Nhiều hoạt động hướng tới lễ mở ký Công ước Hà Nội

Những điểm đáng chú ý của Công ước Hà Nội

Công ước Hà Nội – tên đầy đủ là Công ước Liên Hợp Quốc về Chống Tội phạm Mạng – là thỏa thuận pháp lý đa phương toàn diện đầu tiên của Liên Hợp Quốc nhằm giải quyết mối đe dọa tội phạm mạng toàn cầu. Văn kiện này được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua vào cuối năm ngoái và sẽ chính thức mở ký vào cuối tuần này tại thủ đô Hà Nội.

Công ước Hà Nội thiết lập các tiêu chuẩn chung về hình sự hóa tội phạm mạng, tăng cường hợp tác quốc tế và hỗ trợ xây dựng năng lực cho các quốc gia đang phát triển. Văn kiện được kỳ vọng sẽ trở thành khuôn khổ pháp lý toàn cầu, đảm bảo pháp quyền và bảo vệ quyền con người trên không gian số.

Một trong những điểm mới quan trọng nhất của Công ước là tính toàn cầu và sự tôn trọng tuyệt đối chủ quyền quốc gia. Khác với Công ước Budapest do châu Âu khởi xướng, Công ước Hà Nội là khuôn khổ pháp lý đầu tiên được đàm phán và thông qua bởi tất cả các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc. Điều này đảm bảo mọi hoạt động hợp tác điều tra, truy cập dữ liệu xuyên biên giới phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật và được sự cho phép của nước sở tại, qua đó giải quyết mối lo ngại về vi phạm chủ quyền quốc gia.

Thứ hai, Công ước mở rộng đáng kể phạm vi các tội phạm được điều chỉnh. Không chỉ tập trung vào những hành vi tội phạm mạng truyền thống như xâm nhập trái phép (hacking) hay lừa đảo trực tuyến, Công ước còn bao quát cả các tội phạm sử dụng công nghệ cao để thực hiện hành vi phạm pháp như khủng bố, buôn người hay buôn lậu ma túy.

Thứ ba, Công ước đặc biệt chú trọng đến việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển. Lần đầu tiên, một cơ chế rõ ràng về hỗ trợ kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và xây dựng năng lực được đưa vào, nhằm thu hẹp khoảng cách số và nâng cao năng lực phòng chống tội phạm mạng giữa các nước.

Các chuyên gia trong và ngoài nước nhận định, Công ước Hà Nội đã mở ra một chương mới – toàn diện hơn, công bằng hơn – góp phần tăng cường kết nối, thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm mạng.

Thiếu tướng Lê Xuân Minh, Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), cho biết: “Có một khuôn khổ pháp lý và các nước cùng chia sẻ, trao đổi về hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm sẽ tạo ra một hệ thống đồng bộ giữa các quốc gia, hình thành mạng lưới liên kết giữa các lực lượng thực thi pháp luật. Đặc biệt, Công ước giúp nâng cao nhận thức của mỗi quốc gia về mối nguy tội phạm mạng – vấn đề không chỉ đe dọa an ninh quốc gia mà còn ảnh hưởng đến môi trường hòa bình, ổn định chung của không gian mạng toàn cầu. Có thể nói, việc Công ước Hà Nội được các nước thành viên Liên Hợp Quốc đồng thuận đã thể hiện rõ niềm tin và sự tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam – một quốc gia đóng vai trò tập hợp và dẫn dắt nguồn lực toàn cầu trong cuộc chiến chống tội phạm mạng".

Nhiều hoạt động hướng tới lễ mở ký Công ước Hà Nội

Trước thềm lễ mở ký Công ước Hà Nội, nhiều hoạt động thiết thực đang được tổ chức tại Việt Nam nhằm nâng cao nhận thức, bảo vệ an toàn không gian mạng và hưởng ứng tinh thần hợp tác quốc tế chống tội phạm mạng.

Chiến dịch “Không Một Mình” do Liên minh Niềm tin số khởi xướng, với sự bảo trợ của UNICEF, Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, mang thông điệp “Không ai bị bỏ lại một mình trên mạng”, hướng tới 12 triệu thanh thiếu niên từ 12–24 tuổi.

Bà Lê Hồng Loan, Trưởng Chương trình Bảo vệ trẻ em (UNICEF), đánh giá cao cam kết và nỗ lực chủ động của Việt Nam trong việc đảm bảo môi trường mạng an toàn cho trẻ em. Chiến dịch kêu gọi sự chung tay của toàn xã hội, lan tỏa kỹ năng an toàn trực tuyến, giúp thanh thiếu niên biết cách nhận diện, phòng tránh và báo cáo khi gặp nguy hiểm.

