TPHCM và Hà Nội dẫn đầu cả nước về tỉ lệ xe điện hóa

Cùng với nỗ lực từ Chính phủ, nhiều địa phương thời gian qua chủ động chuyển đổi xanh. Xu hướng này góp phần đưa Việt Nam phát triển hòa nhịp bền vững cùng quốc tế.

Nhiều địa phương tích cực chuyển đổi giao thông xanh. Ảnh: Xuyên Đông

TPHCM tiên phong chuyển đổi năng lượng sạch

Thành phố Hồ Chí Minh đang cho thấy vai trò tiên phong trong quá trình chuyển đổi phương tiện giao thông sang sử dụng năng lượng sạch. Với hơn 14.000 xe máy công nghệ đã được thay thế bằng xe điện và 68% trong tổng số hơn 21.300 taxi hoạt động đã chuyển sang dùng điện, thành phố trở thành địa phương có tốc độ xanh hóa giao thông nhanh nhất cả nước.

Những con số này không chỉ thể hiện quyết tâm của chính quyền và doanh nghiệp, mà còn phản ánh sự chuyển động mạnh mẽ từ cơ sở trong nỗ lực hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Các chuyên gia dự báo, nếu hệ thống chính sách hỗ trợ được duy trì ổn định, tốc độ tăng trưởng của thị trường xe điện Việt Nam có thể vượt 40% mỗi năm trong giai đoạn 2023-2030. Ba yếu tố then chốt được xác định gồm hạ tầng sạc, ưu đãi thuế và cơ chế khuyến khích đầu tư. Trong bối cảnh nhiều quốc gia đẩy nhanh chuyển đổi năng lượng, đây là thời điểm để Việt Nam tận dụng cơ hội phát triển công nghiệp xanh, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Tại tọa đàm về phát triển công trình xanh và giao thông xanh do Bộ Xây dựng tổ chức, ông Lê Trung Thành, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, môi trường và Vật liệu xây dựng cho rằng, hệ thống pháp luật và chính sách của Việt Nam trong lĩnh vực này đã được hình thành khá đầy đủ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản khiến việc chuyển đổi chưa đạt kỳ vọng.

Theo ông Thành, công tác tuyên truyền mới tập trung ở các đô thị lớn, trong khi các địa phương khác còn hạn chế. Doanh nghiệp và nhà đầu tư gặp khó trong tiếp cận nguồn tín dụng xanh, thiếu nhân lực chuyên sâu và ưu đãi tài chính chưa đủ mạnh để tạo sức hút.

Từ thực tế đó, ông đề xuất tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật thống nhất, minh bạch; xây dựng chính sách tín dụng và tài chính ưu đãi cho dự án xanh; đẩy mạnh đào tạo nhân lực chất lượng cao và tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức cộng đồng.

“Phát triển công trình xanh, giao thông xanh vừa là cơ hội, vừa là trách nhiệm của toàn xã hội, nhằm hướng tới tăng trưởng xanh, phát triển bền vững bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia”, ông Thành nhấn mạnh.

Lan tỏa xanh hóa giao thông và công trình trên toàn quốc

Dưới góc nhìn chiến lược, ông Lê Văn Đạt, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng - cho biết, giao thông vận tải hiện là một trong những lĩnh vực tiêu thụ năng lượng hóa thạch lớn nhất và phát thải cao thứ hai sau công nghiệp. Giai đoạn 2014-2023, vận tải đường bộ chiếm hơn 85% khối lượng vận chuyển hành khách và hàng hóa, tiêu thụ tới 95% năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch, phát thải khoảng 45,8 triệu tấn CO2 tương đương mỗi năm.

Theo đề xuất cho NDC 3.0 (Đóng góp do quốc gia tự quyết định lần thứ ba - một tập hợp các cam kết quốc gia về khí hậu nhằm mục đích giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu), đến năm 2030, lĩnh vực đường bộ phải đẩy mạnh sử dụng nhiên liệu sinh học và năng lượng điện để thay thế dần nhiên liệu truyền thống. Với đường sắt, năng lượng điện đã được đưa vào sử dụng trong các tuyến đô thị từ năm 2019-2025 và hydrogen sẽ được ứng dụng từ năm 2040. Đến năm 2050, tỉ lệ đầu máy sử dụng diesel, điện và hydrogen dự kiến lần lượt đạt 40%, 10% và 50%. Đối với đường thủy nội địa, điện và hydrogen sẽ được sử dụng từ năm 2035; còn hàng không sẽ dùng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) với thị phần khoảng 10% vào năm 2035.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, những chuyển biến rõ rệt đã thể hiện trong hai năm 2024-2025. Đến hết quý III năm 2025, cả nước có 183.240 ôtô con điện và 974 xe buýt điện đang lưu hành. Trong đó, Hà Nội có 38.445 ôtô con điện và 317 xe buýt điện, Thành phố Hồ Chí Minh có 38.444 ôtô con điện và 507 xe buýt điện. Các địa phương như Đà Nẵng, Hải Phòng, Thanh Hóa, Khánh Hòa… cũng đang ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể.

Những kết quả này cho thấy, xanh hóa giao thông và công trình không chỉ là định hướng chiến lược mà đã trở thành hành động cụ thể ở từng địa phương, doanh nghiệp, người dân. Từ việc chuyển đổi taxi, xe công nghệ, Việt Nam đang hình thành hệ sinh thái xanh trong giao thông và đô thị.

Khi quá trình này được nhân rộng cùng chính sách đồng bộ, đầu tư hạ tầng và tín dụng xanh được củng cố, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những quốc gia đi đầu khu vực về phát triển giao thông xanh.

Nguồn: https://ttbc-hcm.gov.vn/tphcm-va-ha-noi-dan-dau-ca-nuoc-ve-ti-le-xe-dien-hoa-1019887.html