Khám phá vẻ đẹp độc đáo của kiến trúc và văn hóa ở Nhà Lớn Long Sơn

Clip Nhà lớn Long Sơn

Nhà lớn Long Sơn tọa lạc bên sườn phía Đông núi Nứa, thuộc xã đảo Long Sơn (TPHCM). Khu di tích với lối kiến trúc độc đáo, mỗi năm thu hút hàng vạn du khách. Năm 1991, toàn khu Nhà Lớn Long Sơn được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia.

Nhà Lớn Long Sơn do ông Trần (tên thật là Lê Văn Mưu, quê ở An Giang, đến đảo Long Sơn khai hoang lập nghiệp khoảng năm 1900) cho khởi công xây dựng từ năm 1910 đến 1929 thì hoàn thành.

Ban đầu, ông Trần cho xây dựng Nhà Thánh (thờ Khổng Tử) làm khu chính điện. Những năm sau đó, ông xây dựng Lầu Trời, Lầu Tiên, Lầu Phật, Lầu Cấm, Lầu Dài, Nhà Hậu, Nhà Hội, cổng tam quan, khu vườn hoa, 2 cổng ra vào khu vực thờ cúng. Các công trình phục vụ dân sinh, giáo dục đều nằm trong quần thể di tích Nhà Lớn, rộng khoảng 20.000 m².

Nhà Lớn - Long Sơn gồm nhiều nhà có lối kiến trúc tựa kiểu đình làng Việt Nam nhưng không theo một quy hoạch tổng thể nào. Các nhà lầu nhà trệt xen kẽ kế tiếp nhau, không cân đối, không sau trước, đã tạo nên một bố cục kiến trúc khác lạ, phá vỡ nghiêm luật xây dựng đương thời.

Bên trong chính điện, còn lưu giữ nhiều đồ vật bằng gỗ quý như tủ thờ, sập, bộ bàn ghế “bát tiên” được chạm trổ với đường nét, hoa văn tinh xảo, có tuổi đời khoảng 100 năm. Bốn bức tranh bằng chữ Nôm về truyện Lục Vân Tiên, của cụ Đồ Chiểu. Những tác phẩm trang trí tại đây, đều thể hiện giá trị nghệ thuật cao về điêu khắc lẫn trang trí mỹ thuật.

Những công trình do ông xây dựng đều nằm chung một khuôn viên nên người dân quen gọi đó là Nhà Lớn. Từ khi ông Trần mất năm 1935, nhiều thế hệ người dân địa phương đã bảo tồn, gìn giữ những nếp sống chung một cách nghiêm ngặt. Đó là phương châm, lấy “Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín” làm lẽ sống. Đặc biệt con cháu của ông Trần vẫn còn giữ nét sinh hoạt với áo bà ba đen, tóc búi củ hành, viết liễn ngày xuân… và nhiều nét đẹp truyền thống khác.