Tạo môi trường thực hành tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số

Những năm qua, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp thực hiện đề án tăng cường tiếng Việt từ trường học, tạo môi trường thuận lợi để học sinh người dân tộc thiểu số thực hành tiếng Việt.

Tiết học môn Tiếng Việt của học sinh lớp 5B, Trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm (xã Cư Suê, huyện Cư M’gar) thật sôi nổi nhờ sự lồng ghép khéo léo các hoạt động tăng cường tiếng Việt của giáo viên.

Giờ học được mở màn bằng giai điệu quen thuộc của bài hát “Bài ca trái đất” do chính các em học sinh thể hiện. Những từ ngữ tiếng Việt gần gũi như "trái đất", "chúng mình", "hành tinh"… được các em cất lên tự nhiên trong lời ca, tạo không khí vui tươi, hào hứng.

Sau màn khởi động đầy năng lượng, cô Lê Thị Thơm, giáo viên chủ nhiệm tiếp tục dẫn dắt các em đi sâu vào tìm hiểu ý nghĩa các từ ngữ liên quan để giới thiệu từ mới và mở rộng kiến thức thông qua các câu hỏi về chủ đề bảo vệ môi trường...

Em H Nghía Êban, học sinh lớp 5 của trường bày tỏ rằng, các tiết học ở trường rất thú vị với các hoạt động mở (múa, hát bằng tiếng Việt, thể dục nhịp điệu theo bài hát tiếng Việt…). Khi đi học về, em thường kể cho mẹ nghe về buổi học, các từ mới tiếng Việt vừa được học ở trường trong ngày.

Giờ học môn Tiếng Việt của học sinh lớp 5B, Trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm (xã Cư Suê, huyện Cư M’gar).

Trường Mầm non Ea Tu (xã Ea Tu, TP. Buôn Ma Thuột) có khoảng 50% học sinh là người  dân tộc thiểu số (DTTS). Công tác tăng cường tiếng Việt được thực hiện bài bản từ kế hoạch nhà trường đến kế hoạch cá nhân của mỗi giáo viên với các thiết bị, đồ dùng dạy học bổ trợ đi kèm nhằm tạo môi trường thân thiện để trẻ được tiếp xúc và thực hành tiếng Việt một cách tự nhiên nhất.

 

UBND tỉnh đặt mục tiêu: đến năm 2025, có ít nhất 50% trẻ em người DTTS trong độ tuổi nhà trẻ và 95% trẻ em người DTTS trong độ tuổi mẫu giáo (trong đó 100% trẻ em là người DTTS trong các cơ sở giáo dục mầm non) được tăng cường tiếng Việt phù hợp theo độ tuổi; 100% học sinh tiểu học người DTTS được tập trung tăng cường tiếng Việt.

Trên sân trường, trong mỗi lớp học, giáo viên và học sinh dễ dàng bắt gặp "góc tăng cường tiếng Việt" được trang trí sinh động; đồ dùng học tập và cây cối được gắn bảng tên gọi bằng tiếng Việt để khuyến khích các em đọc và ghi nhớ; giáo viên thường xuyên tổ chức các trò chơi đoán chữ, gọi tên đồ vật bằng tiếng Việt giúp quá trình học nhẹ nhàng, thú vị.

Theo phản ánh của giáo viên, cái khó lớn nhất là tiếng Việt không phải là ngôn ngữ giao tiếp chính trong sinh hoạt, giao tiếp hằng ngày ở buôn làng, cộng đồng của nhiều học sinh. Do đó, các em thường gặp lúng túng khi cố gắng trình bày ý tưởng của mình.

Với kinh nghiệm 31 năm công tác, trực tiếp giảng dạy nhiều thế hệ học sinh ở trường học có 100% học sinh người DTTS, cô Lê Thị Thơm, giáo viên chủ nhiệm lớp 5B, Trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm (huyện Cư M’gar) cho rằng, giáo viên phải phát huy vai trò dẫn dắt, hỗ trợ trong các hoạt động giáo dục.

Cụ thể là: tăng thời lượng luyện tập thực hành qua bài tập, trò chơi ngôn ngữ; thiết kế “góc đọc sách” trong lớp học; “giờ đọc sách tự do” hoặc “kể chuyện sách hay”; thi kể chuyện theo tranh, đóng vai nhân vật trong truyện; thi “Rung chuông vàng” với các câu hỏi về từ vựng, ngữ pháp; khuyến khích học sinh trả lời câu hỏi đầy đủ, diễn đạt trọn ý trong các môn học khác (Toán, Tự nhiên và Xã hội…).

Cô Nguyễn Thị Hải, Hiệu trưởng Trường Mầm non Ea Tu, (xã Ea Tu, TP. Buôn Ma Thuột) quan tâm nhiều đến việc phối hợp với gia đình, cộng đồng trong việc tăng cường tiếng Việt cho học sinh.

Cụ thể là triển khai các tiết học làm quen tiếng Việt, giao lưu văn nghệ tại trường học; hướng dẫn phụ huynh giao tiếp với con em mình bằng tiếng Việt, dạy con bằng tiếng Việt tại gia đình; cùng chính quyền địa phương tổ chức và khuyến khích trẻ tham gia các ngày hội ở thôn, buôn…

Nhà trường cũng phối hợp với các tổ chức, đoàn thể, nhà tài trợ tham mưu với chính quyền địa phương trong công tác khen thưởng, hỗ trợ học sinh khó khăn người DTTS đến trường…

Hoạt động tăng cường tiếng Việt của học sinh Trường Mầm non Ea Tu (TP. Buôn Ma Thuột).

Theo Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Lưu Tiến Quang, tiếng Việt là công cụ giao tiếp, kết nối tri thức để học sinh người DTTS phát triển toàn diện về trí tuệ, ngôn ngữ, kỹ năng xã hội. Việc thực hiện hiệu quả nội dung tăng cường tiếng Việt ở bậc mầm non, tiểu học sẽ giúp học sinh tự tin bước vào hành trình học tập tương lai.

Thanh Hường

Nguồn: https://baodaklak.vn/giao-duc/202505/tao-moi-truong-thuc-hanh-tieng-viet-cho-hoc-sinh-dan-toc-thieu-so-b0f1581/