ກະຕຸ້ນຄວາມເຂັ້ມແຂງພາຍໃນ, ເສີມສ້າງຈັງຫວະການເຕີບໂຕ

ປະເຊີນກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະສິ່ງທ້າທາຍທີ່ຖືວ່າບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ, ຫວຽດນາມຕ້ອງຊຸກຍູ້ ແລະ ເສີມສ້າງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນພາຍໃນຂອງລະບົບວິສາຫະກິດເອກະຊົນພາຍໃນປະເທດ.

Việt Nam được xếp vào nhóm 20 nền kinh tế có quy mô thương mại lớn nhất thế giới. (Nguồn: Getty Images)

ຫວຽດນາມຖືກຈັດອັນດັບໜຶ່ງໃນ 20 ພື້ນຖານເສດຖະກິດ ທີ່ມີຂະໜາດການຄ້າໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນໂລກ. (ທີ່ມາ: Getty Images)

ເສດຖະກິດຫວຽດນາມໃນປີ 2023 ໄດ້ກ້າວໄປໜ້າກວ່າເຄິ່ງໜຶ່ງດ້ວຍການຂຶ້ນແລະລົງ. ໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີນີ້, ເສດຖະກິດ ແລະ ປະຊາຄົມວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງຈາກບັນດາປັດໄຈລົບຂອງພະຍາດລະບາດ Covid – 19, ຄື້ນຂອງອັດຕາດອກເບ້ຍສູງ ແລະ ການຜັນແປ ທາງດ້ານການເມືອງ ທີ່ບໍ່ສາມາດຄາດເດົາໄດ້ຈາກປີ 2022. ບັນດາປັດໃຈດັ່ງກ່າວໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ການຜະລິດ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດຂອງວິສາຫະກິດ ແລະ ການເຕີບໂຕຂອງປະເທດ.

ສິ່ງທ້າທາຍທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ

ອັດຕາການເຕີບໂຕຂອງລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (GDP) ໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2023 ບັນລຸພຽງ 3,72% (ໄຕມາດທຳອິດບັນລຸ 3,28%, ໄຕມາດທີ 2 ບັນລຸ 4,14%), ເກືອບວ່າຕ່ຳສຸດເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນໃນ 11 ປີຜ່ານມາ. ຕົວເລກນີ້ສູງກວ່າໄລຍະດຽວກັນຂອງປີ 2020 - ໃນໜຶ່ງປີໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ແລະ 2,48 ເປີເຊັນຕ່ຳກວ່າແຜນການ.

ຕະຫຼາດພັນທະບັດຂອງບໍລິສັດ, ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ, ແລະຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະສັບຍັງອ່ອນເພຍຫຼາຍແລະຍັງບໍ່ຟື້ນຕົວ. ບາງຂົງເຂດທາງລົບໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍກວ່າເກົ່າ: ໜີ້ເສຍຂອງທະນາຄານເພີ່ມຂຶ້ນປະມານ 3,7% - ສູງກວ່າປີ 2022; ໜີ້ເສຍຂອງວິສາຫະກິດເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງວ່ອງໄວ, ມາຮອດປະຈຸບັນແມ່ນໜີ້ສິນທະນາບັດປະມານ 1 ລ້ານກວ່າຕື້ດົ່ງ, ໃນນັ້ນມີໜີ້ສິນຄ້າງຈ່າຍເກືອບ 40.000 ຕື້ດົ່ງ.

ໃນ 7 ເດືອນຕົ້ນປີ 2023, ຈຳນວນທຸລະກິດທີ່ຂຶ້ນທະບຽນໃໝ່ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດຄືນໃໝ່ໄດ້ຫຼຸດລົງ; ຈໍານວນວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ໂຈະການທຸລະກິດຊົ່ວຄາວ, suspending ການດໍາເນີນງານຂັ້ນຕອນການລະລາຍ, ແລະສໍາເລັດຂັ້ນຕອນການລະລາຍເພີ່ມຂຶ້ນ; ໂດຍສະເລ່ຍແລ້ວ, ທຸລະກິດ 16,200 ຖອນອອກຈາກຕະຫຼາດຕໍ່ເດືອນ...

