Ưu tiên minh bạch và bảo vệ dữ liệu cá nhân khi ứng dụng AI trong pháp luật

PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh phát biểu tại hội thảo

Theo PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐHQG TPHCM, thực tế, trí tuệ nhân tạo (AI) đi nhanh hơn pháp luật và trên thế giới đang hình thành những chuẩn mực cho AI. Tại Việt Nam, Luật Công nghiệp Công nghệ số được ban hành vào tháng 6-2025 là bước đi nền tảng nhưng rất cần những quy định cụ thể và triển khai hiệu quả.

Viện dẫn kinh nghiệm từ quốc tế về AI và pháp luật, PGS.TS. Ngô Hữu Phước, Phó Trưởng Khoa phụ trách Khoa Luật Kinh tế, Trường ĐH Kinh tế - Luật, kiến nghị Việt Nam không ban hành Luật riêng về AI. Bởi hệ sinh thái AI còn non trẻ, chưa đủ độ “chín” để luật hóa.

Bên cạnh đó, nghiên cứu, ứng dụng và doanh nghiệp AI ở Việt Nam còn manh mún, quy mô nhỏ; chưa có nhiều sản phẩm AI thương mại có tầm ảnh hưởng lớn, khung pháp lý cứng sẽ làm kìm hãm đổi mới. Ngoài ra, nguồn lực quản lý Nhà nước còn hạn chế, đội ngũ quản lý, giám sát AI chưa đủ mạnh về chuyên môn. Hậu kiểm, kiểm định, giám sát thị trường AI đòi hỏi chi phí và năng lực kỹ thuật rất lớn, trong khi Việt Nam chưa sẵn sàng.

Chuyên gia cho rằng, luật luôn lạc hậu so với công nghệ, AI biến đổi rất nhanh, việc ban hành luật có thể dẫn đến nguy cơ tụt hậu, lỗi thời nhanh, gây khó khăn cho doanh nghiệp lẫn quản lý. Vì vậy, Việt Nam có thể ban hành khung đạo đức AI; Sandbox AI cho thử nghiệm; sửa đổi, bổ sung hệ sinh thái pháp luật hiện hành.

Cũng dẫn chứng những quốc gia nổi bật về phát triển AI là Singapore và Estonia, TS Dương Văn Thịnh, Phó Chủ tịch Veron AI Group, cho rằng Việt Nam cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng dữ liệu trước khi triển khai AI; minh bạch tuyệt đối về cách AI ra quyết định và bắt đầu từ các vụ việc đơn giản, sau đó mở rộng dần.

Bên cạnh đó, cần đầu tư vào công cụ hỗ trợ, không thay thế con người hoàn toàn và hợp tác công - tư để phát triển công nghệ phù hợp. Đặc biệt là ưu tiên minh bạch và bảo vệ dữ liệu cá nhân.

NGÔ BÌNH

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/uu-tien-minh-bach-va-bao-ve-du-lieu-ca-nhan-khi-ung-dung-ai-trong-phap-luat-post816782.html