สัญญาณของการขาดสารอาหารในเด็ก

สารอาหารรองมี 2 กลุ่ม คือ วิตามิน (A, B, C, D, E เป็นต้น) และแร่ธาตุ (แคลเซียม, ฟอสฟอรัส, เหล็ก, สังกะสี, ไอโอดีน เป็นต้น) ซึ่งเป็นสารที่ร่างกายต้องการในปริมาณเพียงเล็กน้อย แต่มีบทบาทสำคัญมากในการเจริญเติบโต พัฒนาการทางสติปัญญา การรักษาและเสริมสร้างสุขภาพ และการป้องกันโรค โดยเฉพาะในเด็กเล็ก ดังนั้น การรู้จักภาวะขาดสารอาหารรองในเด็กจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

ทำไมเด็กจึงขาดสารอาหาร?

พ่อแม่หลายคนเข้าใจผิดว่าเด็กที่เบื่ออาหารและเจริญเติบโตช้าเท่านั้นที่เสี่ยงต่อภาวะทุพโภชนาการและขาดสารอาหาร ในความเป็นจริง เด็กทุกคนมีความเสี่ยงต่อการขาดสารอาหาร แม้แต่เด็กที่อ้วน น้ำหนักเกิน หรือเป็นโรคอ้วน

เด็กเล็กอาจขาดสารอาหารเนื่องจากสาเหตุต่างๆ มากมาย เช่น:

• ในระหว่างตั้งครรภ์โภชนาการของแม่ไม่ได้รับการรับประกัน
• ทารกคลอดก่อนกำหนดหรือทารกน้ำหนักตัวน้อย
• เด็กๆ มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วหลังคลอด
• อาหารของเด็กไม่ได้มีสารอาหารที่หลากหลาย
• เด็กมักประสบกับโรคระบบย่อยอาหาร ส่งผลให้ดูดซึมสารอาหารได้ไม่ดี

อาการขาดสารอาหารในเด็ก

เมื่อเด็กขาดสารอาหาร จะมีอาการเช่น:

• น้ำหนักขึ้นช้า ส่วนสูงขึ้นช้า ฟันเริ่มงอกช้า
• มักหงุดหงิดง่าย นอนไม่หลับ สะดุ้งง่าย และมีเหงื่อออกตอนกลางคืน
• อาการเบื่ออาหาร เบื่ออาหาร เบื่ออาหาร
• ท้องเสียบ่อย โพรงจมูกอักเสบ...
• ผิวซีด ผมร่วง เล็บเปราะบาง

สารอาหารที่สำคัญต่อพัฒนาการของเด็ก ภาพประกอบ

เด็กที่ขาดสารอาหารมักจะสังเกตได้ง่ายจากพฤติกรรมการกินและการใช้ชีวิตในแต่ละวัน อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ทราบว่าเด็กขาดสารอาหารชนิดใดและควรเสริมสารอาหารเหล่านั้นอย่างไร ผู้ปกครองควรพาลูกไปตรวจที่สถาน พยาบาล ที่มีชื่อเสียง

หากลูกขาดสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ จะส่งผลต่อสุขภาพอย่างไรนั้น เป็นเรื่องที่พ่อแม่หลายคนสงสัย ในความเป็นจริงแล้ว ความต้องการสารอาหารของร่างกายลูกมีไม่มากนัก แต่สารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมีความสำคัญอย่างยิ่ง

การเสริมสารอาหารที่มีประโยชน์หลายชนิดไม่ถูกต้องหรือไม่เพียงพออาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพ เช่น:

• การขาดแคลเซียมและวิตามินดี ส่งผลให้เด็กมีการเจริญเติบโตช้า กระดูกอ่อน ฟันเติบโตช้า และเดินช้า
• การขาดธาตุเหล็ก ทำให้เกิดโรคโลหิตจางและการติดเชื้อทางเดินหายใจ โรคติดเชื้อในเด็ก
• การขาดวิตามินเอ : เด็กๆ เสี่ยงต่อการติดเชื้อ เช่น ท้องเสีย โรคทางเดินหายใจ กระจกตาแห้ง ตาบอด...
• ภาวะขาดไอโอดีน: เด็กที่ขาดไอโอดีนจะมีพัฒนาการทางสติปัญญาช้า เจริญเติบโตช้า และปัญญาอ่อน เสี่ยงต่อโรคไทรอยด์
• การขาดสังกะสี: ทำให้เด็กเติบโตช้า เบื่ออาหาร และมีภูมิคุ้มกันลดลง เด็กๆ เสี่ยงต่อการติดเชื้อ ขาดสารอาหาร และเจริญเติบโตช้า

