Yeni işbirliği aşamasında Vietnam-Rusya ilişkilerine yönelik temel yönelimlere ilişkin ortak açıklama

Vietnam - Rusya Kapsamlı Stratejik Ortaklığının yeni işbirliği aşamasındaki temel yönelimlerine ilişkin Ortak Açıklama'nın tam metnini saygıyla sunarız:

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin'in daveti üzerine, Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri To Lam, Rusya Federasyonu'na resmi bir ziyarette bulundu ve 8-11 Mayıs tarihleri arasında Büyük Vatanseverlik Savaşı Zafer Bayramı'nın 80. yıl dönümünü kutlamak üzere düzenlenen geçit törenine katıldı. Ziyaret, iki ülkenin önemli tarihi olaylarını kutlaması bağlamında gerçekleşti: Vietnam ve Rusya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 75. yılı (30 Ocak 1950 - 30 Ocak 2025); Güney Vietnam'ın Kurtuluşu ve Ulusal Yeniden Birleşmenin 50. yılı (30 Nisan 1975 - 30 Nisan 2025); Büyük Vatanseverlik Savaşı Zafer Bayramı'nın 80. yılı (9 Mayıs 1945 - 9 Mayıs 2025); Vietnam Ulusal Bayramı'nın 80. yılı (2 Eylül 1945 - 2 Eylül 2025).

Genel Sekreter To Lam ve Rusya Devlet Başkanı Putin. Fotoğraf: Kremlin

Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri To Lam, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin ile dar ve geniş kapsamlı bir görüşme yaptı; Rusya Federasyonu Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin, Rusya Federasyonu Federasyon Konseyi ( Milli Meclis ) Başkanı Valentina İvanovna Matviyenko, Rusya Federasyonu Devlet Duması (Milli Meclis) Başkanı Vyaçeslav Viktoroviç Volodin ve Birleşik Rusya Partisi Başkanı, Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Anatolyeviç Medvedev, Devlet Başkanı Danışmanı, Rusya Federasyonu Deniz Konseyi Başkanı Nikolay Platonoviç Patruşev, Rusya Federasyonu Komünist Partisi Başkanı Gennadiy Andreyeviç Zyuganov ve "Adil Rusya - Vatanseverler - Gerçek İçin" Partisi Başkanı SM Mironov ile görüşmelerde bulundu.

Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri To Lam, Meçhul Şehitler Anıtı'na, Devlet Başkanı Ho Chi Minh Anıtı'na ve merhum Genel Sekreter Le Duan Anıt Dikilitaşı'na çiçek bıraktı; Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanlığı Ekonomi ve Kamu Yönetimi Akademisi'nde bir politika konuşması yaptı; Gaziler Derneği'ni ve Rusya-Vietnam Dostluk Derneği'ni kabul etti; Vietnam'da çalışmış Rus vatandaşlarıyla bir araya gelerek şükranlarını sundu; ayrıca çeşitli yerel yönetimlerin, şirketlerin ve Rusya'nın büyük, tipik işletmelerinin liderleriyle bir araya geldi.

Görüşmeler ve toplantılar, ikili ilişkilerin tipik özelliği olan geleneksel dostluk, samimiyet ve güven atmosferinde gerçekleşti. Vietnam ve Rusya liderleri, Vietnam-Rusya Kapsamlı Stratejik Ortaklığı'nın güçlü gelişimini teşvik etmek için ivme yaratmak amacıyla, işbirliğinin içeriği konusunda derinlemesine, kapsamlı ve özlü bir görüş alışverişinde bulundular.

Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri To Lam, Rusya Federasyonu'nun Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin liderliğinde özellikle sosyo-ekonomik alanda elde ettiği büyük başarıları ve Rusya'nın uluslararası arenadaki rolünün ve konumunun güçlenmesini büyük bir memnuniyetle karşıladı.

Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin, Vietnam'a, Vietnam halkının yararına ekonomik büyümeyi ve derin uluslararası entegrasyonu sağlayacak geniş çaplı idari reformları hayata geçirmede başarılar diledi.

Ziyaretin sonuçlarına göre, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu, Vietnam-Rusya Federasyonu Kapsamlı Stratejik Ortaklığının yeni dönemdeki temel yönelimlerini şu şekilde açıkladı:

Vietnam - Rusya Federasyonu ilişkilerinin 75. yılının başarıları

1. Son 75 yıldır, iki ülke liderlerinin ve halklarının birçok neslinin çabaları, derin siyasi güven, karşılıklı saygı ve anlayış sayesinde, Vietnam ve Rusya Federasyonu arasındaki ilişki, iki ülkenin dış politikalarında önemli bir rol ve konum oynamış, her iki ülkede de ulusal çıkarların korunmasına ve sosyo-ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmuştur.

