Nghiêm cấm khai thác giun đất dưới mọi hình thức

Ông Hoàng Văn Phúc ở xã Lộc Điền (Phú Lộc) chia sẻ, nhiều nông dân cho hay, một thời do thiếu nguồn thức ăn dinh dưỡng cho gia cầm giống nên nhiều người chăn nuôi khai thác giun đất làm thức ăn. Từ nhiều năm nay, khi trên thị trường có nhiều loại thức ăn dinh dưỡng bổ sung cho con giống gia cầm và một số loại vật nuôi, giá cả phù hợp nên người dân không còn khai thác giun đất. Một bộ phận hộ chăn nuôi tự sản xuất giun quế để phục vụ chăn nuôi, hoàn toàn không phụ thuộc vào nguồn giun ngoài tự nhiên.

Chủ tịch UBND xã Lộc Điền (Phú Lộc), ông Hoàng Sa cho rằng, nguồn thức ăn cho chăn nuôi gia súc, gia cầm đảm bảo dinh dưỡng trên thị trường hiện nay không thiếu. Các hộ chăn nuôi hoàn toàn không sử dụng giun đất làm thức ăn cho gia súc, gia cầm như trước. Hơn nữa, thông qua các đợt tuyên truyền về tác hại của việc khai thác giun đất cũng như vai trò của giun đất với môi trường, ý thức của người dân trong việc bảo vệ giun đất ngày càng cao.

Ông Nguyễn Đình Đức, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông tin, tuyên truyền về tác hại cũng như biện pháp bảo vệ giun đất đối với người dân là hoạt động định kỳ, thường xuyên đối với ngành nông nghiệp. Mới đây, tại một số tỉnh xảy ra tình trạng kích điện hủy diệt giun đất, ngành nông nghiệp tỉnh cùng với các địa phương tổ chức kiểm tra, giám sát, tính đến ngày 15/8 chưa phát hiện xảy ra tình trạng khai thác giun đất mang tính hủy diệt.

Theo ông Nguyễn Đình Đức, từ nghiên cứu, phân tích của các chuyên gia môi trường cho thấy, giun đất góp phần rất lớn trong bảo vệ và cải tạo môi trường đất nông nghiệp. Mật độ giun đất còn biểu hiện hoạt động của sinh vật, vi sinh vật có lợi cho cây trồng như vi khuẩn và nấm đối kháng… trong đất. Nơi nào giun đất sinh sống nhiều là chất lượng của vùng đất đó sạch, khỏe và phì nhiêu.

Đối với loại đất màu mỡ, số lượng giun dao động tầm 300-500 con/m2. Càng có nhiều giun đồng nghĩa với chất lượng đất tại khu vực đó càng tốt. Ngoài ra, mật độ giun trong đất lớn còn ngầm hiển thị các hoạt động sống tự nhiên của các sinh vật như vi khuẩn, vi nấm, làm đất tơi xốp, thoáng khí nên tác động trực tiếp đến sự phát triển của cây trồng, cấu trúc đất và chu trình cacbon.

Giun đất giúp kiến tạo lớp đất, cải thiện khả năng cung cấp dinh dưỡng. Phân giun cung cấp lượng mùn, các muối canxi và kali dễ tiêu cho cây trồng. Đồng thời, góp phần chuyển đổi môi trường đất chua, kiềm hoặc mặn về môi trường trung tính, cân bằng độ pH trong đất thích hợp cho cây trồng sinh trưởng và phát triển.

Khi giun di chuyển và đào hang sẽ tạo thành những khe hở trong đất, làm đất được tơi xốp, thoáng, không bị ứ nước và không khí trong đất được lưu thông hỗ trợ cây trồng tiếp nhận oxy và quá trình hô hấp diễn ra thuận lợi. Khi giun chết, xác chúng phân hủy và tạo ra lượng nitơ cho đất hấp thụ.

Giun đất còn có khả năng hỗ trợ tiêu diệt những vi khuẩn, nấm bệnh có hại cho đất, gây bệnh trên cây trồng. Vì khi chúng ăn lá cây khô mục, đồng thời tiêu hóa luôn những nấm mốc, vi khuẩn có hại, phân của chúng là môi trường tốt nhất để các loại vi sinh vật hữu ích phát triển.

Xác định giun đất có vai trò quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp, thời gian qua, ngành nông nghiệp tỉnh triển khai nhiều biện pháp đồng bộ để duy trì và bảo vệ phát triển giun đất một cách tốt nhất. Giun rất sợ thuốc bảo vệ thực vật, khi các hóa chất này ngấm vào đất sẽ làm giun nhiễm độc, chết. Do đó, cần hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp, có thể thay thế bằng các loại thuốc sinh học không gây hại đến giun, hệ sinh vật đất và bảo đảm luôn cả sức khỏe con người.

Điều mà loài giun cần là cung cấp đủ cho chúng lượng sinh khối, nhiệt độ vừa phải và đủ ẩm. Vậy nên cần có một lớp thảm che phủ đất bằng các vật liệu che phủ hữu cơ, hoặc trồng cây che phủ để tạo một lớp thảm thực vật, kết hợp cung cấp nguồn thức ăn cho giun đất thông qua việc cắt tỉa cỏ, xác cây chết.

Giun đất thường sử dụng 20% trọng lượng cơ thể mỗi ngày cho việc sản sinh chất nhầy vào phân của chúng nên cần lượng nước nhất định để sống. Các phế phẩm hữu cơ phân hủy (mùn) giúp giữ độ ẩm trong đất rất tốt với giun đất. Vào giai đoạn khô hạn, một số loài giun đất di chuyển sâu vào đất và “ngủ đông” cho đến khi mùa mưa “kích hoạt” lại chúng.

Giun đất cần môi trường đất tương đối thông thoáng nên cần đảm bảo đất trồng có khả năng thoát nước, hoặc nằm ở vị trí cao để tránh tình trạng ngập úng sẽ khiến giun chết, hoặc di chuyển đến nơi khác… Ngoài các biện pháp bảo tồn, bảo vệ trên, theo ông Đức, cần phải nghiêm cấm khai thác giun đất dưới mọi hình thức.