ນອກຈາກນັ້ນ, ສິ່ງທ້າທາຍຈາກການຫັນປ່ຽນຮູບແບບເສດຖະກິດພາຍຫຼັງ Covid-19, ທ່າອ່ຽງຫັນປ່ຽນດ້ານການຄ້າ, ການລົງທຶນ ແລະ ຄວາມກົດດັນດ້ານການແຂ່ງຂັນທົ່ວໂລກເພີ່ມຂຶ້ນ ເຮັດໃຫ້ຫວຽດນາມ ຍາດແຍ່ງທ່າໄດ້ປຽບໃນດ້ານເສດຖະກິດກັບຕ່າງປະເທດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສົ່ງອອກຕົ້ນຕໍ, ຜະລິດຕະພັນພື້ນເມືອງ.

ຂະແໜງການເສດຖະກິດຕ່າງປະເທດໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການເຕີບໂຕກ່ອນ ແລະ ໃນໄລຍະ Covid-19, ໄດ້ສ້າງຄຳຖາມຫຼາຍຢ່າງກ່ຽວກັບຄຸນນະພາບການເຕີບໂຕ. ການປະກອບສ່ວນ ແລະ ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຫວຽດນາມ ໃນຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າການຜະລິດຍັງຈຳກັດ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ວົງເງິນການສົ່ງອອກຂອງປະເທດກໍ່ໄດ້ຮັບການເຕີບໂຕຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ແຕ່ຂະແໜງການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ (FDI) ຍັງຄົງແມ່ນກຳລັງຕົ້ນຕໍ, ປະກອບສ່ວນກ່ວາ 70% ເຂົ້າໃນບັນດາໝາກຜົນການສົ່ງອອກ.

ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຄວາມໄດ້ປຽບດ້ານການແຂ່ງຂັນຂອງຫວຽດນາມ ໃນດ້ານການຜະລິດ ແລະ ການຄ້າສາກົນຍັງຄົງຢູ່ບົນພື້ນຖານລາຄາ, ນະໂຍບາຍບຸລິມະສິດ ແລະ ການຍົກເວັ້ນພາສີ. ຄວາມໄດ້ປຽບດັ້ງເດີມຂອງຄ່າແຮງງານໃນຂົງເຂດການປຸງແຕ່ງແລະການຜະລິດປະກອບຍັງຕໍ່າ.

ດຣ ຫງວຽນກວກຫວຽດ.

ຈຸດທີ່ສົດໃສດຶງດູດ FDI

ເຂົ້າສູ່ເຄິ່ງທີ່ສອງຂອງປີ 2023, ສັນຍານຂອງເສດຖະກິດໄດ້ສະແດງເຖິງການຟື້ນຕົວເລັກນ້ອຍ. ດັດຊະນີການຜະລິດອຸດສາຫະກໍາ, ການຄຸ້ມຄອງການຈັດຊື້, ແລະການສົ່ງອອກສິນຄ້າສໍາຄັນບາງຢ່າງເພີ່ມຂຶ້ນເລັກນ້ອຍເມື່ອທຽບໃສ່ເດືອນທໍາອິດຂອງປີ. ຕະຫຼາດຊັບສິນແມ່ນຂ້ອນຂ້າງຄົງທີ່, ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບໄດ້ຮັບຜົນດີໃນເດືອນທີ່ຜ່ານມາແລະຄາດວ່າຈະສືບຕໍ່ປັບປຸງ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຂະແໜງທ່ອງທ່ຽວໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການເຕີບໂຕທີ່ໜ້າປະທັບໃຈທີ່ສຸດໃນບັນດາກຳລັງຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕຂອງເສດຖະກິດ. ຕົວເລກຂອງກົມສະຖິຕິທົ່ວໄປ ( ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ) ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ໃນ 8 ເດືອນຕົ້ນປີ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕ້ອນຮັບນັກທ່ອງທ່ຽວສາກົນກວ່າ 7,8 ລ້ານເທື່ອຄົນ, ບັນລຸເກືອບ 98% ຂອງຄາດໝາຍຂອງປີ. ຈຳນວນນັກທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນປະເທດປະມານ 9,5 ລ້ານເທື່ອຄົນ. ຍອດລາຍຮັບຈາກນັກທ່ອງທ່ຽວຄາດວ່າແມ່ນ 482 ພັນຕື້ດົ່ງ.

