Phát huy sức mạnh cộng đồng trong xây dựng đời sống văn hóa

Từ nhiều năm nay, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã trở thành điểm tựa tinh thần quan trọng đối với người dân tỉnh Thái Nguyên. Đặc biệt sau sáp nhập, Phong trào bước sang một giai đoạn phát triển mới: Quy mô mở rộng, chất lượng được nâng cao, tạo sức sống lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng xã hội.

Đồng bào người Dao ở xã Phú Đình chia sẻ quy ước thực hiện nếp sống văn minh tại khu dân cư.

Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên có 92 xã, phường, hàng nghìn khu dân cư với hơn 414.000 hộ gia đình. Đây là một “lực lượng hùng hậu” khi tỉnh triển khai, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trong suốt chặng đường 1/4 thế kỷ (2000-2025), đồng thời là nền tảng bền vững đưa Phong trào tiếp tục phát triển sâu, rộng, chất lượng trong giai đoạn mới.

Một điểm nổi bật trong triển khai thực hiện Phong trào là Ban Chỉ đạo linh hoạt lồng ghép đồng bộ với các chương trình lớn, như “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, cùng nhiều cuộc vận động của MTTQ và các phong trào thi đua của tỉnh. Cách làm này giúp Phong trào tránh sự dàn trải và phát huy tối đa nội lực trong cộng đồng nhân dân.

Tham gia Phong trào, tại các khu dân cư người dân được trực tiếp bàn bạc, xây dựng quy ước, hương ước phù hợp với thực tế đời sống địa phương. Chính vì thế, các nội dung Phong trào được xây dựng gần gũi, sát với thực tế cuộc sống và dễ thực hiện.

Những việc làm trong cuộc sống hằng ngày như tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường, ứng xử văn minh, chấp hành pháp luật đã và đang trở thành chuẩn mực chung của cộng đồng.

Nhờ sự đồng thuận, nhiều hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ nhau trong cộng đồng tiếp tục được duy trì và mở rộng. Điển hình như việc nhân dân hiến đất, góp công xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở; hỗ trợ giúp hộ nghèo cải thiện cuộc sống; giúp đỡ học sinh con hộ nghèo đến trường thông qua việc tặng xe đạp, đồ dùng học tập.

Từ nguồn lực cộng đồng, hệ thống nhà văn hóa, sân thể thao cơ sở được đầu tư, nâng cấp, tạo diện mạo mới trên các vùng đất, kể từ các phường trung tâm như: Phan Đình Phùng, Gia Sàng, Quyết Thắng đến các xã xa xôi, khó khăn của tỉnh như Nghiên Loan, Phúc Lộc, Nà Phặc.

Nhà văn hóa trở thành không gian sinh hoạt quen thuộc, nơi nhân dân gặp gỡ, chia sẻ tâm tư tình cảm, đồng thời tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể thao, gìn giữ, trao truyền, phát huy những nét đẹp văn hóa tinh hoa của dân tộc như: Hát Then, đàn Tính; múa khèn; hát Soọng cô; hát ru, hát ví và những nghi thức lễ truyền thống trong đồng bào các dân tộc.

Cũng ở nhà văn hóa thôn, xóm, tổ dân phố, người dân được tham gia các hội nghị tuyên truyền, phổ biến về những chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước và được tham gia thảo luận những vấn đề chung của khu dân cư.

Không gian cộng đồng được cải thiện góp phần làm Phong trào bền vững, gắn kết và thực chất hơn. Một đổi mới quan trọng trong thực hiện Phong trào là cách thức đánh giá, công nhận danh hiệu văn hóa, việc bình xét được thực hiện dân chủ, công khai.

Từng hộ tự đánh giá kết quả tham gia Phong trào của gia đình, tự chấm điểm theo tiêu chí, nội dung được thống nhất. Sau khi các thành viên Ban Công tác mặt trận thẩm định, danh sách gia đình văn hóa được niêm yết công khai trước cửa nhà văn hóa thôn, xóm, tổ dân phố để mọi người dân cùng tham gia giám sát.

Bằng cách làm công tâm, không thiên vị, không vì thành tích danh hiệu gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa ngày càng có chất lượng. Kết quả trong những năm gần đây trên toàn tỉnh có hơn 98% hộ đăng ký tham gia Phong trào/năm, trên 90% thôn, tổ dân phố phấn đấu đạt chuẩn văn hóa/năm.

Phát huy những kết quả đã đạt được, Phong trào tiếp tục được triển khai theo hướng xây dựng một xã hội văn minh, an toàn và giàu bản sắc. Sức mạnh cộng đồng cùng những giá trị truyền thống của đồng bào các dân tộc không ngừng được nhân lên, tạo thành nguồn lực tổng hợp, góp phần đưa Thái Nguyên phát triển nhanh, mạnh và bền vững.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/van-hoa/202512/phat-huy-suc-manh-cong-dong-trong-xay-dung-doi-song-van-hoa-4215b77/