Tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp từ sớm cho học sinh

tư vấn tuyển sinh - Ảnh 1. — GS.TS Nguyễn Tiến Thảo - Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) - phát biểu tại hội nghị - Ảnh: DANH KHANH

Tại hội nghị, các chuyên gia đã đưa ra nhiều đóng góp cho Chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp năm 2026, trong đó nhiều ý kiến cho rằng câu chuyện hướng nghiệp với học sinh sẽ có ý nghĩa hơn nếu được tư vấn từ sớm. Bởi theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, khi vào lớp 10, học sinh đã phải chọn tổ hợp môn theo định hướng nghề nghiệp.

Cần hướng nghiệp từ sớm

PGS.TS Nguyễn Đào Tùng - giám đốc Học viện Tài chính - cho rằng cần định vị rõ ràng "tuyển sinh - hướng nghiệp" hay "hướng nghiệp - tuyển sinh". Theo ông, phải chia rõ thành hai lộ trình hướng nghiệp trước và tuyển sinh sau. Ông Tùng mong muốn các chương trình, ngày hội lưu ý hơn đến việc tiếp cận học sinh ở vùng khó khăn, thiếu thông tin.

PGS.TS Đặng Hồng Sơn - Phó hiệu trưởng Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) - cho rằng công tác tuyển sinh ở các trường sẽ rất khó khăn nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nhất là công tác hướng nghiệp - tuyển sinh.

Nếu tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp không tốt, cả người học và cơ sở đào tạo đều "nghẽn". Ông Sơn cho rằng để gia tăng mục tiêu hướng nghiệp cho học sinh, các chương trình/ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp nên có một khu hướng nghiệp riêng cho học sinh lớp 10 và 11, chứ không chỉ riêng lớp 12. Từ những cơ hội này, học sinh có nhu cầu được tư vấn trực tiếp để có lựa chọn đúng đắn cho tương lai.

Thầy giáo Cù Xuân Tiến - Trưởng phòng tuyển sinh và công tác sinh viên Trường đại học Kinh tế - Luật (ĐH Quốc gia TP.HCM) - cho rằng việc tư vấn phải hướng thí sinh theo đuổi được đúng ngành nghề sau này. Theo ông, quá trình tư vấn có nhiều trường hợp phụ huynh và thí sinh muốn vào trường "bất chấp", gây uổng phí thời gian, công sức và tiền bạc.

Tăng cường truyền thông ngành "khát" nhân lực

Tại hội nghị, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) - cho biết Chính phủ có nhiều chính sách đầu tư cho đào tạo đặt hàng. Có thể kể đến như chính sách học bổng cho khối tài năng và khối ngành khoa học công nghệ như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, STEM.

Theo ông Thảo, liên quan những điều chỉnh trong quy định tuyển sinh năm 2026, thời điểm hiện tại bộ vẫn đang lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia và các trường đại học trong việc có hay không sử dụng phương thức xét tuyển bằng học bạ và điều chỉnh quy định như thế nào để hợp lý nếu tiếp tục sử dụng phương thức xét tuyển này. "Mọi điều chỉnh đều nhằm đảm bảo quyền lợi tốt hơn, thuận lợi hơn cho thí sinh" - ông Thảo cho biết.

TS Phạm Tấn Hạ, nguyên Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG TP.HCM), cho hay hiện nay mạng xã hội là kênh thông tin được các bạn trẻ quan tâm nhất. Tuy nhiên thông tin trên mạng tràn lan, khó kiểm chứng và không ai chịu trách nhiệm cho những thông tin này.

Theo ông, công việc chính của ban tư vấn hiện nay là tư vấn tuyển sinh, còn hướng nghiệp là một câu chuyện dài và khó. Thế hệ alpha hiện nay có rất nhiều thông tin và giỏi công nghệ, ban tư vấn cần cho thí sinh biết lựa chọn nào là đúng.

Tập trung nhiều hơn cho thí sinh vùng sâu, vùng xa

Tại chương trình, nhà báo Lê Thế Chữ, Tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, gửi lời cảm ơn đến Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tập đoàn Vingroup, cùng lãnh đạo sở giáo dục - đào tạo các tỉnh thành, các thầy cô trong ban tư vấn đã tạo nên thành công của chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp những năm qua.

Theo nhà báo Lê Thế Chữ, các chương trình và ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp năm 2025 đã có thành quả tốt ở nhiều mặt, từ sự thu hút đông đảo học sinh, phụ huynh, các trường tham gia cho đến chất lượng tư vấn. Chương trình cũng đã tập trung nhiều hơn tại các vùng sâu vùng xa, nơi rất cần những thông tin tuyển sinh - hướng nghiệp chính thống.

Tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp từ sớm cho học sinh - Ảnh 2.

* Đại tá Đỗ Thành Tâm (Thư ký Ban Tuyển sinh quân sự Bộ Quốc Phòng):

Các trường quân đội được tư vấn sâu hơn, rộng hơn

Gần 20 năm tham gia chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp, có thể khẳng định hiện tại không có chương trình nào có quy mô lớn như vậy. Thông qua chương trình, các thí sinh và phụ huynh được tư vấn trực tiếp, từ những thông tin chính thống để có lựa chọn ngành nghề phù hợp. Tại đây, các trường quân đội cũng được tư vấn sâu hơn, rộng hơn, thu hút nhiều thí sinh dự thi quân đội.

* TS Đặng Thị Ngọc Lan (Phó hiệu trưởng Trường đại học Cửu Long):

Phụ huynh, học sinh chờ đợi mỗi năm

Công tác tư vấn tuyển sinh có nhiều cơ quan truyền thông - báo chí tham gia, nhưng có lẽ các chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp của báo Tuổi Trẻ là ấn tượng và khác biệt nhất, được cả phụ huynh và học sinh chờ đợi mỗi năm.

NGUYÊN BẢO

Nguồn: https://tuoitre.vn/tu-van-tuyen-sinh-huong-nghiep-tu-som-cho-hoc-sinh-20251107083348239.htm