Phú Cát lấy người dân làm trung tâm của tiến trình giảm nghèo

Từ rà soát chuẩn nghèo đa chiều đến đồng bộ chính sách an sinh, tín dụng, đào tạo nghề và xã hội hóa nguồn lực, Phú Cát đang cho thấy một cách làm bài bản, quyết liệt, lấy người dân làm trung tâm của tiến trình giảm nghèo.

Xã Phú Cát tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo. Ảnh: Ngọc Hiệp

Rà soát chuẩn nghèo đa chiều

Giảm nghèo bền vững muốn đi vào thực chất thì trước hết phải “nhìn thẳng vào sự thật”. Nhận thức rõ điều này, cuối tháng 11-2025, UBND xã Phú Cát đã tổ chức Hội nghị triển khai Kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ năm 2025 theo chuẩn nghèo đa chiều của thành phố Hà Nội giai đoạn 2022-2025.

Phó Chủ tịch UBND xã Phú Cát Ngô Văn Tuyên cho biết, công tác rà soát không đơn thuần là “chốt số liệu”, mà là khâu then chốt để đánh giá đúng thực trạng đời sống nhân dân, làm cơ sở hoạch định chính sách giảm nghèo sát thực, hiệu quả. Toàn bộ quy trình được thực hiện nghiêm túc theo 6 bước, bảo đảm công khai, minh bạch, dân chủ, có sự tham gia giám sát của người dân. Trong đó, xã xác định rõ, giảm nghèo là nhiệm vụ chính trị xuyên suốt, gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội. Giữ vững không còn hộ nghèo là yêu cầu bắt buộc, nhưng quan trọng hơn là không để tái nghèo, không phát sinh nghèo mới. Mọi chính sách phải đi vào thực chất, sát từng hộ, từng nguyên nhân, tránh hình thức.

Phó Chủ tịch UBND xã Phú Cát Ngô Văn Tuyên cho biết thêm, từ việc lập danh sách hộ cần rà soát, thu thập thông tin từng gia đình, họp dân ở thôn, niêm yết công khai đến tổng hợp, báo cáo và ban hành quyết định công nhận, tất cả đều được cán bộ chuyên môn của xã và các thôn triển khai đúng đối tượng và bảo đảm tiến độ đề ra. Chính sự chặt chẽ đó đã tạo niềm tin cho người dân và bảo đảm tính chính xác của kết quả rà soát.

Kết quả rà soát năm 2025 cho thấy, xã Phú Cát không còn hộ nghèo, số hộ cận nghèo giảm mạnh. Nếu cuối năm 2024 toàn xã còn 88 hộ cận nghèo, thì đến năm 2025 giảm xuống còn 51 hộ; phấn đấu đến cuối năm chỉ còn 34 hộ, chiếm 0,31% tổng số hộ dân cư. Điều đáng chú ý là xã đã phân tích rõ nguyên nhân cận nghèo theo từng chiều thiếu hụt, từ đó xây dựng giải pháp hỗ trợ phù hợp. Trong đó, xã xác định được phần lớn các hộ cận nghèo không thiếu đất sản xuất nhưng thiếu vốn, thiếu kiến thức sản xuất, kỹ năng lao động hoặc có người phụ thuộc, người ốm đau, bệnh nặng. Cụ thể, có 85 hộ thiếu bảo hiểm y tế, 61 hộ có người phụ thuộc, một số hộ thiếu hụt về nhà ở, diện tích ở và khả năng tiếp cận thông tin. Chính cách tiếp cận này giúp xã Phú Cát chuyển từ hỗ trợ dàn trải sang hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm, gắn từng chính sách với từng “điểm nghẽn” cụ thể của hộ cận nghèo.

Trưởng phòng Kinh tế xã Phú Cát Bùi Tiến Dũng cho biết, trong Kế hoạch thực hiện mục tiêu giảm nghèo, xã xác định giữ bằng được “vạch 0 còn hộ nghèo”. Đối với những hộ có nguy cơ tái nghèo do biến cố như ốm đau, tai nạn, thiên tai, xã yêu cầu các thôn nắm chắc hoàn cảnh của từng hộ, kịp thời hỗ trợ cả vật chất lẫn tinh thần, không để phát sinh hộ nghèo mới. Giảm nghèo không chỉ là “kéo lên khỏi chuẩn”, mà phải tạo nền tảng để người dân đứng vững lâu dài.

Đòn bẩy tín dụng, đào tạo nghề và sinh kế bền vững

Các đại biểu đề xuất một số tiêu chí đánh giá hộ cận nghèo theo chuẩn mới. Ảnh: Ngọc Hiệp

Một trong những trụ cột quan trọng của công tác giảm nghèo bền vững tại Phú Cát là chính sách tín dụng ưu đãi. Xã phối hợp chặt chẽ với Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Quốc Oai, bảo đảm 100% hộ cận nghèo có nhu cầu vay vốn đều được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Theo đó, Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Quốc Oai không chỉ cho vay vốn, mà còn phối hợp với các tổ chức hội, đoàn thể trong xã hướng dẫn người dân sử dụng vốn hiệu quả. Nhờ đó, tỷ lệ nợ quá hạn thấp, nhiều hộ cận nghèo đã sử dụng vốn đúng mục đích, tạo sinh kế ổn định và thoát nghèo bền vững.

