Trung tâm dữ liệu xanh: Xu hướng tất yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Hệ thống Trung tâm dữ liệu của Viettel IDC được thiết kế bảo đảm tiêu chuẩn quốc tế.

Doanh nghiệp tiên phong nhập cuộc

Trung tâm dữ liệu xanh được thiết kế, vận hành theo nguyên tắc tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường, giúp giảm phát thải carbon và nâng cao hiệu suất hệ thống. Trong kỷ nguyên số, trung tâm dữ liệu là hạ tầng cốt lõi thúc đẩy chuyển đổi số, nhưng cũng kéo theo thách thức lớn về tiêu thụ năng lượng. Vì vậy, “xanh hóa” hạ tầng dữ liệu đang trở thành giải pháp tất yếu, vừa bảo đảm vận hành hiệu quả, vừa đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững.

Sự phát triển nhanh của các công nghệ điện toán đám mây (cloud), trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và 5G khiến nhu cầu mở rộng hạ tầng dữ liệu ngày càng lớn, kéo theo áp lực tiêu thụ điện năng. Cùng với xu thế thị trường, Việt Nam ban hành nhiều chính sách định hướng chiến lược cho lĩnh vực này.

Luật Viễn thông 2023 định hướng phát triển trung tâm dữ liệu theo hướng hiện đại, bền vững, gắn với an ninh-quốc phòng và kinh tế số. Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (Quyết định 36/ QĐ-TTg ngày 11/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ) yêu cầu các trung tâm dữ liệu mới phải đáp ứng tiêu chuẩn xanh quốc tế, trong đó chỉ số PUE - hiệu suất sử dụng điện năng không vượt quá 1,4.

Tại thị trường trong nước, Viettel IDC sớm ứng dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo để giảm phát thải carbon. Trung tâm dữ liệu Hòa Lạc được vận hành theo chuẩn xanh, sử dụng hệ thống làm mát hiệu suất cao và năng lượng mặt trời, đáp ứng tiêu chuẩn Tier III quốc tế.

Viettel IDC cũng tích hợp AI, IoT và blockchain vào quản lý vận hành, giúp tối ưu năng lượng, nâng cao độ ổn định và bảo mật, đáp ứng các tiêu chí ESG (bộ ba tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị đánh giá hoạt động phát triển bền vững của doanh nghiệp).

VNPT IDC cũng đẩy mạnh xanh hóa hạ tầng tại tám trung tâm dữ liệu lớn trên cả nước. Doanh nghiệp tập trung đầu tư hệ thống quản lý năng lượng thông minh, chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo như điện mặt trời và gió nhằm giảm phát thải carbon, bảo đảm vận hành bền vững.

Hệ thống trung tâm dữ liệu của VNPT áp dụng tiêu chuẩn quản lý năng lượng ISO 50001 và các chuẩn an toàn bảo mật quốc tế, giúp nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng và giảm chi phí vận hành cho khách hàng. Với việc phát triển các trung tâm đạt chuẩn Tier III, FPT ưu tiên giải pháp làm mát hiệu suất cao, thiết bị tiết kiệm điện và năng lượng tái tạo.

Đáng chú ý, FPT phát triển VertZéro, nền tảng tự động kiểm kê và quản lý phát thải khí nhà kính, giúp doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn Net Zero và nâng cao tính minh bạch trong báo cáo ESG. Ông Tuân Phạm, Giám đốc sản phẩm, đồng sáng lập giải pháp VertZéro cho biết: Việc áp dụng VertZéro giúp tự động hóa hơn 80% quy trình kiểm kê khí nhà kính nội bộ từ thu thập, cập nhật hệ số phát thải, tự động tạo báo cáo phân tích dữ liệu. Đồng thời, thời gian kiểm kê được rút ngắn từ vài tuần xuống còn vài ngày, nhờ tích hợp API kết nối với các hệ thống quản trị nội bộ (ERP, quản lý tòa nhà, vận hành hạ tầng…).

Xanh hóa để giữ lợi thế cạnh tranh

Cùng với làn sóng phát triển AI, trung tâm dữ liệu trên toàn cầu nói chung và tại Việt Nam nói riêng đang chịu áp lực năng lượng chưa từng có. Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), đến năm 2028, AI có thể chiếm tới 15-20% tổng điện năng tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu. Công ty kiểm toán Deloitte dự báo thị trường AI Việt Nam có thể đạt 65 tỷ USD vào năm 2035, trong đó hạ tầng dữ liệu sẽ là yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo các chuyên gia, sự tăng trưởng nhanh của thị trường trung tâm dữ liệu kéo theo nhiều thách thức về điện năng, hệ thống làm mát, phát thải carbon và xử lý chất thải. Thực tế, quá trình xanh hóa trung tâm dữ liệu trong nước vẫn gặp nhiều rào cản: Thiếu tiêu chuẩn quốc gia riêng, hạ tầng năng lượng tái tạo chưa ổn định, ưu đãi đầu tư còn hạn chế và thiếu hụt nhân lực kỹ thuật chất lượng cao. Đây là những nút thắt cần sớm được tháo gỡ để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Cùng với đó, ESG đã trở thành chuẩn mực bắt buộc với các doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Trong lộ trình Net Zero 2050, việc tuân thủ ESG không chỉ là trách nhiệm môi trường mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt nâng cao uy tín và thu hút nguồn vốn đầu tư xanh.

Theo ông Lê Bá Tân, Giám đốc Viettel IDC, quy mô thị trường trung tâm dữ liệu Việt Nam đang ở giai đoạn tăng trưởng tương đối cao. Viettel IDC cũng đi theo hướng kết hợp đổi mới hạ tầng ứng dụng, phát triển hạ tầng điện toán đám mây và tích hợp AI trong quản trị để tối ưu tài nguyên và tăng cường bảo mật. Đây là bước đi phù hợp xu thế toàn cầu, tạo nền tảng vận hành hiệu quả và thân thiện môi trường. Doanh nghiệp đặt mục tiêu sử dụng 30% năng lượng tái tạo cho các trung tâm dữ liệu vào năm 2030 thông qua cơ chế DPPA, kết hợp lắp đặt hệ thống năng lượng tại chỗ và hợp tác với các nhà cung cấp năng lượng xanh.

Các chuyên gia cho rằng, để tạo bước chuyển mang tính hệ thống, trung tâm dữ liệu cần được quy hoạch xanh ngay từ đầu: Từ vị trí, thiết kế, xây dựng đến vận hành. Giải pháp căn cơ là ưu tiên công nghệ, thiết bị hiệu suất cao, sử dụng năng lượng tái tạo và tích hợp các công nghệ như AI, Big Data (dữ liệu lớn), IoT để tối ưu vận hành và tiết kiệm năng lượng.

Cùng với nỗ lực của doanh nghiệp, Nhà nước cần sớm hoàn thiện khung pháp lý, ban hành tiêu chuẩn quốc gia riêng cho trung tâm dữ liệu xanh, phát triển thị trường điện sạch và mở rộng các gói ưu đãi đầu tư xanh.

Song song với đó, việc đào tạo và nâng cao năng lực đội ngũ kỹ thuật cũng là yếu tố quyết định giúp Việt Nam giữ lợi thế cạnh tranh trong cuộc đua hạ tầng dữ liệu xanh.

TRÀ MY

Nguồn: https://nhandan.vn/trung-tam-du-lieu-xanh-xu-huong-tat-yeu-de-nang-cao-nang-luc-canh-tranh-quoc-gia-post918554.html