn lực của địa phương để xử lý đảm bảo an toàn. Đồng thời, báo cáo UBND tỉnh các nội dung vượt thẩm quyền, vượt quá khả năng xử lý.

Trước đó, khắc phục hậu quả do bão số 3, số 4 năm 2024 gây ra, chi cục đã tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh công bố 13 tình huống khẩn cấp về sạt lở đất, sạt lở bờ sông, bờ biển. Sở Tài chính đã bố trí kinh phí để các địa phương khắc phục ngay hậu quả thiên tai. Ngoài ra, đối với các vị trí sạt lở bờ sông, bờ suối còn lại, chi cục tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện Đề án phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa (Kế hoạch số 275/KH-UBND ngày 3/11/2023 của UBND tỉnh).

Chúng tôi có mặt tại bản Hạ, xã Tam Lư, được biết nhiều năm qua 60 hộ dân sống ven bờ suối Hạ luôn lo âu, thấp thỏm khi mùa mưa bão đến. Bởi khi nước suối dâng cao, chảy xiết có thể gây sạt lở, cuốn theo người và tài sản của Nhân dân. Bằng nguồn dự phòng ngân sách tỉnh và nguồn huy động hợp pháp khác, dự án kè chống sạt lở bờ suối Hạ (bản Hạ, xã Tam Lư) được triển khai thi công. Dự án dài 1.239m, theo kế hoạch cuối tháng 12/2025 đưa vào sử dụng. Đến tháng 11/2025, nhà thầu đã hoàn thành thi công dự án kè chống sạt lở bờ suối Hạ, sớm hơn kế hoạch 1 tháng. Dự án đưa vào sử dụng đảm bảo tính mạng, tài sản, ổn định đời sống cho 60 hộ, 320 khẩu và trên 10ha ruộng lúa, hoa màu của bản Hạ.

Ông Lò Văn Công ở bản Hạ cho biết: “Công trình hoàn thành thi công, sớm đưa vào sử dụng phục vụ phòng, chống thiên tai nói riêng, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn nói chung, người dân trong bản ai cũng vui mừng, phấn khởi”.

Tại xã Trung Hạ, do ảnh hưởng của mưa, bão thời gian qua nhiều khu vực trong bản Muỗng đã xuất hiện các vết nứt lớn, một số vị trí bị sụt lún đất dọc theo vết nứt sâu từ 20 - 50cm, xuất hiện mạch nước ngầm chảy trong thân đồi ra phía sông Lò. Thời gian gần đây, diễn biến sạt lở, sụt lún đất vẫn có chiều hướng phát triển phức tạp, khó lường, đặc biệt là khi có mưa lớn xảy ra. Đã xuất hiện thêm các vết nứt mới ở gầm nhà, sân, tường nhà, tường rào, đường giao thông... gây nguy cơ sạt lở đất rất cao. Để giúp người dân có nơi ở mới an toàn, yên tâm phát triển sản xuất, bằng nguồn vốn ngân sách Trung ương, dự án sắp xếp ổn định dân cư cho các hộ dân bản Muỗng, xã Trung Hạ đã được triển khai thi công từ tháng 8/2025. Mục tiêu của dự án là từng bước ổn định đời sống Nhân dân do ảnh hưởng của mưa lũ, phát huy hiệu quả nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, góp phần giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường.

Trưởng Phòng Kinh tế xã Trung Hạ Lữ Hồng Chiến cho biết: "Với khối lượng công việc lớn, phải hoàn thành dự án trong thời gian ngắn, UBND xã đã chỉ đạo nhà thầu tập trung xe máy; bố trí nhân lực và tập kết vật liệu lên công trường, gấp rút thi công các hạng mục. Phối hợp với các cấp, các ngành chức năng và các đơn vị liên quan khắc phục khó khăn như thời tiết khu vực dự án mưa nhiều, đường giao thông bị ngập nước, sạt lở ảnh hưởng đến vận chuyển vật liệu vào công trường; một số vật liệu xây dựng khan hiếm, giá tăng cao... Đến trung tuần tháng 11/2025, nhà thầu đã hoàn thành san đắp nền; đang gấp rút thi công hệ thống đường giao thông, công trình điện, hệ thống cấp nước... nên tiến độ, kỹ thuật bảo đảm. Theo kế hoạch, cuối tháng 12/2025 nhà thầu cơ bản hoàn thành đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đồng bộ với tổng diện tích thực hiện khoảng 2,79ha, đảm bảo sắp xếp ổn định cho 43 hộ dân bản Muỗng vào khu tái định cư trước Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026".

Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Khương Anh Tấn: “Hiện nay, đối với các loại hình thiên tai như lũ quét và sạt lở đất vẫn chưa có công nghệ có thể dự báo được, chỉ có các bản tin cảnh báo. Vì vậy, để đảm bảo an toàn trước sạt lở đất, lũ quét, công tác phòng ngừa các loại hình thiên tai là giải pháp hữu hiệu nhất. Trước mắt, các ngành, các địa phương đã và đang rà soát toàn bộ các khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt ven sông, suối để điều chỉnh, cập nhật các phương án ứng phó thiên tai, đặc biệt là phương án sơ tán, di dời dân phù hợp; đảm bảo an toàn tính mạng cho Nhân dân. Các địa phương được giao thực hiện các dự án bố trí, sắp xếp, ổn định dân cư cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện, đảm bảo đưa người dân đến nơi ở an toàn sớm nhất có thể. Quản lý chặt chẽ việc xây dựng nhà ở, cơ sở hạ tầng, nhất là khu dân cư, công trình giao thông, khắc phục tình trạng xây dựng nhà ở, công trình tại khu vực có nguy cơ sạt lở, lấn chiếm lòng sông, suối, bạt sườn dốc để xây dựng công trình, nhà ở và khai thác trái phép tài nguyên, khoáng sản làm gia tăng rủi ro thiên tai; thanh thải vật cản dòng chảy trên sông, suối, hệ thống giao thông để phòng ngừa nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét. Khi thực hiện các quy hoạch xây dựng cần chú trọng đến việc kiểm tra, kiểm soát các quy định về bảo đảm yêu cầu phòng, chống thiên tai đối với cơ sở hạ tầng trên địa bàn".

Thu Hòa

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/khac-phuc-sat-lo-dat-da-nbsp-khu-vuc-mien-nui-269163.htm