Mở lối tiêu thụ sản phẩm vùng cao

Ở nhiều xã miền núi, sản phẩm vùng cao làm ra vẫn quen “đi theo” những phiên chợ, phụ thuộc vào thương lái, thiếu một điểm bán ổn định để tiếp cận người tiêu dùng. Khi mô hình thương mại hai chiều được hình thành ngay tại địa phương, dòng chảy hàng hóa bắt đầu đổi hướng: Hàng thiết yếu đến gần người dân hơn, còn nông sản, sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương... có thêm một lối ra rõ ràng. Từ một điểm bán nhỏ, cánh cửa tiêu thụ sản phẩm vùng cao đang dần được mở rộng.

Một điểm bán - nhiều giá trị cộng hưởng

Sáng ngày khai trương, gian hàng thương mại hai chiều không quá rộng, nhưng đủ để tạo nên một không khí khác lạ tại xã Nhân Nghĩa. Bên cạnh các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu là khu trưng bày sản phẩm OCOP được sắp xếp gọn gàng, có nhãn mác, nguồn gốc rõ ràng. Những chai mật ong, túi gạo nếp trứng Khe hay tinh bột nghệ dược liệu vốn chỉ quen xuất hiện theo mùa vụ, nay được đặt lên kệ, giới thiệu như những sản phẩm hàng hóa đúng nghĩa.

Các đại biểu cắt băng khai trương, đưa mô hình thương mại hai chiều vào vận hành, mở kênh kết nối tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Với chủ cơ sở kinh doanh Bùi Thị Yến, việc được lựa chọn triển khai mô hình không chỉ là cơ hội kinh doanh mà còn là trách nhiệm gắn bó lâu dài với sản phẩm địa phương.

Chị Yến chia sẻ, trước đây cửa hàng chủ yếu bán hàng tạp hóa phục vụ sinh hoạt hằng ngày của người dân trong xã; còn các sản phẩm OCOP, đặc sản vùng cao chỉ bán nhỏ lẻ, chưa có điều kiện trưng bày bài bản. “Khi được hỗ trợ xây dựng mô hình, có thêm kệ trưng bày, biển hiệu và kết nối nguồn hàng, tôi thấy việc bán hàng thuận lợi hơn, người dân cũng chú ý nhiều hơn đến sản phẩm của chính địa phương mình,” chị Yến nói.

Không chỉ chủ cơ sở, nhiều hộ sản xuất và hợp tác xã cũng trực tiếp mang sản phẩm đến giới thiệu trong ngày khai trương. Việc có một điểm bán cố định ngay tại địa bàn giúp họ giảm bớt phụ thuộc vào thương lái, đồng thời tạo thêm kênh tiếp cận người tiêu dùng. Một số hộ cho biết, thay vì phải chờ phiên chợ hoặc mang sản phẩm đi xa, nay có thể gửi hàng tại điểm bán, vừa tiện lợi, vừa chủ động hơn trong tiêu thụ.

Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Dương Quốc Thắng, điểm khác biệt của mô hình thương mại hai chiều là không tách rời mục tiêu an sinh với phát triển thị trường. “Điểm bán vừa cung ứng hàng hóa thiết yếu cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vừa là nơi thu mua, trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương. Qua đó, sản phẩm của đồng bào có thêm cơ hội tiếp cận thị trường ngay từ chính nơi sản xuất,” đồng chí nhấn mạnh.

Điểm thương mại hai chiều tại xã Nhân Nghĩa vừa cung ứng hàng hóa thiết yếu, vừa trở thành kênh giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số

Ở góc nhìn người tiêu dùng, sự thay đổi cũng được cảm nhận khá rõ. Một người dân xã Nhân Nghĩa cho biết, trước đây muốn mua sản phẩm nông sản, đặc sản địa phương khá khó, vì ít khi thấy bày bán tập trung. “Bây giờ vào một cửa hàng có thể mua đủ thứ từ hàng thiết yếu, sản phẩm OCOP lẫn đặc sản của quê mình, lại biết rõ nguồn gốc, giá cả, chúng tôi yên tâm hơn,” chị chia sẻ.