2. Tarihsel değişimlere rağmen, Vietnam ve Rusya Federasyonu arasındaki ilişkiler her zaman sağlam bir duruş sergilemiş ve Asya-Pasifik bölgesinde ve genel olarak dünyada güvenliğin ve istikrarlı kalkınmanın güçlendirilmesine katkıda bulunmuştur. Her iki tarafın çabalarıyla, Vietnam ve Rusya Federasyonu arasındaki çok yönlü işbirliği, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimirovich Putin'in Mart 2001'de Vietnam'a yaptığı resmi ziyaret sırasında Stratejik Ortaklığa ve Vietnam Devlet Başkanı Truong Tan Sang'ın Temmuz 2012'de Rusya Federasyonu'na yaptığı ziyaret sırasında Kapsamlı Stratejik Ortaklığa yükseltilmiş olup, iki ülkenin çıkarları doğrultusunda olumlu bir şekilde gelişmeye devam etmekte, iki ülke halkları için paha biçilmez bir değer teşkil etmekte ve geleneksel dostluğun ve karşılıklı yarar sağlayan iş birliğinin bir örneğidir.

3. 75 yıldır diplomatik ilişkilerin kurulmasıyla birlikte, iki taraf her alanda önemli başarılar elde etmiştir. Bunlar arasında şunlar yer almaktadır:

- Her düzeyde, özellikle üst düzeylerde, heyet değişimleri ve temaslar yoluyla yüksek güven, yakınlık ve derin anlayışa dayalı siyasi diyalog düzenli olarak gerçekleşmekte, ilişkilerin her alanda daha da güçlenmesi ve genişletilmesi için sağlam bir zemin oluşturulmaktadır.

- Savunma ve güvenlik işbirliği, Vietnam ile Rusya arasında, uluslararası hukuka uygun olarak, karşılıklı güven temelinde, bölgede ve dünyada barış ve istikrarı sağlamak amacıyla yürütülen Kapsamlı Stratejik Ortaklığın önemli ayaklarından biri ve geleneksel bir işbirliği alanıdır.

- Ekonomik ve ticari işbirliği, dünya durumundaki karmaşık gelişmeler bağlamında, Vietnam ile Avrasya Ekonomik Birliği ve üye ülkeleri arasında 29 Mayıs 2015 tarihinde imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması da dahil olmak üzere birçok mekanizma ve ortak işbirliği belgeleri aracılığıyla sürekli olarak ilerletilmektedir.

- Enerji ve petrol-gaz işbirliği, iki ülke arasındaki etkin işbirliğinin önemli bir vurgusu ve sembolü olup, öncü bayrakları Vietnam'daki Vietsovpetro Ortak Girişimi ve Rusya'daki Rusvietpetro Ortak Girişimi'dir.

- Eğitim-öğretim, bilim-teknoloji alanlarındaki iş birliği dinamik bir şekilde gelişmiş ve birçok olumlu sonuç doğurmuştur. Özellikle, Vietnam-Rusya Ortak Tropikal Bilim ve Teknoloji Araştırma Merkezi, her iki ülkenin sosyo-ekonomik kalkınma hedeflerine hizmet eden etkili iş birliğinin parlak noktalarından biridir.

- İki halk arasındaki geleneksel dostluk temelinde halklar arası değişim faaliyetleri ilgi ve ilgi görmektedir.

- İki taraf, birçok uluslararası ve bölgesel konuda yakın görüşlere sahip olup, uluslararası örgütler ve çok taraflı forumlar çerçevesinde etkin bir şekilde eşgüdüm sağlamakta ve birbirlerine destek olmaktadır.

4. Vietnam ve Rusya arasındaki 75 yıllık işbirliğinin kazanımları, iki tarafın Kapsamlı Stratejik Ortaklığı pekiştirmesi, genişletmesi ve derinleştirmesi için sağlam bir temel ve itici güç olup, onu yeni dönemde bir işbirliği modeli haline getirmektedir.

İkili ilişkilerin temel yönelimleri

5. Taraflar, son 75 yılda elde edilen başarılara dayanarak, ikili işbirliğinin potansiyelinden, avantajlarından ve mevcut fırsatlarından yararlanmaya, dostluk geleneğini korumaya ve güçlendirmeye ve Vietnam-Rusya Kapsamlı Stratejik Ortaklığını nitelik açısından yeni bir seviyeye taşımaya kararlıdır.

