Thiếu nguyên liệu, các nhà máy chế biến cao su ở Nghệ An hoạt động cầm chừng

Sau các đợt mưa bão vừa qua, nhiều vùng trồng cao su trên địa bàn Nghệ An đang gánh chịu thiệt hại nặng nề. Nhiều diện tích cao su bị gãy đổ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến mủ. Các nhà máy chế biến cao su trong tỉnh rơi vào tình trạng thiếu nguyên liệu trầm trọng.

Nhiều diện tích cao su ở phường Tây Hiếu bị đổ gãy, đến nay chưa thể thanh lý. Ảnh: Văn Trường

Thiếu nguyên liệu chế biến mủ cao su

Tại xã Tân Phú, ông Nguyễn Hữu Hải - người dân xóm Tân Yên - buồn bã cho biết, gia đình ông có 5 ha cao su đang vào thời kỳ khai thác ổn định, mỗi năm mang lại khoảng 250 triệu đồng. Thế nhưng chỉ sau cơn bão vừa qua, toàn bộ diện tích này bị gãy đổ, mủ chưa kịp thu hoạch đã hư hỏng. Ông Hải chua xót nói: “Cao su bị đổ hết, giờ chỉ còn cách thanh lý rồi trồng lại từ đầu. Mỗi hec ta trồng mới tốn ít nhất 30 triệu đồng, chưa kể công chăm sóc và phải mất 5-6 năm mới có thu nhập trở lại. Gia đình tôi gần như mất trắng".

Ông Võ Hồng Điểm - Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp Sông Con, cho biết đơn vị có 660 ha cao su, trong đó 570 ha bị đổ gãy do ảnh hưởng của các cơn bão gần đây. Trước đây, mỗi ngày công ty chế biến 3,5 tấn mủ khô, nhưng hiện nay phải mất 10 ngày mới chế biến được 1 tấn. Do thiếu nguyên liệu, doanh thu năm nay dự kiến chỉ đạt khoảng 2 tỷ đồng, trong khi những năm trước đạt tới 15 tỷ đồng.

Theo ông Điểm, để duy trì hoạt động, công ty phải thu mua nguyên liệu từ các địa phương khác với chi phí cao, song vẫn không đủ đáp ứng công suất chế biến. Việc tái canh cũng gặp nhiều khó khăn khi giá thu mua cây đổ quá thấp, chi phí trồng lại cao và nguồn lao động thiếu hụt.

Tại Nông trường Tây Hiếu 1, phường Tây Hiếu, bà Trần Thị Lan hộ công nhân nhận khoán, cho biết, gia đình bà có 5 ha cao su, tất cả đều bị đổ gãy sau bão. “Trước đây mỗi tháng tôi thu từ 20-22 triệu đồng tiền mủ. Nay cây đổ hết, coi như mất nguồn thu. Trồng lại cũng phải mất 5-6 năm nữa mới khai thác được, không biết lấy gì mà sống trước mắt”, bà Lan nói với vẻ lo lắng.

Xưởng chế biến cà phê - cao su (Công ty TNHH MTV Cà phê - Cao su Nghệ An) thiếu nguyên liệu hoạt động cầm chừng. Ảnh: Văn Trường

Cùng cảnh khó khăn đó, Công ty TNHH MTV Cà phê - Cao su Nghệ An cũng chịu thiệt hại nặng nề. Theo báo cáo của đơn vị, hiện công ty có 449 ha cao su đang kinh doanh, song diện tích bị gãy cành, xoắn thân lên tới 912 ha, tổng giá trị thiệt hại ước tính hơn 100 tỷ đồng. Ông Phạm Thế Hùng - Giám đốc Xưởng chế biến cà phê - cao su (Công ty TNHH MTV Cà phê - Cao su Nghệ An), cho biết: “Trước đây, mỗi ngày xưởng chế biến được 15 tấn mủ cao su, nay phải 8-10 ngày mới thu gom được 4-5 tấn. Trung bình hằng năm đơn vị chế biến hơn 800 tấn cao su, năm nay chỉ đạt khoảng 350 tấn, giảm hơn một nửa”.