ພິເສດ, ໃນສະພາບການພັດທະນາສະລັບສັບຊ້ອນ, ບໍ່ສາມາດຄາດຄະເນ ແລະ ຍາກທີ່ຈະຄາດຄະເນໄດ້ຂອງໂລກ ແລະ ເສດຖະກິດພາກພື້ນ, ຫວຽດນາມ ຍັງຖືວ່າແມ່ນຈຸດພົ້ນເດັ່ນໃນແຜນທີ່ດຶງດູດ FDI. ປະເທດນີ້ຖືກຈັດອັນດັບຢູ່ໃນກຸ່ມ 20 ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ມີຂະໜາດການຄ້າໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນໂລກ, ມີນັກລົງທຶນຈາກ 143 ປະເທດ ແລະ ເຂດແຄ້ວນ ດ້ວຍເກືອບ 38.000 ໂຄງການ, ຍອດຈຳນວນທຶນຈົດທະບຽນກວ່າ 452 ຕື້ USD.

ມາຮອດວັນທີ 20 ສິງຫາ, ຍອດຈຳນວນທຶນ FDI ບັນລຸເກືອບ 18,15 ຕື້ USD, ເພີ່ມຂຶ້ນ 8,2% ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນຂອງປີກາຍ. ໃນນັ້ນ, ທຶນລົງທຶນໃໝ່ບັນລຸ 8,87 ຕື້ USD, ເພີ່ມຂຶ້ນ 39,7% ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ; ທຶນການລົງທຶນໂດຍຜ່ານການປະກອບທຶນ ແລະ ການຊື້ຫຸ້ນບັນລຸ 4,47 ຕື້ USD, ເພີ່ມຂຶ້ນ 62,8%.

ລັດຖະບານໄດ້ແຊກແຊງ "ແກ້ໄຂບັນຫາ"

ໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້, ນະໂຍບາຍຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດຂອງລັດຖະບານໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຕັດສິນໃຈຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດພາຍໃນປະເທດ, ແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການຜະລິດ ແລະ ການດຳເນີນທຸລະກິດຂອງປະຊາຄົມວິສາຫະກິດ. ການຫຼຸດອັດຕາດອກເບ້ຍຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ແລະ ເພີ່ມທະວີວົງເງິນສິນເຊື່ອຢູ່ບາງທະນາຄານ ຄາດວ່າຈະປະກອບສ່ວນແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນຂະແໜງການຜະລິດ ແລະ ທຸລະກິດ.

ລັດຖະບານສືບຕໍ່ມານະພະຍາຍາມເລັ່ງລັດການເບີກຈ່າຍການລົງທຶນຂອງລັດໃນປີ 2023. ການເພີ່ມທະວີການລົງທຶນຂອງລັດເວົ້າລວມ ແລະ ຄວາມມານະພະຍາຍາມເບີກຈ່າຍການລົງທຶນຂອງລັດ ເວົ້າສະເພາະແມ່ນບັນດາການເຄື່ອນໄຫວທີ່ສຳຄັນເພື່ອຊຸກຍູ້ຄວາມຕ້ອງການພາຍໃນ ແລະ ຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

ນອກຈາກນັ້ນ, ການປະຕິຮູບສະຖາບັນ, ປັບປຸງນະໂຍບາຍໜູນຊ່ວຍ, ຍົກສູງປະສິດທິຜົນການຜະລິດ, ການເຄື່ອນໄຫວທຸລະກິດຂອງພາກເສດຖະກິດເອກະຊົນມີບົດບາດອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນການຜ່ານຜ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດໃນປະຈຸບັນ.

ປະສົບການຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ: ມາດຕະການແກ້ໄຂອຸປະສັກ, ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ສິ່ງກີດຂວາງໃນການຜະລິດ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍໃນການຟື້ນຟູຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ວິສາຫະກິດໃນການຟື້ນຕົວ ແລະ ພັດທະນາເສດຖະກິດ, ປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ແຫຼ່ງທຶນທີ່ມີສຸຂະພາບດີກັບຄືນສູ່ການຜະລິດ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດ. ຜ່ານນັ້ນ, ປະກອບສ່ວນຟື້ນຟູການຜະລິດ, ຟື້ນຟູຕະຫຼາດ, ຮັກສາສະຖຽນລະພາບຂອງລາຄາ, ສະກັດກັ້ນໄພເງິນເຟີ້, ຮັບປະກັນສະຖຽນລະພາບຂອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພ, ຮັບປະກັນຊີວິດສັງຄົມ.

ຫວຽດນາມ ຖືກຈັດອັນດັບໃນຈຳນວນ 20 ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ມີຂະໜາດການຄ້າໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ໃນໂລກ, ດ້ວຍການມີນັກລົງທຶນຈາກ 143 ປະເທດ ແລະ ເຂດແຄ້ວນ ດ້ວຍເກືອບ 38.000 ໂຄງການ ແລະ ຍອດຈຳນວນທຶນຈົດທະບຽນກວ່າ 452 ຕື້ USD.

ສົ່ງເສີມການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຈັງຫວະຈາກພາຍໃນ

ໃນສະພາບອັນຕະລາຍແມ່ນກາລະໂອກາດ, ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍຂອງເສດຖະກິດໂລກ ຈະສ້າງກາລະໂອກາດໃຫ້ຫວຽດນາມ ຕີລາຄາຄືນບັນດາກຳລັງແຮງການເຕີບໂຕພາຍໃນຂອງຕົນ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນກຳລັງໜູນເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະລາດດ້ານເສດຖະກິດ, ປັບປຸງຄວາມສາມາດຮັບມືກັບຄວາມສ່ຽງດ້ານເສດຖະກິດຂອງໂລກ.

ໃນທ້າຍປີ 2023, ເພື່ອຟື້ນຟູການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງຊຸກຍູ້ ແລະ ເພີ່ມທະວີກຳລັງການແຂ່ງຂັນຂອງລະບົບວິສາຫະກິດເອກະຊົນພາຍໃນປະເທດ. ມັນເປັນສິ່ງຈໍາເປັນເພື່ອກະຕຸ້ນເຄື່ອງຈັກເສດຖະກິດພາຍໃນ synchronous ເພື່ອໃຫ້ປະຊາກອນທັງຫມົດແລະທົ່ວປະເທດສາມາດເຂົ້າສູ່ການຜະລິດທີ່ມີປະສິດທິພາບ. ອຳນາດການປົກຄອງຄວນເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບລັດຖະບານທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ສົມທົບກັບບັນດາວິສາຫະກິດເພື່ອສະກັດກັ້ນບັນດາສິ່ງກີດຂວາງ ແລະ ສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸ.

ດ້ວຍວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ຂະຫນາດກາງກວ່າ 97%, ຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງຂະແໜງນີ້ຍັງມີຄວາມຈຳກັດຫຼາຍ. ດັດຊະນີສະພາບຜະລິດຕະພັນປັດໄຈທັງຫມົດ (TFP) - ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນສະພາບຜະລິດຕະພັນແລະປະສິດທິພາບການຜະລິດຂອງພາກເອກະຊົນພາຍໃນປະເທດ - ແມ່ນຕ່ໍາຫຼາຍກ່ວາຂະແຫນງການ FDI.

ວິສາຫະກິດຕ້ອງປັບປຸງການເຊື່ອມຕໍ່. ຈິດໃຈດຳເນີນທຸລະກິດສ່ວນຫຼາຍຍັງມຸ່ງໄປເຖິງຜົນປະໂຫຍດຂອງບຸກຄົນ, ຈຳກັດຄວາມສາມາດຂອງວິສາຫະກິດພາຍໃນປະເທດເຂົ້າຮ່ວມຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງຂອງວິສາຫະກິດຫຼາຍປະເທດ.

(*) ຮອງຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາເສດຖະກິດ ແລະ ນະໂຍບາຍຫວຽດນາມ (VEPR), ໂຮງຮຽນເສດຖະສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມ, ຮ່າໂນ້ຍ.

ທີ່ມາ