6. Taraflar, iki ülke liderleri arasında varılan anlaşmaların uygulanması hakkında birbirlerini derhal bilgilendirmek için üst düzey ve en üst düzeylerde düzenli ve esaslı siyasi diyaloğun güçlendirilmesinin gerekliliğini vurgulamışlardır. İki taraf, özellikle Vietnam-Rusya Hükümetlerarası Ekonomik-Ticari ve Bilimsel-Teknik İşbirliği Komitesi, Savunma Stratejisi Diyaloğu ve Vietnam-Rusya Stratejik Diyaloğu olmak üzere mevcut iş birliği mekanizmalarının etkinliğini artırmaya, işletmeler arasındaki temasları teşvik etmeye; yeni diyalog mekanizmaları oluşturmaya ve ikili iş birliğinde karşılaşılan zorlukların derhal ele alınmasına düzenli olarak dikkat ettiklerini teyit etmişlerdir. İki taraf, siyasi partiler, yasama organlarının liderleri, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Ulusal Meclisi ile Rusya Federasyonu Devlet Duması (Parlamentosu) arasındaki Parlamentolararası İş Birliği Komitesi kanalıyla, iki ülkenin Ulusal Meclislerindeki ihtisas komiteleri ve dostluk parlamenter grupları arasındaki ilişkileri genişletmeyi ve uluslararası ve bölgesel parlamentolar arası forumlarda faaliyetleri koordine etmeye devam etmeyi arzulamaktadır.

7. Taraflar, savunma ve güvenlik iş birliğinin Vietnam-Rusya Kapsamlı Stratejik Ortaklığı'nın genel gelişiminde önemli bir temel olmaya devam ettiğini teyit ettiler. Mevcut durumun gereklerini hızla karşılamak için savunma ve güvenlik iş birliğinin yüksek güvenilirlik ve verimlilikle ilerletilmesi gerektiğini vurguladılar. Bu alandaki iş birliğinin üçüncü bir ülkeye karşı koymayı amaçlamadığını, uluslararası hukukun ilke ve düzenlemeleriyle tamamen uyumlu olduğunu ve Asya-Pasifik bölgesinde ve genel olarak dünyada güvenlik ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasına katkıda bulunduğunu teyit ettiler.

Taraflar, uluslararası hukuka uygun olarak uluslararası bilgi güvenliği alanında işbirliğine vurgu yapmış ve 6 Eylül 2018 tarihinde imzalanan, bilgi ve iletişim teknolojilerinin egemenliğin ihlali, toprak bütünlüğünün ihlali ve iki ülkenin barış, güvenlik ve istikrarını engellemeyi amaçlayan küresel siber uzaydaki diğer eylemler amacıyla kullanılmasını önlemek amacıyla, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti arasında uluslararası bilgi güvenliğinin sağlanması alanında işbirliğine ilişkin Anlaşma da dahil olmak üzere ikili anlaşmalar ve antlaşmalar imzalamıştır.

Taraflar, biyogüvenlik konularında işbirliğinin geliştirilmesi için uygun koşulların oluşturulması, özellikle de uzmanlaşmış hukuki bir zeminin oluşturulması yönündeki kararlılıklarını teyit ettiler.

İki ülke liderleri, cezai suçlarla ilgili adli yardımlaşma alanında bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak ikili hukuki zemini iyileştirme arzularını teyit ettiler. İki ülke liderleri, acil durumlara hızla müdahale ederek hasarı önlemek ve en aza indirmek, mağdurlara destek olmak ve kurtarma kuruluşları arasında ortak tatbikat ve eğitimler düzenlemek için iş birliğini güçlendirmeye devam etme isteklerini dile getirdiler.

8. Taraflar, uluslararası hukuk ve iki ülkenin yasalarına uygun olarak, başta ticaret, yatırım, finans ve kredi olmak üzere ekonomik ve ticari iş birliğini geliştirmek, ticaret dengesini sağlamak ve birbirlerinin pazarlarında rekabete dayanmayan ihraç ürünlerini çeşitlendirmek için potansiyel ve fırsatlardan en iyi şekilde yararlanmanın gerekliliğini vurguladılar. Avrasya Ekonomik Birliği ile Vietnam arasında ihracatın artırılması ve ikili ticaretteki teknik engellerin kaldırılması konularında müzakerelerin düzenlenmesini desteklediler.

Taraflar, Vietnam-Rusya Ekonomik-Ticaret ve Bilimsel-Teknolojik İşbirliği Hükümetlerarası Komitesi ile alt komiteler ve çalışma grupları çerçevesinde yakın koordinasyonu sürdürmek, her iki tarafın çıkarlarını dikkate alarak, ekonomik-ticaret, yatırım ve mali işbirliğinin etkinliğini artırmak amacıyla 2030'a Kadar Vietnam-Rusya İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Ana Plan da dahil olmak üzere ortak işbirliği proje ve programlarını hızla geliştirmek ve uygulamak konusunda mutabık kaldılar.