Thực tế tại cơ sở cho thấy, khi vốn vay đến đúng lúc, đúng người, hiệu quả mang lại rất rõ rệt. Điển hình, gia đình bà Nguyễn Thị Hòa, thôn Long Phú từng là hộ cận nghèo nhiều năm do thiếu vốn sản xuất và có người phụ thuộc. Được vay vốn ưu đãi, lại tham gia các lớp tập huấn chăn nuôi do xã tổ chức, gia đình bà mạnh dạn mở rộng sản xuất. Bà Nguyễn Thị Hòa chia sẻ: “Trước đây gia đình tôi chỉ làm nhỏ lẻ, không dám đầu tư vì sợ rủi ro. Được xã và các đoàn thể hướng dẫn vay vốn, chỉ bảo cách làm ăn, tôi yên tâm hơn. Đến nay, thu nhập ổn định, con cái được học hành đầy đủ, gia đình phấn đấu thoát cận nghèo bền vững”.

Cùng với tín dụng, xã Phú Cát đẩy mạnh đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, tổ chức các phiên giao dịch việc làm tại xã, tạo điều kiện cho lao động thuộc hộ cận nghèo tiếp cận thị trường lao động, tăng thu nhập và ổn định cuộc sống. Bên cạnh đó, xã xác định giảm nghèo bền vững không chỉ đo bằng thu nhập, mà còn bằng mức độ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Năm 2025, xã Phú Cát đặt mục tiêu 100% người thuộc hộ cận nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế, trẻ em đi học đúng độ tuổi, người lao động được đào tạo nghề, hộ dân được tiếp cận thông tin và viễn thông. Trong lĩnh vực nhà ở, xã tiếp tục huy động nguồn lực hỗ trợ hộ cận nghèo xây dựng, sửa chữa nhà ở. Riêng giai đoạn 2024-2025, MTTQ xã đã hỗ trợ 18 hộ cận nghèo xây dựng, sửa chữa nhà ở với tổng kinh phí 155 triệu đồng, góp phần cải thiện điều kiện sống cho người dân.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Phú Cát Bùi Văn Thảo cho biết: “Giảm nghèo bền vững không thể chỉ trông chờ vào ngân sách nhà nước. Mỗi sự đóng góp của người dân, doanh nghiệp đều góp phần tiếp thêm động lực cho hộ cận nghèo vươn lên. Quan trọng hơn, qua các hoạt động hỗ trợ, tinh thần đoàn kết, sẻ chia trong cộng đồng ngày càng được củng cố”.

Xã Phú Cát tổ chức tập huận cho các hộ viên nông dân về phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững. Ảnh: Ngọc Hiệp

Ngoài ra, từ tiếng nói của người dân đến quan điểm của lãnh đạo xã, MTTQ và Ngân hàng Chính sách xã hội, có thể thấy điểm chung trong công tác giảm nghèo tại Phú Cát là sự đồng thuận cao và niềm tin được củng cố. Khi chính sách được triển khai minh bạch, công bằng và sát thực tế, người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà trở thành chủ thể của quá trình giảm nghèo.

Phó Chủ tịch UBND xã Ngô Văn Tuyên cho biết, bám sát Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030 của trung ương và thành phố Hà Nội, xã Phú Cát xác định rõ yêu cầu chuyển trọng tâm từ giảm nghèo theo chuẩn sang phát triển bao trùm, nâng cao chất lượng cuộc sống và khả năng chống chịu của người dân trước các cú sốc kinh tế - xã hội. Trên cơ sở đó, công tác giảm nghèo năm 2026 sẽ được triển khai theo hướng đồng bộ, liên thông, gắn chặt với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Đồng thời, xã tiếp tục quản lý, theo dõi chặt chẽ nhóm hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ có nguy cơ tái nghèo, coi đây là đối tượng trọng tâm của các chính sách phòng ngừa, hỗ trợ có điều kiện. Các giải pháp tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, giải quyết việc làm tiếp tục được triển khai theo nguyên tắc “trao cần câu”, gắn hỗ trợ sinh kế với nâng cao năng lực, kỹ năng lao động và khả năng tham gia thị trường của người dân.

Phú Cát cũng đẩy mạnh lồng ghép giảm nghèo với phát triển giáo dục, y tế, nhà ở, chuyển đổi số và tiếp cận thông tin; phát huy vai trò chủ thể của người dân, vai trò nòng cốt của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong huy động nguồn lực xã hội hóa. Qua đó, từng bước hình thành mô hình giảm nghèo đa chiều, bền vững, thích ứng, tạo nền tảng để thực hiện hiệu quả mục tiêu an sinh xã hội giai đoạn 2026-2030.

Với quyết tâm chính trị cao, cách làm bài bản và sự chung tay của cả hệ thống chính trị, xã Phú Cát đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu giữ vững không có hộ nghèo, giảm mạnh hộ cận nghèo, hướng tới một mô hình giảm nghèo bền vững, lâu dài - nơi không ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/phu-cat-lay-nguoi-dan-lam-trung-tam-cua-tien-trinh-giam-ngheo-727036.html