Một Big Four dùng AI viết báo cáo, nhiều lỗi bịa đặt và phải hoàn tiền, ngành kiểm toán đứng trước khủng hoảng niềm tin

Thông tin từ AP cho biết, Deloitte Australia sẽ hoàn lại một phần trong tổng số 440.000 đô la Úc (tương đương 290.000 USD) mà chính phủ Úc đã chi trả cho một báo cáo bị phát hiện chứa nhiều lỗi nghi do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra. Trong số các lỗi này bao gồm cả một trích dẫn giả mạo từ phán quyết của tòa án liên bang và các tài liệu học thuật không tồn tại.

Báo cáo do Deloitte thực hiện cho Bộ Việc làm và Quan hệ Lao động (Department of Employment and Workplace Relations - DEWR) được công bố trên trang web của Bộ vào tháng 7. Phiên bản chỉnh sửa được đăng tải lại vào ngày 3/10 sau khi ông Chris Rudge, nhà nghiên cứu về luật y tế và phúc lợi tại Đại học Sydney, lên tiếng cho rằng báo cáo "đầy rẫy những tài liệu tham khảo bị bịa đặt".

Một Big Four dùng AI viết báo cáo, nhiều lỗi bịa đặt và phải hoàn tiền, ngành kiểm toán đứng trước khủng hoảng niềm tin - Ảnh 1. — Bên ngoài trụ sở của Deloitte tại Melbourne, Australia (Ảnh: AP)

Bộ này cho biết, Deloitte đã rà soát báo cáo dài 237 trang và “xác nhận rằng một số chú thích và tài liệu tham khảo là không chính xác”.

“Deloitte đã đồng ý hoàn trả khoản thanh toán cuối cùng theo hợp đồng”, DEWR cho biết trong thông cáo hôm 7/10. Số tiền cụ thể sẽ được công bố sau khi việc hoàn tất hoàn trả.

Khi được yêu cầu bình luận về các sai sót trong báo cáo, Deloitte không trả lời trực tiếp mà chỉ nói với hãng thông tấn AP rằng "vấn đề đã được giải quyết trực tiếp với khách hàng". Deloitte cũng không phản hồi câu hỏi liệu các lỗi này có phải do AI tạo ra hay không.

AP cho biết, phiên bản chỉnh sửa của báo cáo có bổ sung phần công khai việc sử dụng hệ thống ngôn ngữ AI Azure OpenAI trong quá trình soạn thảo.

Theo ông Chris Rudge, phiên bản đầu tiên chứa tới 20 lỗi. Lỗi đầu tiên khiến ông chú ý là việc báo cáo cho rằng Giáo sư Lisa Burton Crawford, một chuyên gia luật công và hiến pháp tại Đại học Sydney, đã viết một cuốn sách không tồn tại, với tiêu đề còn nằm ngoài lĩnh vực chuyên môn của bà.

“Tôi biết ngay đó hoặc là sản phẩm của AI, hoặc là một bí mật được giữ kín nhất thế giới, vì tôi chưa bao giờ nghe về cuốn sách đó. Nội dung nghe cũng rất vô lý”, ông Rudge nói.

Ngoài việc tự bịa ra tài liệu tham khảo, theo Rudge ông, trong báo cáo còn lỗi nghiêm trọng hơn là trích dẫn sai lời thẩm phán.

“Họ đã trích dẫn sai một vụ án, rồi bịa ra lời của thẩm phán. Tôi nghĩ, điều đó không chỉ ảnh hưởng tới danh tiếng của giới học thuật mà còn là việc báo cáo sai trong một tài liệu mà Chính phủ có thể dùng để ra quyết định. Vì vậy, tôi cho rằng cần phải lên tiếng về sự cẩn trọng nghề nghiệp”, ông Rudge nói.

Thượng nghị sĩ Barbara Pocock, người phát ngôn của Đảng Xanh (Australian Greens) về khu vực công, cho rằng Deloitte nên hoàn trả toàn bộ 440.000 đô la Úc.

“Deloitte đã sử dụng AI một cách sai lầm và vô trách nhiệm, trích dẫn sai lời thẩm phán, viện dẫn các nguồn không tồn tại”, bà Pocock nói trên kênh ABC.

“Đó là những lỗi mà sinh viên năm nhất đại học cũng sẽ gặp rắc rối nghiêm trọng nếu mắc phải", bà nói thêm.

Vụ việc xảy ra trong bối cảnh các “ông lớn” tư vấn như Deloitte, PwC, EY hay McKinsey đang chạy đua đầu tư vào trí tuệ nhân tạo. Hãng Deloitte tuyên bố rót 3 tỷ USD vào AI đến năm 2030, hợp tác cùng Anthropic để triển khai các mô hình ngôn ngữ thế hệ mới.

Tập đoàn PwC thì đầu tư 1 tỷ USD cho hạ tầng AI và dịch vụ kiểm toán tự động. Thương hiệu EY cũng tung ra nền tảng EY.ai trị giá hơn 1,4 tỷ USD, còn McKinsey phát triển QuantumBlack AI để hỗ trợ tư vấn chiến lược.

Tờ The Guardian cho hay, tháng 6, Hội đồng Báo cáo Tài chính Vương quốc Anh (UK Financial Reporting Council) - cơ quan quản lý trong lĩnh vực kế toán - đã cảnh báo rằng bốn công ty kiểm toán lớn chưa giám sát đầy đủ tác động của AI và công nghệ tự động hóa đối với chất lượng kiểm toán.

Nguồn: https://vtv.vn/mot-big-four-dung-ai-viet-bao-cao-nhieu-loi-bia-dat-va-phai-hoan-tien-nganh-kiem-toan-dung-truoc-khung-hoang-niem-tin-100251010105840428.htm