Taraflar, Rusya'daki Vietnam yatırım alanlarının ve Vietnam'daki Rus yatırım alanlarının genişletilmesi ve çeşitlendirilmesinin gerekliliğini vurguladılar; maden çıkarma ve işleme, sanayi, tarım, makine imalatı ve enerji, bilim ve teknoloji, dijital dönüşüm ve bilişim teknolojileri alanlarında projelerin inşa edilmesi ve hayata geçirilmesi için potansiyellerden en iyi şekilde yararlanılarak, iki ülke işletmelerinin doğrudan işbirliğini teşvik etmek amacıyla uygun koşullar ve destek yaratmaya hazır olduklarını belirttiler.

9. İki taraf, enerji ve petrol-gaz endüstrisi alanında iş birliğini güçlendirmenin yanı sıra, mevcut enerji, petrol-gaz projelerinin verimliliğini artırarak ve Rusya'nın Vietnam'a ham petrol ve sıvılaştırılmış gaz tedariki ve işlenmesi de dahil olmak üzere her iki ülkenin yasaları ve stratejik çıkarları doğrultusunda yeni projelerin uygulanmasını teşvik ederek enerji güvenliğini sağlama konusunda anlaşmışlardır. İki taraf, yeni enerji tesisleri inşa etme ve mevcut tesislerin modernizasyonu olasılığını incelemeye isteklidir. İki ülke liderleri, Vietnam, Rusya Federasyonu ve 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS) de dahil olmak üzere uluslararası hukuka uygun olarak, Rusya Federasyonu'ndaki Vietnam petrol ve gaz işletmelerinin ve Vietnam kıta sahanlığındaki Rus petrol ve gaz işletmelerinin faaliyetlerinin genişletilmesi için uygun koşulların yaratılmasını desteklemektedir.

İki taraf, Vietnam'da bir Nükleer Bilim ve Teknoloji Merkezi kurulmasına yönelik iş birliği projesinin hızlandırılmasının ve Rus eğitim kurumlarında Vietnamlı öğrencilere atom enerjisinin barışçıl amaçlarla kullanımıyla ilgili alanlarda eğitim verilmesinin önemini vurguladı. İki taraf, yenilenebilir enerji ve temiz enerjinin geliştirilmesinde iş birliğinin teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı. İki taraf, Vietnam'da nükleer santral inşasına ilişkin hükümetler arası anlaşmaları derhal müzakere edip imzalamayı, ileri teknolojiyi ve nükleer ve radyasyon güvenliği yönetmeliklerine sıkı sıkıya uyulmasını sağlamayı ve sosyo-ekonomik kalkınmanın yararına olmayı kabul etti.

10. Vietnam ve Rusya, ticaret ve yatırımı teşvik etmek amacıyla madencilik endüstrisi, ulaştırma, gemi inşa ve makine imalatı, demiryolu modernizasyonu ve iki ülke arasındaki ulaşım koridorlarının genişletilmesi alanlarında yakın ve etkili iş birliğini güçlendirmeyi kabul ettiler. İki taraf, tarım, balıkçılık ve ormancılık alanlarında iş birliğini genişletmenin, tarım ürünlerinin ithalat ve ihracatını artırmanın ve tarım ürünlerini birbirlerinin pazarlarına ulaştırmanın yanı sıra, işletmeleri ortak üretim girişimleri kurmaya teşvik etmenin önemini kabul ettiler.

11. Taraflar, kalkınma sürecine en iyi şekilde hizmet etmek üzere bilim ve teknoloji, eğitim ve öğretim ile çeşitli alanlarda yüksek nitelikli insan kaynakları geliştirme alanlarında işbirliğini güçlendirme konusundaki ortak çıkarlarını teyit ettiler.

Taraflar, bilim, teknoloji, inovasyon ve dijital dönüşüm alanlarında mevcut işbirliği mekanizmalarının etkinliğinin artırılması, iki ülke arasında öncelikli alanlarda araştırma işbirliği program ve projelerinin uygulanmasının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladılar ve 2026 yılının Bilim ve Eğitim İşbirliği Yılı ilan edilmesi konusunda mutabık kaldılar.

Vietnam-Rusya Ortak Tropikal Bilim ve Teknoloji Araştırma Merkezi'nin (Tropikal Merkez) gelişimini sürdürmek amacıyla, iki taraf, Tropikal Merkez'deki Vietnamlı ve Rus bilim insanlarının bölgesel ve uluslararası düzeyde bilimsel araştırma faaliyetlerini desteklemeyi, potansiyelini güçlendirmeyi ve sağlamayı kabul etti. "Profesör Gagarinsky" adlı bilimsel araştırma gemisinin Vietnam'a nakli için gerekli prosedürlerin tamamlanmasını memnuniyetle karşıladılar ve Tropikal Merkez'in faaliyetleri kapsamında teknoloji transferini teşvik etmeyi kararlaştırdılar.

