Ngành NN&MT Hà Tĩnh: Trụ đỡ phát triển kinh tế - xã hội

HÀ TĨNH 80 năm qua, ngành NN&MT không chỉ gánh vác vai trò trụ đỡ phát triển kinh tế mà còn đảm bảo an sinh xã hội trong những năm tháng thiên tai, dịch bệnh hoành hành.

Tăng trưởng vượt bậc

8 thập kỷ qua là chặng đường không quá dài nhưng đủ để ghi nhận những đóng góp to lớn của ngành Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Hà Tĩnh đối với sự phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Nhìn lại lịch sử, tháng 8/1991, tỉnh Hà Tĩnh tái lập sau khi tách ra từ tỉnh Nghệ Tĩnh. Đến ngày 1/7/1996, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 Sở: Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thuỷ lợi. Trong 10 năm (từ 1996 - 2005), Tỉnh uỷ Hà Tĩnh tập trung ban hành, đưa các Nghị quyết về chuyển đổi ruộng đất, xóa đói, giảm nghèo, phát triển chăn nuôi, khoa học - công nghệ... đi vào cuộc sống.

Ông Lê Ngọc Huấn, Giám đốc Sở NN&MT (thứ 3 bên phải sang) chỉ đạo phòng chống sâu bệnh trên lúa hè thu năm 2025. Ảnh: T.Nga.

Còn Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), tiền thân là Ban Quản lý đất đai Hà Tĩnh. Năm 1994, Tổng cục Địa chính được thành lập trên cơ sở sáp nhập Tổng cục Quản lý ruộng đất với và Cục Đo đạc Bản đồ Nhà nước. Lúc này Sở Địa chính Hà Tĩnh ra đời, đi vào hoạt động. Kể từ đó, công tác quản lý đất đai từng bước đi vào nền nếp, hoàn thành quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp ổn định, lâu dài cho hộ gia đình, cá nhân, giúp người nông dân được toàn quyền tự do sản xuất trên mảnh đất của mình theo mục đích sử dụng đất, mở ra một thời kỳ mới trong phát triển sản xuất nông nghiệp.

Theo ngành dọc, ngày 19/9/2003, UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành Quyết định thành lập Sở TN&MT. Trên hành trình trăn trở tìm hướng bứt phá, thực hiện khát vọng vươn lên khẳng định vị thế của Hà Tĩnh trong bản đồ phát triển của đất nước, nếu như công nghiệp mũi nhọn bứt phá, thì nông nghiệp, môi trường là trụ cột kinh tế - xã hội vững chắc gắn với an sinh xã hội bền vững.

Ông Lê Ngọc Huấn, Giám đốc Sở NN&MT Hà Tĩnh phấn khởi nhấn mạnh, trong 10 năm gần nhất (2015 - 2025), tăng trưởng nông - lâm - thủy sản toàn tỉnh bình quân đạt trên 2,5%/năm; giá trị sản xuất trên 70 triệu đồng/ha từ năm 2015 lên 103 triệu đồng/ha năm 2025. Hơn 13.000 ha ruộng đất được tập trung tích tụ; sản lượng cây ăn quả có múi tăng hơn 2,1 lần; gỗ rừng trồng tăng hơn 2 lần; đàn hươu sao hiện có trên 51.000 con; nuôn tôm thâm canh công nghệ cao đạt 680 ha, tăng 1,5 lần.

8 thập kỷ qua, ngành NN&MT đã đóng góp rất lớn cho phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: T.Nga.

Chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai thực hiện quyết liệt, thực sự trở thành cuộc cách mạng sâu rộng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tạo được sự đồng thuận cao, sức lan tỏa rộng lớn trong toàn xã hội, làm thay đổi toàn diện diện mạo nông thôn, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2025 còn dưới 1,9% (giảm 3,92% so với năm 2015). Đặc biệt, năm 2025, Hà Tĩnh hoàn thành Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm hơn 5 tháng so với yêu cầu chung của cả nước.   

Điểm nhấn lĩnh vực tài nguyên và môi trường là tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành hàng loạt chủ trương, chính sách, quy định quan trọng sát với tình hình thực tiễn, kịp thời phục vụ công tác lãnh đạo, điều hành, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Đơn cử như, tham mưu UBND tỉnh trình Chính phủ phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh các giai đoạn; lập phương án phân bổ đất đai tích hợp vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện theo từng thời kỳ; tập trung, tích tụ ruộng đất; cấp giấy CNQSD đất. Hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai, vận hành hiệu quả.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tập trung vào nông nghiệp an toàn là định hướng phát triển giai đoạn 2025 - 2030 của Hà Tĩnh. Ảnh: T.Nga.

