Việc hợp nhất ba tỉnh thành lớn vào TP Hồ Chí Minh mang đến nhiều cơ hội phát triển khu công nghiệp, nhưng cũng đi kèm với những thách thức trong việc quản lý và điều phối các dự án.
Nhiều rào cản pháp lý
Trong bối cảnh nền kinh tế TP Hồ Chí Minh đang cần nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để thúc đẩy sự phát triển của khu công nghiệp (KCN), các vướng mắc pháp lý lại trở thành một trong những yếu tố cản trở lớn nhất. Tại Diễn đàn Hỗ trợ Pháp lý Đầu tư 2025, được tổ chức ngày 21/11/2025, tại TP Hồ Chí Minh, nhiều chuyên gia và nhà đầu tư nước ngoài đã chỉ ra rằng, thủ tục hành chính phức tạp, thiếu minh bạch trong quy trình và sự không liên thông giữa các cơ quan quản lý là những yếu tố gây tắc nghẽn lớn nhất trong quá trình triển khai các dự án đầu tư vào khu công nghiệp tại TP Hồ Chí Minh.
Đại diện các hiệp hội doanh nghiệp FDI đều nhất trí rằng cần phải cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đồng thời đơn giản hóa quy trình cấp phép và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư.
Phát biểu tại diễn đàn, bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (ITPC), nhấn mạnh rằng, mặc dù TP Hồ Chí Minh đã có những bước cải cách đáng kể trong việc điều chỉnh quy hoạch và thúc đẩy môi trường đầu tư, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn khi nhà đầu tư tiếp cận quỹ đất, thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và giải phóng mặt bằng. Chính những vướng mắc này đã khiến các nhà đầu tư phải chờ đợi lâu, làm tăng chi phí và giảm sự hấp dẫn của thị trường bất động sản công nghiệp tại thành phố.
Theo GS. TS. Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), việc hợp nhất ba tỉnh thành lớn vào TP Hồ Chí Minh mang đến nhiều cơ hội phát triển khu công nghiệp, nhưng cũng đi kèm với những thách thức trong việc quản lý và điều phối các dự án. Vướng mắc pháp lý và các điểm nghẽn trong cơ chế, thủ tục đầu tư đã làm giảm khả năng hấp dẫn của các dự án, đặc biệt là các dự án có yếu tố rủi ro cao.
Đặc biệt, theo ông Seck Yee Chung, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam, những thủ tục hành chính kéo dài và thiếu tính dự đoán là một trong những yếu tố khiến các nhà đầu tư gặp khó khăn lớn. Những vướng mắc này không chỉ làm giảm hiệu quả triển khai dự án mà còn gây ảnh hưởng đến chiến lược dài hạn của các doanh nghiệp nước ngoài khi tham gia đầu tư vào hạ tầng khu công nghiệp tại TP Hồ Chí Minh.
Giải pháp trọng tâm: Cải cách hành chính
Để giải quyết các vướng mắc và thu hút nguồn vốn FDI chất lượng vào khu công nghiệp, đại diện các hiệp hội doanh nghiệp FDI đều nhất trí rằng cần phải cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đồng thời đơn giản hóa quy trình cấp phép và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư. Ngoài việc cải thiện quy trình đầu tư, cần có một cơ chế minh bạch, rõ ràng để giảm thiểu sự mơ hồ giữa các cơ quan quản lý.
Theo các chuyên gia pháp lý, để tháo gỡ những khó khăn trong quá trình triển khai dự án, cần có một hệ thống pháp lý thống nhất, đơn giản và dễ thực thi
Ông Sam Conroy, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Úc tại Việt Nam, đã nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư nước ngoài mong muốn một môi trường đầu tư ổn định, nơi các thủ tục pháp lý rõ ràng và có sự liên thông giữa các cơ quan. Điều này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, tăng tính dự đoán và giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí. Mô hình khu công nghiệp – đô thị – dịch vụ tích hợp, mà các nhà đầu tư Úc ưa chuộng, cần được triển khai mạnh mẽ hơn để phù hợp với nhu cầu phát triển dài hạn.
Ông Nakagawa Motohisa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TP Hồ Chí Minh, cho rằng việc cải thiện cơ chế pháp lý và nâng cao sự phối hợp giữa các cơ quan sẽ là yếu tố quyết định trong việc tháo gỡ vướng mắc. Những rào cản như thủ tục pháp lý phức tạp và thiếu quỹ đất phù hợp với nhu cầu của các ngành sản xuất chuyên biệt như hàng hải sẽ cần phải được giải quyết nếu muốn thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.
Theo các chuyên gia pháp lý, để tháo gỡ những khó khăn trong quá trình triển khai dự án, cần có một hệ thống pháp lý thống nhất, đơn giản và dễ thực thi. Chia sẻ từ LS. Bùi Văn Thành, Trưởng Văn phòng Luật sư Mặt Trời Mới, cho thấy rằng một trong những yếu tố quan trọng nhất là tăng cường hợp tác giữa các cơ quan quản lý nhà nước và chủ đầu tư, nhằm đảm bảo tiến độ giải phóng mặt bằng và triển khai hạ tầng đúng thời hạn. Các thủ tục phê duyệt dự án cần được đơn giản hóa, đồng thời cần đảm bảo tính minh bạch trong việc triển khai các mô hình đầu tư.
Trong khi đó, các luật sư như LS. Ngô Thị Vân Quỳnh cho rằng các nhà đầu tư cũng cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý trước khi ký kết hợp đồng và triển khai dự án. Việc rà soát kỹ lưỡng các thông tin liên quan đến quy hoạch, môi trường và tiến độ dự án ngay từ đầu sẽ giúp hạn chế các rủi ro pháp lý trong suốt vòng đời của dự án.
Các chuyên gia cho rằng TP Hồ Chí Minh cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch, bền vững hơn. Chỉ khi thực hiện được điều này, thành phố mới có thể tận dụng tối đa cơ hội thu hút nguồn vốn FDI, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của các khu công nghiệp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
Những điểm đáng chú ý về thay đổi pháp lý đầu tư vào khu công nghiệp 2025
- Phù hợp quy hoạch: Khu công nghiệp phải tuân thủ quy hoạch vùng, tỉnh và danh mục đã được phê duyệt.
- Phân kỳ đầu tư: Khi mở rộng hoặc xây mới khu công nghiệp sử dụng đất trồng lúa 2 vụ, phải phân kỳ đầu tư mỗi giai đoạn không quá 500 ha.
- Tỷ lệ lấp đầy: Tỷ lệ lấp đầy bình quân của các khu công nghiệp đã thành lập tại địa phương phải đạt tối thiểu 60% khi trình dự án hạ tầng mới hoặc mở rộng.
- Hạ tầng xã hội đồng bộ: Quy hoạch nhà ở và tiện ích cho công nhân trong khu công nghiệp phải được phê duyệt.
- Điều kiện đối với nhà đầu tư: Nhà đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp phải đáp ứng yêu cầu pháp lý về bất động sản, đất đai và chuyển mục đích sử dụng đất.
Nguồn: https://vtv.vn/nhieu-kien-nghi-cap-thiet-de-tp-ho-chi-minh-thu-hut-dau-tu-khu-cong-nghiep-100251121144406584.htm
Bình luận (0)