İki taraf, yüksek nitelikli insan kaynağının eğitiminin artırılmasını, Vietnam-Rusya Teknik Üniversitesi Ağı, Vietnam-Rusya Üniversite Ağı ve Vietnam-Rusya Ekonomi Üniversitesi Ağı'nın genişletilmesini ve genel olarak üniversiteler arası ilişkilerin geliştirilmesini desteklemektedir. Rus tarafı, Vietnam'ın ekonomik kalkınması için gerekli alanlarda Vietnam'a verilen burs sayısının etkin bir şekilde kullanılması konusunda Vietnam'a destek olma isteğini ifade etmiştir.

Taraflar, Rusya'da Vietnam dilinin, Vietnam'da ise Rusçanın araştırılması, tanıtılması ve öğretilmesinin teşvik edilmesi, ayrıca iki ülkenin eğitim kurumlarının potansiyelinin tam olarak kullanılması hususunda mutabık kalmışlardır; AS Puşkin adını taşıyan Rus Dil Enstitüsü'nün yeniden düzenlenmesi yoluyla "AS Puşkin Merkezi" adlı ortak bir eğitim kurumunun kurulmasını memnuniyetle karşılamışlar ve Rusya'da bir Vietnam Kültür Merkezi'nin erken inşasını teşvik etmek, Hanoi'deki Rus Bilim ve Kültür Merkezi'nin yönetim ve işleyiş mekanizmasını mükemmelleştirmek ve ayrıca Rus Hükümeti tarafından iki ülkenin yasalarına uygun olarak yatırım yapılan, inşa edilen ve yönetilen bir Rus eğitim kurumunun Vietnam'da kurulmasını teşvik etmek hususunda mutabık kalmışlardır.

12. Taraflar, küresel bilgi alanında Vietnam-Rusya Kapsamlı Stratejik Ortaklığı'nın olumlu gündemini ilerletmek için koordinasyonu desteklemeye ve genişletmeye, gazetecilik alanında işbirliğini kolaylaştırmaya devam etmeye ve üçüncü taraflarca yürütülen dezenformasyon ve düşmanca bilgi kampanyalarını önlemek için koordinasyonu güçlendirmeye hazır olduklarını teyit ettiler.

13. Taraflar, bakanlıklar, sektörler ve yerel yönetimler arasındaki işbirliğinin genişletilmesini, kültürel alışverişlerin teşvik edilmesini, karşılıklılık temelinde iki ülkenin Kültür Günleri'nin düzenli olarak düzenlenmesini, haber ajansları, arşivler, dostluk dernekleri ve diğer sosyal kuruluşlar arasındaki iletişimin sürdürülmesini; insani işbirliğinin daha da güçlendirilmesini; iki tarafın ulusal kimliğin, kültürel ve medeniyet çeşitliliğinin ve geleneksel değerlerin korunmasını desteklemesini; iki ülke arasındaki düzenli doğrudan ve charter uçuşlarının sayısının artırılması ve iki ülke vatandaşları için seyahat prosedürlerinin basitleştirilmesi yoluyla turizm işbirliğinin daha da genişletilmesini desteklemesini memnuniyetle karşılar.

14. Vietnam tarafı, tıbbi personelin eğitimi ve tıbbi alanda bilimsel araştırma da dahil olmak üzere sağlık alanında işbirliğini ilerletmeye ve Rusya Federasyonu ile Avrasya Ekonomik Birliği ülkeleri tarafından Vietnam yasaları ve Vietnam'ın taraf olduğu uluslararası anlaşmalar uyarınca verilen ilaçlar için kullanılan sertifikaların tanınmasına ilişkin içerik alışverişinde bulunmaya hazır olduğunu bildirmiştir.

15. Taraflar, Rusya'daki Vietnam toplumu ile Vietnam'daki Rus toplumunun, iki ülke arasındaki geleneksel dostluğun ve çok yönlü iş birliğinin sürdürülmesi ve daha da geliştirilmesine sağladıkları büyük ve olumlu katkıları vurguladılar. İki taraf, göç konularını görüşmeye devam etme ve Vietnam vatandaşlarının Rusya'da yaşaması, çalışması ve öğrenim görmesi, Rus vatandaşlarının ise Vietnam'da yaşaması, çalışması ve öğrenim görmesi için uygun koşullar yaratma konusundaki istekliliklerini teyit ettiler.

Uluslararası alanda işbirliğinin ana yönleri

16. Taraflar, ülkelerin ve kuruluşların özgürce ve başarılı bir şekilde gelişmeleri için fırsatları genişletmek ve karşılıklı olarak yararlı, adil ve saygılı uluslararası işbirliğini hayata geçirmek amacıyla, ülkelerin yaygın olarak kabul görmüş kural ve ilkelere tam ve tutarlı bir şekilde uyması temelinde adil ve sürdürülebilir bir çok kutuplu dünya düzeninin oluşumunu desteklemektedir.

