Làm chủ tri thức giảm nghèo: [Bài 4] Cây mía trở lại ánh hào quang

Nhờ sự đồng hành của doanh nghiệp, nông dân Tây Ninh được trang bị thông tin, kỹ thuật canh tác hiện đại, nâng cao năng suất cây mía và ổn định đời sống.

Thuỷ chung với cây mía

Cây mía từng là cây trồng chủ lực giúp xóa đói giảm nghèo ở Tây Ninh. Trong những năm gần đây, diện tích cây mía ở Tây Ninh giảm sút nghiêm trọng. Nguyên nhân cơ bản là do hiệu quả kinh tế các loại cây trồng khác như cây mì, cây cao su vượt trội so với cây mía. Do đó nhiều nông dân trồng mía chuyển sang trồng các loại cây khác và quỹ đất có thể trồng mía ngày càng bị co hẹp.

Cánh đồng mía tại khu vực biên giới Ninh Điền, tỉnh Tây Ninh. Ảnh: Trần Trung.

Tuy nhiên, mía vẫn giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn, nhờ áp dụng các mô hình canh tác hiện đại, nâng cao năng suất và thu nhập cho nông dân, góp phần duy trì hiệu quả xóa đói giảm nghèo.

Tây Ninh được xem là “thủ phủ mía đường” của cả nước. Nhờ áp dụng các mô hình canh tác tiên tiến: giống sạch bệnh, tưới nhỏ giọt, bón phân hữu cơ vi sinh và cơ giới hóa thu hoạch, đã giúp người trồng mía giảm chi phí, tăng năng suất và nâng cao chất lượng chữ đường. Để được kết quả trên, phải kể đến hiệu quả của cơ chế hợp tác liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp giúp đầu ra của mía luôn ổn định, giúp người dân yên tâm đầu tư lâu dài.

Gặp bà Võ Thị Thu Thảo ngụ xã Thạnh Bình, nông dân gắn bó với cây mía hơn 21 năm, chúng tôi được nghe câu chuyện sản xuất hiệu quả nhờ sự đồng hành của Công ty cổ phần phát triển nông nghiệp AgriS. Bà Thảo hiện canh tác 13 ha mía nguyên liệu. Nhờ hướng dẫn kỹ thuật thường xuyên, cung ứng phân bón và ứng dụng drone phun thuốc, cây mía phát triển đồng đều, giảm chi phí nhân công, năng suất bình quân đạt hơn 80 tấn/ha.

“Việc áp dụng cơ giới hóa, đặc biệt là drone phun thuốc, không chỉ tiết kiệm thời gian và nhân lực mà còn đảm bảo an toàn, phòng trừ sâu bệnh hiệu quả,” bà Thảo chia sẻ. Tuy nhiên, bà cho rằng để cây mía thực sự trở thành nguồn thu bền vững, doanh nghiệp cần tiếp tục hỗ trợ trong việc phát triển giống mới, quy trình canh tác tiết kiệm chi phí và cơ giới hóa sâu rộng, nhất là trong bối cảnh lao động ngày càng khan hiếm và đắt đỏ.

Cán bộ kỹ thuật AgriS chuyên giao thông tin tiến bộ kỹ thuật canh tác mía cho nông dân. Ảnh: Trần Trung.

Tại xã Ninh Điền, ông Giáp Văn Cơ cho biết thêm, từ việc sản xuất dựa vào kinh nghiệm, năng suất thấp, chi phí cao, nay nhờ giống chịu hạn, tập huấn kỹ thuật và tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, năng suất vụ rồi đạt gần 90 tấn/ha, cao hơn trước 15%.

 “Nhờ cơ giới hóa đồng ruộng, hệ thống tưới thông minh và hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên, chi phí sản xuất giảm 20%, chữ đường cao hơn và thu nhập cải thiện rõ rệt”, ông Giáp Văn Cơ chia sẻ.

Những câu chuyện này cho thấy sự đồng hành giữa doanh nghiệp và nông dân là yếu tố then chốt để cây mía vừa phát triển bền vững vừa nâng cao đời sống người dân.

Mô hình liên kết bền vững

Bà Đinh Thị Phương Khanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh, cho biết niên vụ 2025, tổng diện tích sản xuất mía trên địa bàn là 8.442 ha, tăng 692,8 ha so với năm 2024; năng suất bình quân đạt 65-70 tấn/ha. Trong đó, vùng nguyên liệu được  AgriS ký hợp đồng bao tiêu 8.302,4 ha, chiếm 98% diện tích, tăng 592 ha so niên vụ trước.

Nông dân chủ động ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất. Ảnh: Trần Trung.

Niên vụ 2024-2025 cũng đánh dấu năm “được giá” cho nông dân, với giá thu mua mía cơ bản 10 CCS là 1.462.800 đồng/tấn, tăng 132.800 đồng/tấn so niên vụ trước, chữ đường bình quân 9,48 CCS, tăng 2,1%.

AgriS tập trung cơ giới hóa từ khâu làm đất, trồng, chăm sóc đến thu hoạch, tỷ lệ áp dụng hiện trên 90% diện tích. Hệ thống tưới béc quay và drone phun thuốc giúp tăng năng suất, giảm chi phí và bảo đảm cây mía đồng đều. Nhờ vậy, nông dân ổn định sinh kế, thu nhập tăng, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu.

Ngành mía đường đang trở lại ánh hào quang, giúp nông dân nâng cao hiệu quả kinh tế, giảm nghèo bền vững. Ảnh: Trần Trung.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Minh Lâm, AgriS giữ vai trò “cầu nối” giữa nông dân, doanh nghiệp, nhà khoa học và thị trường, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững. Những mô hình liên kết chặt chẽ nâng cao năng suất, chất lượng nông sản, giúp nông dân ổn định sinh kế, tăng thu nhập, hướng tới nông nghiệp xanh, tuần hoàn và thích ứng biến đổi khí hậu.

Từ Tây Ninh, câu chuyện cây mía chứng minh: Khi thông tin đầy đủ, người nông dân, doanh nghiệp và khoa học cùng đồng hành, cây mía không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo mà còn là nguồn thu bền vững, đưa nông nghiệp Tây Ninh vươn tầm hiện đại.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/lam-chu-tri-thuc-giam-ngheo-bai-4-cay-mia-tro-lai-anh-hao-quang-d784045.html