Tín dụng tăng mạnh đẩy lãi suất huy động leo thang

Mặc dù mặt bằng lãi suất huy động chưa thực sự sôi động, nhưng tốc độ giảm lãi suất của các ngân hàng đang chậm lại, đồng thời dự báo sẽ có nhiều ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động vào cuối năm, khi nhu cầu vay vốn được dự kiến sẽ tăng mạnh.

Dư địa giảm lãi suất huy động đã gần như cạn kiệt?

Trong hai tháng 4 và 5, một số ngân hàng nhỏ và vừa đã buộc phải điều chỉnh tăng lãi suất huy động do nhu cầu tín dụng có dấu hiệu phục hồi. Mặc dù vậy, lãi suất huy động vẫn duy trì ở mức thấp, nên mặt bằng lãi suất cho vay trong ngắn hạn chưa có nhiều thay đổi, cho thấy khả năng giảm thêm lãi suất huy động hiện không còn nhiều.

Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về diễn biến lãi suất tháng 4/2025, mức lãi suất tiền gửi VND bình quân tại các ngân hàng thương mại trong nước dao động từ 0,1-0,2%/năm với tiền gửi không kỳ hạn và dưới 1 tháng; từ 3,2-4,0%/năm với tiền gửi kỳ hạn  1 tháng đến dưới 6 tháng.

Lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 6 đến 12 tháng duy trì trong khoảng 4,5-5,5%/năm; kỳ hạn trên 12 đến 24 tháng ở mức 4,8-6,0%/năm; còn kỳ hạn trên 24 tháng là 6,9-7,1%/năm.

So với tháng 3, lãi suất huy động gần như ổn định, chỉ tăng nhẹ khoảng 0,1%/năm ở kỳ hạn 6 – 12 tháng. Điều này phản ánh rõ ràng sự hạn hẹp về dư địa giảm lãi suất huy động tại các ngân hàng.

Các chuyên gia nhận định, mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục xu hướng giảm nhưng tốc độ đã chậm lại, đồng thời số ngân hàng tăng lãi suất đang ngày càng gia tăng.

Cụ thể, trong tháng 5 có 4 ngân hàng giảm lãi suất huy động gồm MB, GPBank, Eximbank và VPBank (trong đó VPBank, MB và Eximbank giảm lãi suất hai lần). Ngược lại, Techcombank, Bac A Bank và Eximbank đã điều chỉnh tăng lãi suất, với Eximbank tăng đến 3 lần.

Gần đây nhất, ngày 22/5, Eximbank nâng lãi suất huy động trực tuyến kỳ hạn ngắn từ 1-5 tháng thêm 0,2%/năm. Theo đó, kỳ hạn 1-2 tháng được áp dụng mức 4,3%/năm, kỳ hạn 3-5 tháng là 4,5%/năm. Các kỳ hạn dài hơn giữ nguyên: 6-9 tháng 4,9%/năm; 12-15 tháng 5,1%/năm; 18-36 tháng 5,6%/năm.

Không chỉ huy động trực tuyến, Eximbank cũng tăng lãi suất cho sản phẩm “Tiết kiệm thịnh vượng 50+” dành cho khách hàng trên 50 tuổi gửi tại quầy, tăng 0,1%/năm kỳ hạn 1-2 tháng và 0,2%/năm kỳ hạn 3-5 tháng, lần lượt lên mức 4,1% và 4,3%/năm. Sản phẩm tiết kiệm “Combo Casa” cũng được tăng lãi suất 0,1-0,2%/năm ở các kỳ hạn 1-5 tháng.

Trước đó, trong tháng 4, số lượng ngân hàng giảm lãi suất huy động đã thu hẹp còn 10 đơn vị, so với hơn 20 đơn vị trong tháng 3. Tuy nhiên, một số ngân hàng tư nhân quy mô vừa và nhỏ lại tăng lãi suất huy động nhằm đáp ứng nhu cầu tín dụng đang phục hồi tích cực.