17. Taraflar, her ülkenin kendi kalkınma modeli, siyasi, ekonomik ve sosyal kurumları üzerinde, ulusal koşullarına ve halklarının beklentilerine uygun olarak kendi kaderini tayin etme hakkına sahip olduğunu teyit etme konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, uluslararası hukuka aykırı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylanmayan tek taraflı yaptırımların uygulanmasını ve ideolojik ayrımları desteklememektedir.

18. Her iki taraf, Avrasya kıtasında eşitlik ve bölünmezlik ilkelerine dayalı, kıtadaki tüm ülkelerin barış, istikrar ve kalkınmasını sağlayacak bir güvenlik mimarisinin oluşturulması çabalarını desteklemektedir. Bu hedefe ulaşmak için her iki taraf, diyalog ve koordineli eylemler yoluyla ikili ve çok taraflı iş birliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulunmaktadır.

19. Taraflar, Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda belirtildiği gibi, II. Dünya Savaşı'nın sonuçlarını tutarlı bir şekilde teyit etmişler ve II. Dünya Savaşı tarihini çarpıtma ve tahrif etme girişimlerine karşı çıkmışlar; doğru tarih eğitiminin, faşizme karşı mücadelenin anısının korunmasının önemini vurgulamışlar ve faşizmi ve militarizmi yücelten ve canlandırmaya çalışan eylemleri kararlılıkla kınamışlardır.

20. Taraflar, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu da dahil olmak üzere Birleşmiş Milletler çerçevesindeki işbirliğini güçlendirmeye devam etme, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşların uzmanlık kuruluşlarının faaliyetlerinin siyasallaştırılmasını desteklememe; Birleşmiş Milletler'in barış, güvenlik ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamadaki merkezi koordinasyon rolünü destekleme, operasyonların etkinliğinin artırılmasını ve Birleşmiş Milletler'in demokratikleşmesini ve reformunu destekleme; Birleşmiş Milletler ve diğer çok taraflı uluslararası kuruluşlar nezdinde yakın işbirliğini sürdürme ve birbirlerinin uluslararası kuruluşlara ve ilgili yürütme organlarına adaylıklarını destekleme konusunda anlaşmışlardır.

21. İki taraf, terörizm, ulusötesi suçlar, silahlı çatışmalar, yasadışı uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı, toprak anlaşmazlıkları, yıkıcı faaliyetler, iklim değişikliği, doğal afetler ve salgın hastalıklar da dahil olmak üzere geleneksel ve geleneksel olmayan güvenlik sorunlarına yanıt vermek için uluslararası toplumun ortak çabalarını desteklemeye hazır olduklarını teyit etmişlerdir. Bilgi güvenliği ve gıda güvenliğinin sağlanmasının yanı sıra 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi'nin etkin bir şekilde uygulanması için çaba gösterilecektir.

22. Taraflar, bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliğinin sağlanmasında iş birliğini teşvik etmeyi, bilgi ve iletişim teknolojisinin bir parçası olarak yapay zekâ (YZ) ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere bu alandaki risklere yanıt verme konusunda iş birliğine hazır olmayı, ulusal internet ağları için bilgi güvenliği ve emniyetini sağlamaya dayalı çok taraflı, demokratik ve şeffaf bir küresel siber uzay yönetişim sistemini desteklemeyi; uluslararası bilgi güvenliği konularının ve sivil alanda YZ'nin küresel yönetişiminin tartışılmasında Birleşmiş Milletler'in merkezi rolünü teşvik etmeyi; siber uzay yönetimi konusunda uluslararası bir hukuk rejiminin geliştirilmesini desteklemeyi ve Vietnam'ın 2025 yılında Hanoi'de Birleşmiş Milletler Siber Suçlara Karşı Sözleşme'nin imza törenine ev sahipliği yapmasını memnuniyetle karşılamayı ve Sözleşme'nin mümkün olan en kısa sürede yürürlüğe girmesi için çabaları desteklemeyi kabul etmişlerdir.

23. Taraflar, uluslararası hukukun hüküm ve ilkelerine sıkı sıkıya uyulması ve bu alanda ülkelerin ve yetkili kurumların öncü rolünün güçlendirilmesi temelinde Birleşmiş Milletlerin merkezi koordinasyon rolü dikkate alınarak, uluslararası terörizmle mücadele ve uluslararası terörizmin finansmanı alanında işbirliğini geliştirmeye devam etmektedir.