Ca sĩ, rapper Đen, Đại sứ chiến dịch, chia sẻ mong muốn các nghệ sĩ, KOL và nhà sáng tạo nội dung trở thành cầu nối giúp các em dễ dàng chia sẻ, tìm kiếm sự hỗ trợ khi gặp rủi ro trên mạng.

Theo Liên minh Niềm tin số, trong 9 tháng đầu năm 2025 đã ghi nhận 22.200 lượt phản ánh lừa đảo trực tuyến, chủ yếu nhắm đến học sinh, sinh viên từ 14–22 tuổi. Mỗi kỹ năng, mỗi lời nhắc nhở trong chiến dịch được ví như “lá chắn” bảo vệ các em trước nguy cơ trên không gian mạng.

Song song đó, Cuộc thi Sinh viên An ninh mạng 2025 thu hút 327 đội, hơn 1.200 sinh viên đến từ 34 trường Việt Nam và 26 trường quốc tế trong khu vực ASEAN, là dịp để thế hệ trẻ giao lưu, khẳng định năng lực và lan tỏa tinh thần trách nhiệm trên không gian số.

Thạc sĩ Nghi Hoàng Khoa, Trường Đại học Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM), cho biết cuộc thi thu hút sinh viên từ năm nhất đến năm tư, thể hiện sức lan tỏa mạnh mẽ của phong trào học tập và nghiên cứu an ninh mạng.

Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), khẳng định: “Đây là yêu cầu bắt buộc trong kỷ nguyên chuyển đổi số, góp phần phát hiện và đào tạo nhân tài an ninh mạng cho tương lai.”

Những hoạt động này không chỉ hưởng ứng Công ước Hà Nội – Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng – mà còn thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc xây dựng môi trường mạng an toàn, tin cậy và phát triển bền vững.

Chuyên gia quốc tế đánh giá cao vai trò của Việt Nam

Vào ngày 25–26/10, Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng sẽ diễn ra tại Hà Nội. Việc Liên Hợp Quốc lựa chọn Việt Nam làm nơi mở ký không chỉ là sự kiện pháp lý – ngoại giao trọng đại, mà còn là dấu mốc khẳng định vị thế và uy tín quốc tế của Việt Nam trong nỗ lực xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh và bền vững.

Công ước Hà Nội không chỉ tạo cơ hội để Việt Nam tăng cường hợp tác pháp lý quốc tế, nâng cao năng lực phòng, chống tội phạm mạng, mà còn giúp nâng cao nhận thức xã hội về an toàn thông tin, bảo vệ người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.

Ông Sam Rubin, Phó Chủ tịch Công ty Giải pháp An ninh mạng Palo Alto Networks (Mỹ), nhận định: “Trong thời kỳ đầu của kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI), các mối đe dọa mạng thay đổi nhanh chóng. AI đang bị lợi dụng như một công cụ tấn công, do đó, các quốc gia cần hợp tác toàn cầu, chia sẻ thông tin kịp thời để ứng phó hiệu quả".

Theo Cybersecurity Ventures, thiệt hại toàn cầu do tội phạm mạng có thể lên tới 10,5 nghìn tỷ USD, cho thấy tầm quan trọng của một cơ chế hợp tác quốc tế như Công ước Hà Nội – giúp bảo vệ nền kinh tế số toàn cầu, thúc đẩy mạng internet an toàn và tăng cường truy vết tội phạm xuyên biên giới.

Bà Hilde Solbakken, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Na Uy và Việt Nam có thể cùng nhau bảo vệ luật pháp quốc tế và nhân quyền, trực tuyến lẫn ngoại tuyến; thúc đẩy các chính sách mạng minh bạch, có trách nhiệm và phù hợp chuẩn mực toàn cầu, hướng tới không gian mạng mở, an toàn và đáng tin cậy".

Hiện Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia dẫn đầu bảng xếp hạng Chỉ số An ninh mạng toàn cầu (GCI) 2024, với hơn 80% dân số tham gia không gian số. Điều này cho thấy sự trưởng thành nhanh chóng của năng lực an ninh mạng quốc gia.

Các chuyên gia nhận định, khi Công ước Hà Nội có hiệu lực, Việt Nam sẽ chuyển hóa vai trò ngoại giao thành hành động thực tiễn, thông qua hoàn thiện pháp luật, tăng cường cơ chế bảo vệ người dùng yếu thế, và xây dựng môi trường số an toàn hơn cho toàn xã hội.

Nguồn: https://vtv.vn/nhieu-hoat-dong-huong-toi-le-mo-ky-cong-uoc-ha-noi-100251023144349658.htm