Rà soát hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng thu nhập thấp

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025 và xác định hộ nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình, người lao động có thu nhập thấp trên địa bàn tỉnh năm 2025. Để hiểu rõ hơn về cuộc rà soát lần này, Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa phỏng vấn bà Nguyễn Thị Lan - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Bà Nguyễn Thị Lan - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.

- Xin bà cho biết mục đích, ý nghĩa, phạm vi, đối tượng của cuộc rà soát?

- Đây là cuộc rà soát đầu tiên sau sáp nhập hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận cũ. Việc rà soát nhằm lập danh sách, phân loại chính xác, đầy đủ số liệu, thông tin cơ bản về hộ nghèo, hộ cận nghèo; xác định danh sách hộ nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình và người lao động có thu nhập thấp trên phạm vi toàn tỉnh, làm căn cứ để xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội trong năm 2026 và các năm tiếp theo. Qua đó, đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu giảm nghèo năm 2025, theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; cung cấp dữ liệu hộ nghèo, hộ cận nghèo để xây dựng cơ sở dữ liệu về giảm nghèo, đồng bộ và kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Theo đó, đợt rà soát lần này được triển khai thực hiện ở toàn bộ các xã, phường trên địa bàn tỉnh. Đối tượng rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2022 - 2025 là hộ gia đình thuộc danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo do UBND cấp xã đang quản lý tại thời điểm rà soát; hộ gia đình có giấy đề nghị rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy định. Đối với xác định hộ nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình, là các hộ làm các nghề này đang sinh sống trên địa bàn tỉnh có giấy đề nghị xác định là hộ có mức sống trung bình theo quy định. Đối với xác định người lao động có thu nhập thấp, là người lao động (không thuộc các hộ nêu trên) có giấy đề nghị xác nhận là người lao động có thu nhập thấp, đang cư trú tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh. Thời gian rà soát bắt đầu từ ngày 10-10 đến hết ngày 14-12-2025.

- Vậy, công tác triển khai các nội dung cụ thể của kế hoạch được thực hiện như thế nào, thưa bà?

- Các cấp, ngành, đơn vị, địa phương có trách nhiệm tổ chức quán triệt, tuyên truyền, triển khai sâu rộng kế hoạch đến toàn thể Nhân dân nhằm bảo đảm thông tin đến được tận thôn, tổ dân phố, giúp người dân hiểu rõ mục đích, yêu cầu của cuộc rà soát và chủ động tham gia. Vận động người dân tích cực đăng ký thông tin nếu nhận thấy hộ gia đình mình đáp ứng các tiêu chí xác định hộ nghèo, hộ cận nghèo hoặc thuộc nhóm hộ nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình; đồng thời, tuyên truyền để người dân kê khai trung thực, đầy đủ thông tin vào phiếu rà soát theo đúng thực tế; chủ động phát hiện, rà soát và hướng dẫn các hộ gia đình đang gặp khó khăn, có biến cố hoặc rủi ro xảy ra trong năm (ốm đau dài ngày, tai nạn, thiên tai, mất việc làm...) thực hiện đăng ký rà soát để được xem xét, đánh giá theo quy định.

Về phương pháp rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo là khảo sát thu thập thông tin của hộ gia đình để ước lượng thu nhập và xác định mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản của hộ nghèo, hộ cận nghèo, bảo đảm phù hợp với chuẩn nghèo theo quy định. Cụ thể, về mức thu nhập bình quân đầu người (gọi là điểm A), ở khu vực nông thôn là 140 điểm tương đương với mức thu nhập bình quân đầu người 1,5 triệu đồng/người/tháng; ở khu vực thành thị là 175 điểm tương đương với mức thu nhập bình quân đầu người 2 triệu đồng/người/tháng. Về mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản (gọi là điểm B), 10 điểm tương đương với 1 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản.

Về phân loại, hộ nghèo ở khu vực nông thôn có điểm A nhỏ hơn hoặc bằng 140 điểm và điểm B lớn hơn hoặc bằng 30 điểm; hộ nghèo ở khu vực thành thị có điểm A nhỏ hơn hoặc bằng 175 điểm và điểm B lớn hơn hoặc bằng 30 điểm; hộ cận nghèo ở khu vực nông thôn có điểm A nhỏ hơn hoặc bằng 140 điểm và điểm B nhỏ hơn 30 điểm; hộ cận nghèo ở khu vực thành thị có điểm A nhỏ hơn hoặc bằng 175 điểm và điểm B nhỏ hơn 30 điểm.

Đối với phương pháp rà soát, phân loại hộ nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình, người lao động có thu nhập thấp được thực hiện dựa trên xác định thu nhập của hộ gia đình trong vòng 12 tháng trước thời điểm rà soát, không tính khoản trợ cấp hoặc trợ giúp xã hội từ ngân sách nhà nước vào thu nhập của hộ gia đình. Phân loại chuẩn hộ có mức sống trung bình ở khu vực nông thôn là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 1,5 triệu đồng đến 2,25 triệu đồng; khu vực thành thị là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 2 triệu đồng đến 3 triệu đồng. Chuẩn người lao động thu nhập thấp ở khu vực nông thôn có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 2,25 triệu đồng trở xuống; ở khu vực thành thị có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 3 triệu đồng trở xuống.

Về tiến độ thực hiện rà soát, UBND các xã, phường báo cáo kết quả sơ bộ về UBND tỉnh (qua Sở Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp) trước ngày 5-11-2025. UBND các xã, phường báo cáo chính thức (báo cáo công tác rà soát và Quyết định phê duyệt kết quả rà soát của Chủ tịch UBND cấp xã) về UBND tỉnh (qua Sở Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp) trước ngày 30-11-2025. Chủ tịch UBND tỉnh báo cáo kết quả rà soát về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 14-12-2025.

- Để cuộc rà soát diễn ra đúng quy định, theo bà, các sở, ngành, đơn vị, địa phương cần phải tập trung vào những vấn đề gì?

- Để việc rà soát diễn ra đạt kết quả cao, các sở, ngành, đơn vị, địa phương cần bám sát kế hoạch, chỉ đạo của UBND tỉnh; đồng thời phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường để thực hiện. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về cuộc rà soát; tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát chặt chẽ quá trình và kết quả rà soát.

Đặc biệt, việc rà soát phải đảm bảo chính xác, dân chủ, công khai, công bằng, đúng quy trình và thời gian quy định; có sự tham gia của các cấp, ngành, của người dân và cộng đồng, bảo đảm đúng đối tượng, không bỏ sót và phản ánh đúng tình hình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương và thực trạng đời sống của Nhân dân. Kết quả rà soát phải phản ánh đúng thực tế tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và thực trạng đời sống của Nhân dân; tránh tình trạng chạy theo chỉ tiêu, thành tích, làm sai lệch thực trạng của địa phương...

- Xin cảm ơn bà!

VĂN GIANG (Thực hiện)

Nguồn: https://baokhanhhoa.vn/xa-hoi/202510/ra-soat-ho-ngheo-can-ngheo-va-doi-tuong-thu-nhap-thap-dfa1676/