24. Taraflar, kitle imha silahlarının kontrolü, silahsızlanma ve yayılmaması, kitle imha silahlarından arındırılmış ve herkes için güvenli bir dünya inşa edilmesi konularındaki uluslararası çabaları destekler; uzayda silahlanma yarışının önlenmesi ve uzayın barışçıl amaçlarla kullanılması gerekliliğini vurgular; Uzayda Silah Konuşlandırılmasının ve Uzay Nesnelerine Karşı Güç Kullanımının veya Güç Kullanım Tehditinin Önlenmesine Dair Antlaşma temelinde uluslararası hukuken bağlayıcı bir belge üzerinde müzakerelerin başlatılmasını destekler ve uzayda silah konuşlandırılmaması yönündeki siyasi taahhütlere ilişkin girişimlerin teşvik edilmesini destekler.

25. Taraflar, 9 Mayıs 1992 tarihli Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve 12 Aralık 2015 tarihli Paris Anlaşması'nın hedeflerine, ilkelerine ve temel içeriklerine bağlı kalarak, iklim değişikliğine yanıt vermek için tedbirlerin uygulanmasına devam etmeyi teyit etmiş; yukarıda belirtilen çabaların uygulanması için teknoloji transferinin ve mali desteğin artırılmasının önemini vurgulamıştır.

26. İki taraf, Birleşmiş Milletler Şartı, uluslararası hukuk hükümleri ve Vietnam ile Rusya Federasyonu'nun ulusal yasaları uyarınca, eşitlik ve karşılıklı saygı temelinde insan haklarını koruma ve geliştirme konusunda iş birliğini sürdürmektedir. İnsan haklarını siyasallaştırma ve insan hakları konularını her iki ülkenin içişlerine müdahale etmek için kullanma eğilimiyle mücadele etmek için yakın bir koordinasyon içinde hareket etmektedir.

27. İki taraf, Asya-Pasifik bölgesinde, güç kullanmama veya kullanma tehdidinde bulunmama, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesi ve birbirlerinin içişlerine karışmama ilkeleri de dahil olmak üzere uluslararası hukuka dayalı, eşit, bölünmez bir güvenlik ve iş birliğine dayalı, kapsayıcı, açık ve şeffaf bir yapı inşa etmek için bölgenin ortak çabalarının güçlendirilmesi gerektiği konusunda mutabık kalmıştır. İki taraf, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'nin (ASEAN) merkezi rolüyle Asya-Pasifik bölgesel yapısının bölünmesine karşı çıkmış ve bunun bölgedeki diyaloğun genişlemesini ve güçlenmesini olumsuz etkileyeceğini belirtmiştir.

28. İki taraf, denizde ve okyanusta tüm faaliyetler için yasal çerçeveyi oluşturan ve ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde iş birliğinin geliştirilmesinde kilit rol oynayan 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin evrenselliğini ve bütünlüğünü teyit etmiş ve Sözleşme'nin bütünlüğünün korunması gerekliliğini vurgulamıştır. İki taraf, güvenliği, emniyeti, seyrüsefer özgürlüğünü, havacılığı ve ticareti sağlamak, özdenetimi desteklemek, güç kullanmamak veya güç kullanma tehdidinde bulunmamak ve anlaşmazlıkları Birleşmiş Milletler Şartı ve 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesi de dahil olmak üzere uluslararası hukuk ilkelerine uygun olarak barışçıl yollarla çözmek için koordinasyon sağlamayı kabul etmiştir.

Rusya Federasyonu, 2002 Doğu Denizi'ndeki Tarafların Davranışlarına İlişkin Beyanname'nin (DOC) tam ve etkili bir şekilde uygulanmasını desteklemekte ve 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesi de dahil olmak üzere uluslararası hukuka uygun olarak Doğu Denizi'nde etkili ve esaslı bir Davranış Kuralları'nın (COC) müzakere süreci için uygun bir ortam yaratılmasına katkıda bulunma çabalarını memnuniyetle karşılamaktadır.

29. Rusya Federasyonu, Asya-Pasifik bölgesindeki bölgesel mimaride ASEAN'ın merkezi rolünü desteklemekte, 24 Şubat 1976 tarihli Güneydoğu Asya Dostluk ve İşbirliği Antlaşması'nın değer ve ilkelerini savunmaktadır. Vietnam ve Rusya Federasyonu, Doğu Asya Zirvesi (EAS), ASEAN Bölgesel Forumu (ARF), ASEAN Savunma Bakanları Toplantısı Plus gibi ASEAN merkezli işbirliği mekanizmalarında eylemleri aktif olarak katılmakta, oluşturmakta ve koordine etmekte ve bu mekanizmalar çerçevesinde ülkeler tarafından ortaya konulan ve karşılıklı çıkar sağlayan girişimleri desteklemeye devam etmektedir.