Nguồn nguyên liệu cạn kiệt khiến nhà máy chỉ còn hoạt động cầm chừng. Nhiều công nhân phải nghỉ việc luân phiên, thu nhập giảm sút nghiêm trọng. Một số lao động lâu năm chia sẻ rằng họ chưa từng chứng kiến giai đoạn nào khó khăn đến thế. Không có mủ để sản xuất, nhà máy vắng tiếng máy chạy, nhiều gia đình công nhân lâm vào cảnh khó khăn.

Tập trung khôi phục và tái thiết trồng mới

Trước tình hình đó, Công ty TNHH MTV Cà phê - Cao su Nghệ An đang vận động người lao động khẩn trương thanh lý cây bị gãy đổ để trồng mới. Tuy nhiên, công tác khắc phục gặp nhiều trở ngại do giá thu mua gỗ cao su quá thấp.

Ông Hoàng Thanh Tùng - Tổng Giám đốc công ty chia sẻ: “Đối với những cây còn khả năng phục hồi, chúng tôi chỉ đạo hộ nhận khoán cắt tỉa, vệ sinh vườn cây để duy trì nguồn thu, dù ít ỏi. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là việc thanh lý cây đổ vì thương lái trả giá thấp, không đủ chi phí dọn dẹp và tái trồng. Mưa bão năm nay làm thiệt hại nặng, ảnh hưởng tới chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận và sản lượng cao su mà tỉnh giao, đồng thời tác động tới kết quả sản xuất cả những năm tiếp theo”.

Xe vận chuyển cao su bị đổ gãy tại phường Tây Hiếu. Ảnh: Văn Trường

Ngoài khó khăn về kinh tế, yếu tố thời tiết tiếp tục là thách thức. Mưa lớn kéo dài khiến nhiều diện tích đất chưa thể trồng lại do vẫn còn nhão, chưa xử lý được gốc rễ cũ.

Để khôi phục ngành, các doanh nghiệp đề xuất chính quyền cần sớm đánh giá tổng thể thiệt hại, có chính sách hỗ trợ vay vốn ưu đãi, cấp giống cây mới chất lượng cao, đồng thời hỗ trợ công tác thu dọn cây đổ gãy và chuẩn bị tái canh. Bên cạnh đó, các cơ quan chuyên môn cần đưa ra giải pháp kỹ thuật nhằm tăng khả năng chống chịu gió bão cho cây cao su trong tương lai, như chọn giống phù hợp, cải thiện mật độ trồng và hướng dẫn nông dân kỹ thuật chăm sóc đúng cách.

Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Cà phê - Cao su Nghệ An kiểm tra hiện trường cao su đổ gãy chưa thanh lý. Ảnh: Văn Trường

Ngành Nông nghiệp tỉnh Nghệ An cũng khuyến cáo các địa phương rà soát lại diện tích trồng cao su, ưu tiên tái canh tại những vùng có thổ nhưỡng phù hợp, tránh các khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Song song với đó là việc tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp và hộ trồng cao su nhằm đảm bảo đầu ra ổn định, xây dựng chuỗi sản xuất bền vững.

Toàn tỉnh Nghệ An hiện có trên 10.000 ha cao su, tập trung chủ yếu ở các huyện cũ (Anh Sơn, Nghĩa Đàn, Tân Kỳ, Quế Phong). Những thiệt hại do bão gây ra cho ngành cao su Nghệ An không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân mà còn tác động sâu rộng đến hoạt động sản xuất, chế biến và xuất khẩu. Trong khi chờ sự hỗ trợ từ Nhà nước và các cơ quan chức năng, các doanh nghiệp và hộ dân vẫn đang nỗ lực khắc phục hậu quả, thanh lý, trồng mới và duy trì sản xuất ở mức tối thiểu./.

ADQuảng cáo

Nguồn: https://baonghean.vn/thieu-nguyen-lieu-cac-nha-may-che-bien-cao-su-o-nghe-an-hoat-dong-cam-chung-10309712.html