Công tác bồi thường, hỗ trợ, GPMB tái định cư được tập trung quyết liệt; quản lý chặt chẽ, khai thác sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên gắn với bảo vệ môi trường bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu...

Phát triển kinh tế đi đôi bảo vệ môi trường

Dấu mốc lịch sử mang tính bước ngoặt của ngành bắt đầu từ ngày 1/3/2025 khi Bộ NN&PTNT hợp nhất Bộ TN&MT thành Bộ NN&MT. Ở cấp tỉnh, Sở NN&PTNT hợp nhất với Sở TN&MT thành Sở NN&MT, trực thuộc UBND tỉnh Hà Tĩnh.

Trên cơ sở định hướng của Chính phủ, bộ ngành Trung ương, đặc biệt là quyết sách đề ra từ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, ngành NN&MT Hà Tĩnh tiếp tục phát huy vai trò trụ đỡ cho chiến lược phát triển bền vững kinh tế - xã hội của tỉnh, theo hướng: “Phát triển hài hòa giữa đô thị và nông thôn, vùng đồng bằng, miền núi, ven biển; tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hiệu quả cao, hữu cơ, kinh tế tuần hoàn, thông minh gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn”. Đặc biệt, tăng trưởng phải đi đôi với bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Song song với đó là quản lý chặt chẽ nguồn tài nguyên khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường. Ảnh: T.Nga.

Một số chỉ tiêu chính đặt ra: Phấn đấu tốc độ tăng trưởng nông lâm thủy sản bình quân đạt trên 2,5%/năm; giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích trên 112 triệu đồng/ha; tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt từ 80% trở lên; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm bình quân 0,5%/năm. Tỉnh hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 - 2030. Thực hiện tập trung, tích tụ ruộng đất đạt khoảng 20.000 ha. Hoàn thành cấp GCNQSD đất sau chuyển đổi, tập trung, tích tụ ruộng đất. Trên 98% chất thải sinh hoạt khu vực đô thị và trên 95% chất thải sinh hoạt khu vực nông thôn được phân loại, thu gom, xử lý, tái chế theo quy định...

Để đạt được mục tiêu đề ra, trước mắt, Sở sẽ tham mưu rà soát điều chỉnh một số nội dung trong Quy hoạch tỉnh về phát triển nông nghiệp, nông thôn phù hợp với chính quyền địa phương hai cấp, nhất là về mở rộng không gian phát triển khu vực liên xã, tổ chức quản lý phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và tăng cường quản lý đất đai, tài nguyên, bảo vệ môi trường một cách bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tích tụ ruộng đất theo hướng tập trung, chuyên canh là giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất trên đơn vị diện tích. Ảnh: T.Nga.

Đồng thời đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với tập trung, tích tụ ruộng đất theo hướng tập trung, chuyên canh, hàng hóa quy mô lớn, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất trên đơn vị diện tích; ưu tiên phát triển các sản phẩm chủ lực có lợi thế của tỉnh gắn với thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp; hình thành các chuỗi liên kết kép kín từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Chú trọng phát triển nông nghiệp theo hướng sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, thông minh, áp dụng mô hình tín chỉ carbon, giảm phát thải khí nhà kính và dịch vụ môi trường rừng, gắn với du lịch sinh thái. Huy động nguồn lực phát triển cơ sở hạ tầng và xây dựng nông thôn mới theo hướng văn minh, hiện đại gắn với thực hiện hiệu quả Chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững...

Cây chè là một trong những sản phẩm chủ lực đem lại giá trị kinh tế cao cho người dân các xã miền núi. Ảnh: MTB Hà Tĩnh.

Đặc biệt, đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý về nông nghiệp, tài nguyên và môi trường; nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý, khai thác và sử dụng có hiệu quả tài các nguồn nguyên và bảo vệ môi trường gắn với phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đẩy mạnh tham mưu, chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn để tháo gỡ các tồn đọng, khó khăn, vướng mắc về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các công trình, dự án; tăng cường công tác phát triển quỹ đất tạo nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/nganh-nnmt-ha-tinh-tru-do-phat-trien-kinh-te--xa-hoi-d782650.html