Taraflar, ASEAN-Rusya Stratejik Ortaklığını güçlendirme ve derinleştirme, bilgi ve iletişim teknolojisi, terörle mücadele ve ulusötesi suç, bilim ve teknoloji, eğitim, öğretim, insan kaynaklarının geliştirilmesi vb. gibi her iki tarafın güçlü ve potansiyel alanlarında kapsamlı, önemli ve karşılıklı olarak faydalı işbirliğini teşvik etme konusunda anlaştılar. Taraflar ayrıca, 2021-2025 dönemi için ASEAN-Rusya Stratejik Ortaklığı Kapsamlı Eylem Planı'nın uygulanmasını hızlandırma ve 2026-2030 dönemi için benzer bir belgeyi yakında geliştirip kabul etme konusunda anlaştılar.

30. Taraflar, bölgesel ekonomik bağlantıların güçlendirilmesini ve Büyük Avrasya Ortaklığı projesi de dahil olmak üzere bölgelerarası bağlantı girişimlerinin uygulanmasını destekler ve ASEAN ile Avrasya Ekonomik Birliği arasındaki ekonomik işbirliği potansiyelini araştırır; ayrıca ASEAN ile Avrasya Ekonomik Birliği ve Şanghay İşbirliği Örgütü arasındaki işbirliğini teşvik etmeye devam eder.

31. İki taraf, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu (APEC) ve bölgesel parlamentolar arası mekanizmalar (ASEAN Parlamentolar Arası Asamblesi, Asya-Pasifik Parlamento Forumu, Asya Parlamentolar Asamblesi) çerçevesinde, bu işbirliği mekanizmalarının Asya'da barış, istikrar, kalkınma ve refah için rolünün artırılması; Mekong alt bölgesi ülkeleriyle ekonomi, sürdürülebilir kalkınma ve geleneksel olmayan güvenlik sorunlarına yanıt verme alanlarında işbirliğinin güçlendirilmesi amacıyla işbirliğini sürdürmektedir.

Taraflar, Asya-Pasifik'te kilit ekonomik mekanizma olan APEC çerçevesinde, siyasallaştırılmamış ve ayrımcılık yapılmayan bir temelde, Vietnam'ın 2027'deki APEC Dönem Başkanlığı da dahil olmak üzere ortak girişimleri teşvik etmeye ve desteklemeye odaklanarak yapıcı ve karşılıklı yarar sağlayan iş birliğini genişletmeyi amaçlıyor.

32. Rusya, Vietnam'ın Ukrayna meselesine ilişkin dengeli ve objektif duruşunu büyük bir takdirle karşılamaktadır. Bu duruşa göre, anlaşmazlıklar ve ihtilaflar, uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler Şartı ilkelerine uygun olarak, bu ilkelerin tamlığı, bütünlüğü ve ayrılmazlığı gözetilerek, ilgili tarafların meşru çıkarları dikkate alınarak, bölgede ve dünyada barış, istikrar ve kalkınma için çözüme kavuşturulmalıdır. Vietnam'ın, Ukrayna ihtilafına sürdürülebilir bir barışçıl çözüm bulunması amacıyla ilgili tarafların katılımıyla uluslararası çabalara katılmaya hazır olmasını memnuniyetle karşılamaktadır.

33. Taraflar, Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri'nin Rusya Federasyonu'na yaptığı resmi ziyaretin ve Büyük Vatanseverlik Savaşı Zaferi'nin 80. yıl dönümü anma törenine katılımının, Vietnam ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkilerde yeni bir tarihi dönüm noktası teşkil eden son derece önemli olduğuna inanmaktadır.

Sonuçlandırmak

Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu, bu Ortak Bildiri'de kabul edilen ikili ilişkiler ve uluslararası alanda eylemlerin koordinasyonuna ilişkin temel yönelimlerin etkili bir şekilde uygulanmasının, geleneksel dostluğu güçlendireceğine, Vietnam ve Rusya Federasyonu arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklığın yeni tarihsel dönemde geliştirilmesi ve yükseltilmesi için güçlü bir yeni ivme yaratacağına, iki ülkenin kalkınması ve refahı için, iki halkın uzun vadeli çıkarlarını karşılayacak şekilde, Asya-Pasifik bölgesinde ve genel olarak dünyada barış, güvenlik ve sürdürülebilir kalkınma için çalışacağına inanmaktadır.

Genel Sekreter To Lam, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin'e, Rusya liderlerine ve halkına kendisine ve üst düzey Vietnam heyetine gösterilen sıcak karşılama için teşekkür etti ve Rusya Devlet Başkanı'nı Vietnam'ı tekrar ziyaret etmeye davet etti. Rusya Devlet Başkanı, daveti için kendisine saygıyla teşekkür etti.

Source: https://vietnamnet.vn/tuyen-bo-chung-ve-dinh-huong-lon-quan-he-viet-nga-trong-giai-doan-hop-tac-moi-2400005.html