“Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa”, hệ giá trị di sản dọc bờ sông Hồng

Từ ngàn năm nay, đình Chèm mang trên mình lớp rêu phong của lịch sử, là chốn linh thiêng thờ cúng tín ngưỡng của người dân ba làng: Làng Hoàng, làng Mạc và làng Chèm. Đình Chèm là nơi thờ Đức Thánh Chèm (hay còn gọi là đức Hy Khang Thiên Vương Lý ông Trọng). Nằm bên sông Hồng, dòng sông biểu tượng của nền văn minh lúa nước, dòng sông chuyên chở những tinh hoa của cư dân hai bên dòng sông, đình Chèm đã chứng kiến những biến thiên thăng trầm của lịch sử, cất giữ những lớp tầng phù sa bồi tụ ngàn năm, nơi hội tụ của dòng chảy tinh hoa từ muôn nơi đổ về.

Đình Chèm (xã Thụy Phương, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội), nằm bên bờ sông Hồng được biết đến là ngôi đình cổ nhất Việt Nam với niên đại hơn 2.000 năm. Ngôi đình không chỉ mang những giá trị văn hóa lịch sử, tín ngưỡng tâm linh, mà còn có kiến trúc đặc sắc. Trong dòng chảy sôi động của Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm nay (17 – 26/11), đình Chèm, nơi diễn ra chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa”, là một điểm du lịch hấp dẫn, góp phần đánh thức hệ giá trị di sản dọc bờ sông Hồng.

Đình Chèm. Ảnh: Internet.

Lễ hội thiết kế sáng tạo thành phố Hà Nội năm 2023 với chủ đề “Dòng chảy” nhằm kết nối, khai phá nguồn lực, tôn vinh giá trị, hội tụ, lan tỏa và phát huy truyền thống lịch sử văn hóa, hướng tới phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thủ đô dọc hai bên bờ sông Hồng. Chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa” được tổ chức vào trung tuần tháng 11, tại di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm, là một điểm nhấn trong dòng chảy đó.

Với 3 chương, gồm: “Mạch nguồn văn hiến”, “Kiệt tác ngàn năm-lắng hồn dân tộc” và “Bừng sáng tinh hoa”, chương trình nghệ thuật đã đưa người xem hồi tưởng lại những giá trị truyền thống ngàn đời của vùng đất cổ. Chương trình diễn ra tại sân khấu trong khuôn viên sân đình và 1 sân khấu thực cảnh lần đầu tiên được dàn dựng trên sông Hồng, chứng nhân quan trọng cho những giai đoạn lịch sử thăng trầm của thủ đô.

Chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa”. Ảnh:  hanoimoi.vn

Tiếp nối dòng chảy tinh hoa, chương trình là bản hòa ca của các bộ môn nghệ thuật truyền thống, như: Hát xẩm Hà Nội, xòe Thái, dân ca quan họ Bắc Ninh, dân ca Mường...Trong không gian ngôi đình cổ kính ngàn năm tuổi và sông Hồng lộng gió, “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa” đã góp phần khắc sâu đặc trưng bản sắc của văn hóa Thăng Long - Hà Nội với những tiết mục nghệ thuật đầy thăng hoa.

Bà Lê Thị Thu Hương, Phó Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm, Trưởng Ban chỉ đạo chương trình, cho rằng “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa” là cách để các nghệ sĩ giới thiệu về ngôi đình linh thiêng bên sông Hồng, tôn vinh các loại hình nghệ thuật truyền thống, những tinh hoa của dân tộc. Qua đó, khơi dậy lòng tự hào và tình yêu quê hương đất nước trong lòng mỗi người dân Thụy Phương. Chương trình tổ chức rất qui mô hoành tráng. Nhà nước và nhân dân đồng hành gìn giữ di sản này phát triển hơn nữa.

Hòa vào “Dòng chảy” của Lễ hội thiết kế sáng tạo thành phố Hà Nội năm 2023, chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa” là một sản phẩm thiết kế sáng tạo mang tới cho nhân dân và du khách thập phương cảm xúc mới, với ấn tượng, trải nghiệm, đánh thức hệ giá trị di sản dọc bên bờ sông Hồng trở thành không gian nghệ thuật sáng tạo đặc sắc.

Chương trình cũng nhằm góp phần kết nối và phát huy giá trị văn hóa lịch sử, kiến trúc trên địa bàn các quận theo trục sông Hồng trong quá trình tái thiết đô thị gắn với phát triển không gian sáng tạo, phục vụ phát triển công nghiệp văn hóa.

Quận Bắc Từ Liêm có 136 di tích, 35 di sản văn hóa phi vật thể. Trong đó, 63 di tích được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa gồm 1 di tích cấp quốc gia đặc biệt đình Chèm, 48 di tích cấp quốc gia, 14 di tích cấp thành phố. Cùng với đó, trên địa bàn quận cũng có 29 lễ hội truyền thống, trong đó có 3 lễ hội đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đó là: Lễ hội Đình Chèm, phường Thụy Phương; Lễ hội Bơi Đăm, phường Tây Tựu; Lễ hội kết chạ Kiều Mai - Phú Mỹ, phường Phúc Diễn. Ngoài ra, quận có 26 di tích cách mạng kháng chiến.

Phát huy tiềm năng, thế mạnh đó, hàng năm, quận tổ chức toạ đàm khoa học về giá trị các di tích và lễ hội tiêu biểu như: di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm, làng cổ khoa bảng Đông Ngạc, di sản văn hoá phí vật thể lễ hội Bơi Đăm, di sản văn hoá phi vật thể lễ hội kết chạ Kiều Mai - Phú Mỹ, thu hút khách du lịch, tham quan trong nước và quốc tế nhằm phục vụ nghiên cứu khoa học về các di tích. Riêng đình Chèm nằm dọc theo bờ đê sông Hồng gần 1km, lại là ngôi đình cổ được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt. Đây cũng là thế mạnh của Bắc Từ Liêm và quận có định hướng khai thác tiềm năng này./.

Diêm Giang