Quản trị công ty – nền tảng cho phát triển bền vững

Nhằm củng cố nền tảng pháp lý và khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các thông lệ quản trị tốt theo chuẩn mực quốc tế, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các Sở giao dịch chứng khoán đã liên tục hoàn thiện chính sách, tăng cường tuyên truyền và hướng dẫn. Giai đoạn 2024-2025, nhiều văn bản quan trọng được ban hành như Luật số 56/2024/QH15, Nghị định số 245/2025/NĐ-CP và Thông tư số 68/2024/TT-BTC, góp phần tháo gỡ vướng mắc, nâng cao minh bạch và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.

Trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), đa số doanh nghiệp đã chú trọng hoàn thiện hệ thống quản trị. Hiện hơn 90% doanh nghiệp lựa chọn mô hình có Ban kiểm soát, 98% đã sửa đổi điều lệ phù hợp Luật Doanh nghiệp 2020, và hơn 90% ban hành quy chế nội bộ về quản trị. Các doanh nghiệp cũng từng bước nâng cao tuân thủ trong việc tổ chức Đại hội đồng cổ đông thường niên, công bố thông tin và báo cáo tài chính đúng hạn, dù vẫn còn một tỷ lệ nhỏ chậm trễ cần khắc phục.

Minh bạch thông tin tiếp tục là tiêu chí trọng tâm. Theo quy định, các công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính đã kiểm toán trong vòng 10 ngày kể từ khi ký, song vẫn còn khoảng 4% doanh nghiệp niêm yết và 14% doanh nghiệp đăng ký giao dịch chậm công bố. Việc thực hiện Thông tư số 68/2024/TT-BTC, yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng Anh, đã giúp thị trường tiệm cận chuẩn mực quốc tế, song vẫn còn khoảng 6,5% doanh nghiệp vi phạm quy định này. Từ năm 2026, việc công bố toàn bộ thông tin bằng tiếng Anh sẽ trở thành bắt buộc, đòi hỏi doanh nghiệp chủ động chuẩn bị nhân lực và hệ thống dữ liệu phù hợp.

Hội nghị Doanh nghiệp thường niên năm 2025 do Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) tổ chức.

Về cơ cấu quản trị, Hội đồng quản trị giữ vai trò trung tâm trong hoạch định chiến lược và giám sát điều hành. Mặc dù đa số doanh nghiệp đã tuân thủ quy định về số lượng thành viên, vẫn còn một số trường hợp chưa đáp ứng yêu cầu. Việc thành lập các Ủy ban chuyên trách như Ủy ban kiểm toán, Ủy ban lương thưởng và quản lý rủi ro giúp nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản trị, song hiện mới chỉ có khoảng 10% doanh nghiệp trên HNX thành lập Ủy ban kiểm toán và dưới 6% có các Ủy ban khác.

Công tác giám sát nội bộ tiếp tục được tăng cường. Hơn 87% doanh nghiệp đã bảo đảm cơ cấu Ban kiểm soát với từ ba đến năm thành viên, trong đó 30% có Trưởng Ban kiểm soát làm việc chuyên trách. Tuy nhiên, vẫn còn hơn 20% doanh nghiệp chưa tổ chức đủ các cuộc họp định kỳ theo quy định, ảnh hưởng đến hiệu quả giám sát tài chính và hoạt động.

Thực tế cho thấy, doanh nghiệp thực hiện tốt quản trị công ty không chỉ bảo đảm tuân thủ pháp luật mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất-kinh doanh, thu hút vốn đầu tư với chi phí hợp lý và củng cố niềm tin của cổ đông, nhà đầu tư. Quản trị tốt cũng là yếu tố giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, khả năng chống chịu và thích ứng với biến động thị trường.

Để tiếp tục thúc đẩy chất lượng quản trị doanh nghiệp, cần sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư. Cơ quan quản lý cần tiếp tục hoàn thiện pháp lý, khuyến khích áp dụng các chuẩn mực quốc tế và tăng cường giám sát hiệu quả. Về phía doanh nghiệp, cần coi minh bạch, trách nhiệm và tuân thủ là giá trị cốt lõi, đồng thời đầu tư nhân lực, công nghệ để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường vốn.

Tăng cường quản trị công ty không chỉ là yêu cầu trong quá trình hội nhập, mà còn là nền tảng để xây dựng thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển minh bạch, ổn định và bền vững, đóng góp tích cực cho mục tiêu phát triển kinh tế đất nước đến năm 2030 và tầm nhìn 2045.