Nhu cầu vốn tăng mạnh

Theo nhận định của các chuyên gia, lãi suất đầu vào dự kiến sẽ tăng dần về cuối năm 2025, do kỳ vọng nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng tích cực và tín dụng sẽ đạt, thậm chí vượt mục tiêu 16% đã đề ra.

Bà Đinh Hà Anh, chuyên gia của Công ty Chứng khoán MB (MBS), cho biết: “Dựa trên các yếu tố này, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn nhiều khả năng dao động trong khoảng 5,5 - 6%/năm.”

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, dư nợ tín dụng toàn hệ thống tính đến ngày 15/4/2025 đạt 16,23 triệu tỷ đồng, tăng 3,95% so với cuối năm 2024, tương đương mức tăng khoảng 640.000 tỷ đồng chỉ trong hơn 3 tháng.

Trên cơ sở này, các chuyên gia MBS dự báo lãi suất đầu vào sẽ duy trì ở mức 5,5-6% vào cuối năm, trong khi tăng trưởng tín dụng năm nay có thể đạt 17-18%, được thúc đẩy bởi sự phục hồi mạnh mẽ của ngành sản xuất, tiêu dùng nội địa và đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Trong thời gian gần đây, dòng vốn vào nền kinh tế được thúc đẩy nhờ lãi suất huy động giảm, hỗ trợ hạ lãi suất cho vay. NHNN cho biết, trong tháng 4/2025, lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng thương mại đối với các khoản vay mới và dư nợ hiện tại dao động trong khoảng 6,6-8,9%/năm, giảm nhẹ so với mức 6,6-9,0%/năm trong tháng 3.

Cụ thể, lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với lĩnh vực ưu tiên duy trì ở mức khoảng 3,9%/năm, thấp hơn mức trần 4%/năm do NHNN quy định và tương đương với báo cáo tháng trước. Lãi suất cho vay USD bình quân của các ngân hàng trong nước cũng giữ ở mức 4,2-5,0%/năm.

Tuy nhiên, chuyên gia tài chính - ngân hàng, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, nhận định rằng dư địa để giảm lãi suất thêm không còn nhiều. Trong bối cảnh hiện nay, ngân hàng buộc phải cân nhắc giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế và ổn định tỷ giá.

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16%, qua đó hỗ trợ GDP tăng khoảng 8%, duy trì mặt bằng lãi suất thấp là công cụ quan trọng để kích thích nhu cầu vay vốn và tăng dòng tiền chảy vào nền kinh tế thực, dù không phải là yếu tố duy nhất.

Áp lực từ chính sách thuế của Mỹ đối với hàng hóa xuất khẩu Việt Nam đang khiến nguồn cung ngoại tệ bị ảnh hưởng do kim ngạch xuất khẩu giảm, trong khi nhu cầu ngoại tệ vẫn cao, gây sức ép lên tỷ giá và đẩy đồng USD tăng giá so với VND. Điều này cũng khiến khả năng tiếp tục hạ lãi suất cho vay và huy động trở nên hạn chế.

Theo các nhà phân tích, trong giai đoạn phục hồi hiện nay, ngân hàng không chỉ đóng vai trò cung cấp vốn mà còn là đối tác đồng hành giúp nền kinh tế vượt qua khó khăn.

Tuy nhiên, việc lãi suất huy động tăng không đồng nghĩa với việc lãi suất cho vay sẽ tăng ngay lập tức và đồng loạt, bởi các ngân hàng thương mại vẫn phải cân bằng giữa rủi ro tín dụng, áp lực dự phòng nợ xấu, biên lợi nhuận và khả năng giảm lãi suất.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, dự báo trong 6 tháng cuối năm 2025, mặt bằng lãi suất cho vay có thể tiếp tục xu hướng giảm nhẹ, nhưng diễn biến sẽ linh hoạt và có sự lựa chọn theo từng nhóm khách hàng và ngành nghề.

Nguồn: https://baodaknong.vn/tin-dung-tang-manh-day-lai-suat-huy-dong-leo-thang-253759.html