Từ một gian hàng nhỏ trong ngày khai trương, mô hình thương mại hai chiều đã cho thấy nhiều giá trị cộng hưởng: Thuận lợi cho người bán, thêm lựa chọn cho người mua, và quan trọng hơn là tạo một “địa chỉ” tiêu thụ ổn định để sản phẩm vùng cao từng bước đi ra thị trường bằng con đường bài bản hơn.

Khi thương mại gắn với sinh kế lâu dài

Không dừng lại ở việc hình thành một điểm bán hàng, mô hình thương mại hai chiều được Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ thiết kế như một chuỗi hỗ trợ liên hoàn, trong đó, việc nâng cao năng lực cho các chủ thể tham gia được xem là yếu tố then chốt.

Thông qua các lớp tập huấn xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu, các hộ sản xuất, hợp tác xã và chủ cơ sở kinh doanh từng bước tiếp cận những kiến thức mới về tổ chức bán hàng, xây dựng thương hiệu, đóng gói, ghi nhãn và nắm bắt nhu cầu thị trường. Từ đó, tư duy sản xuất nhỏ lẻ, bán theo thói quen được thay thế bằng cách làm chủ động hơn, gắn sản phẩm với tiêu chuẩn và thị trường tiêu thụ cụ thể.

Tập huấn kỹ năng bán hàng trên nền tảng số (TikTok) cho các hộ kinh doanh, hợp tác xã tham gia mô hình thương mại hai chiều

Hội nghị kết nối sản phẩm và lễ khai trương điểm bán tại xã Nhân Nghĩa không chỉ mang ý nghĩa hình thức, mà mở ra cánh cửa thị trường mới cho các sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tại đây, sản phẩm không chỉ được giới thiệu tới người dân địa phương, mà còn được kết nối với các doanh nghiệp, đơn vị phân phối, tạo tiền đề để mở rộng kênh tiêu thụ trong và ngoài địa bàn.

Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Dương Quốc Thắng, việc gắn điểm bán với hoạt động kết nối giúp sản phẩm OCOP, đặc sản vùng cao không bị “đóng khung” trong phạm vi một xã, mà từng bước tham gia vào mạng lưới phân phối rộng hơn. Từ thực tiễn triển khai, mô hình tại Nhân Nghĩa được xác định là điểm thử nghiệm quan trọng để rút kinh nghiệm, hướng tới hình thành chuỗi tiêu thụ ổn định cho sản phẩm địa phương.

Tuy vậy, những thách thức cũng được nhìn nhận thẳng thắn. Sức mua tại khu vực miền núi còn hạn chế; năng lực quản lý, vận hành điểm bán của một số cơ sở vẫn cần tiếp tục được củng cố; việc kết nối thị trường ngoài địa bàn đòi hỏi thời gian và sự kiên trì.

Đồng chí Dương Quốc Thắng cho biết, ngành sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ về chuyên môn, xúc tiến thương mại và kết nối thị trường để mô hình từng bước đi vào chiều sâu, tránh tình trạng “khai trương rầm rộ, vận hành cầm chừng”.

Khi thương mại được gắn với sinh kế lâu dài, mô hình thương mại hai chiều không chỉ góp phần giải bài toán tiêu thụ sản phẩm vùng cao, mà còn tạo động lực để người dân mạnh dạn đầu tư sản xuất, nâng cao giá trị hàng hóa, từ đó từng bước cải thiện đời sống và tham gia chủ động hơn vào quá trình phát triển chung của địa phương.

Nguyễn Yến

Nguồn: https://baophutho.vn/mo-loi-tieu-thu-san-pham-vung-cao-244100.htm