วิตามินและแร่ธาตุที่เด็กๆ มักขาด ได้แก่ วิตามินดี ธาตุเหล็ก ไอโอดีน และสังกะสี แม้แต่เด็กๆ ที่ไม่ได้ขาดสารอาหารก็อาจขาดสารอาหารได้เนื่องจากรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม ดังนั้น พ่อแม่จึงควรพาลูกๆ ไปตรวจสารอาหารที่ขาดซึ่งจะช่วยให้ตรวจพบได้เร็วและเสริมสารอาหารที่ขาดไปให้กับลูก

วิธีที่ง่ายที่สุดในการตรวจสอบปริมาณสารอาหารและระดับการขาดสารอาหารในร่างกายของเด็กคือการตรวจเลือด การทดสอบเหล่านี้สามารถใช้กับสารอาหาร เช่น ธาตุเหล็ก โพแทสเซียม แคลเซียม สังกะสี ... หากคุณสงสัยว่าลูกของคุณขาดสารอาหาร คุณสามารถพาลูกไปโรงพยาบาลเพื่อทำการทดสอบการขาดสารอาหาร

• การทดสอบภาวะขาดสารอาหารในเด็กจะดำเนินการตามขั้นตอนพื้นฐานดังต่อไปนี้:
• การนับเม็ดเลือดสมบูรณ์เพื่อวินิจฉัยโรคโลหิตจางในเด็ก
• การวิเคราะห์ธาตุเหล็กและเฟอรริตินในซีรั่มเพื่อวินิจฉัยภาวะขาดธาตุเหล็ก
• สังกะสี แมกนีเซียม... การวิเคราะห์เพื่อวินิจฉัยภาวะขาดธาตุสังกะสีและแมกนีเซียม
• การทดสอบแคลเซียมในเลือดและแคลเซียมไอออน: ตรวจพบภาวะขาดแคลเซียมที่ส่งผลต่อพัฒนาการของเด็ก

นอกจากการตรวจหาภาวะขาดสารอาหารในเด็กแล้ว เพื่อช่วยดูแลสุขภาพเด็ก คุณแม่ควรพาลูกไปตรวจสุขภาพประจำปีทุกๆ 6 เดือน เพื่อช่วยตรวจพบโรคที่อาจเกิดขึ้นได้ในระยะเริ่มแรก และมีวิธีการรักษาที่ทันท่วงที

สรุป : สารอาหารไมโครมีความสำคัญต่อการพัฒนาการของเด็ก แม้ว่าร่างกายต้องการเพียงปริมาณเล็กน้อยเท่านั้น แต่หากขาดสารอาหารก็อาจส่งผลร้ายแรงหลายประการ

การป้องกันการขาดสารอาหารในเด็ก วิธีที่ได้ผลและปลอดภัยที่สุดคือการเสริมวิตามินและแร่ธาตุในแต่ละมื้อ ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่จึงต้องปรับเปลี่ยนและรวมอาหารหลายๆ ประเภทจากสารอาหาร 4 กลุ่ม คือ แป้ง โปรตีน ไขมัน วิตามิน-แร่ธาตุ ให้กับลูกในแต่ละมื้อ โดยควรเปลี่ยนเมนูอาหารเป็นประจำตั้งแต่ลูกเริ่มกินอาหารแข็ง

นอกจากนี้การส่งเสริมให้เด็กๆ ออกกำลังกายอย่างถูกวิธียังถือเป็นวิธีการเสริมที่ช่วยเพิ่มความสามารถในการดูดซึมสารอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย

ดร. ตรัน มินห์ เฮา

ที่มา: https://giadinh.suckhoedoisong.vn/dau-hieu-nhan-biet-tre-thieu-vi-chat-dinh-duong-172240601075114248.htm