Văn học – nghệ thuật TPHCM: 50 năm đồng hành, tỏa sáng cùng thành phố anh hùng

Trước giờ tham dự hội nghị, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang cùng các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham quan khu vực triển lãm báo chí - xuất bản. Ảnh: QUỐC THANH

Đến dự hội nghị có các đồng chí: Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TPHCM; Lê Quốc Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM; Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL; Nguyễn Phước Lộc, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết 50 năm văn học - nghệ thuật TPHCM sau ngày đất nước thống nhất; Dương Anh Đức, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM…

Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang cùng các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham quan
khu vực triển lãm báo chí - xuất bản. Ảnh: QUỐC THANH

Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang tham quan khu vực trưng bày của Báo Sài Gòn Giải Phóng trong không gian triển lãm báo chí - xuất bản. Ảnh: QUỐC THANH

Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, văn học - nghệ thuật TPHCM luôn giữ vai trò tiên phong, đồng hành cùng sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển thành phố. Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Đảng bộ, chính quyền thành phố, văn học – nghệ thuật không ngừng lớn mạnh, khẳng định vị thế trung tâm văn hóa – nghệ thuật lớn của cả nước, góp phần lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc, nuôi dưỡng khát vọng và hun đúc bản sắc văn hóa đặc trưng của thành phố anh hùng.

Đổi mới từ tư duy lãnh đạo, tạo nền tảng phát triển vững chắc

Ngay từ sau ngày đất nước thống nhất (30-4-1975), Đảng bộ TPHCM đã đặc biệt quan tâm chỉ đạo, ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết quan trọng về phát triển văn hóa – văn nghệ, cụ thể hóa thành chính sách, cơ chế và nguồn lực phù hợp với từng giai đoạn phát triển của thành phố và đất nước.

Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang cùng các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham dự hội nghị

Công tác tuyên truyền, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và Thành ủy được triển khai sâu rộng trong đội ngũ văn nghệ sĩ, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân. Thành phố chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa, đầu tư nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đồng thời quan tâm xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhạy cảm, tinh tế, gắn bó với sự nghiệp cách mạng.

Đặc biệt, công tác giáo dục thẩm mỹ, giáo dục nghệ thuật truyền thống, giáo dục lịch sử được chú trọng, đưa vào trường học nhằm bồi đắp tình yêu nước, nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ.

Tiết mục biểu diễn nghệ thuật truyền thống tại hội nghị. Ảnh: QUỐC THANH

Trong nửa thế kỷ qua, hệ thống thiết chế văn hóa tại TPHCM không ngừng được đầu tư, nâng cấp và từng bước đổi mới phương thức hoạt động. Nhiều công trình văn hóa quy mô được hình thành, như Nhà hát Trần Hữu Trang, Sân khấu Sen Hồng, Rạp Xiếc đa năng Phú Thọ… Cùng với đó, hệ thống bảo tàng, thư viện, di tích, di sản văn hóa được nâng cấp; thiết chế văn hóa cơ sở từng bước cải thiện đời sống tinh thần của người dân khu vực nông thôn, ngoại thành.

Bên cạnh hệ thống công lập, TPHCM cũng khuyến khích xã hội hóa, tạo điều kiện để các đơn vị tư nhân tham gia xây dựng, vận hành thiết chế văn hóa, đáp ứng nhu cầu thưởng thức ngày càng cao của công chúng.

Văn học - nghệ thuật đồng hành cùng lịch sử

TPHCM là nơi hội tụ đông đảo lực lượng văn nghệ sĩ cả nước. Từ sau ngày 30-4-1975, nhiều tác phẩm giá trị ra đời, ghi dấu ấn sâu sắc trong lòng công chúng như: vở cải lương Người ven đô của Minh Khoa, tập truyện ký Quê hương Địa đạo của Viễn Phương, kịch bản phim Cánh đồng hoang của Nguyễn Quang Sáng, những bài thơ đánh giặc của Chế Lan Viên, bài hát Mùa Xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh của Xuân Hồng, Bài ca không quên của Phạm Minh Tuấn, tượng Bác Hồ với thiếu nhi của Diệp Minh Châu…

Lực lượng kế thừa và thế hệ văn nghệ sĩ trẻ tiếp nối truyền thống, sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị nghệ thuật và tư tưởng, phản ánh sâu sắc hơi thở cuộc sống, khơi dậy niềm tự hào và tình yêu quê hương, đất nước.

Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang thăm hỏi các nghệ sĩ tham dự hội nghị. ẢNH: QUỐC THANH

Thành phố đã tổ chức nhiều giải thưởng, cuộc vận động sáng tác quy mô lớn như: Giải thưởng Văn học – Nghệ thuật TPHCM, Giải thưởng sáng tác – quảng bá về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Giải thưởng Sáng tạo TPHCM… cùng các hoạt động nghệ thuật phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, chiến sĩ biên giới, hải đảo và kiều bào ở nước ngoài.

Nhiều chương trình nghệ thuật mang tính giao lưu, hội nhập được tổ chức như Lễ hội Văn hóa Thế giới TPHCM - Gyeongju, Lễ hội Âm nhạc quốc tế TPHCM - Hò dô, Lễ hội Sông nước, Lễ hội Áo dài TPHCM… Từ đó, hình ảnh TPHCM năng động, sáng tạo, giàu bản sắc ngày càng lan tỏa mạnh mẽ ra thế giới.

Bảo tồn di sản, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ

Công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt là di sản phi vật thể được UNESCO ghi danh, được thành phố chú trọng thông qua các chương trình trình biểu diễn, truyền dạy nghệ thuật dân gian. Hoạt động xã hội hóa nghệ thuật ngày càng phát triển với nhiều chương trình nổi bật như “À ố show”, “Sương sớm”, “Ngày xửa ngày xưa”, các vở diễn lớn như Kim Vân Kiều, Chiếc áo thiên nga, Kẹp hạt dẻ, Tô Ánh Nguyệt, Đời Cô Lựu…

Hiện nay, TPHCM có gần 97.000 người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật, gần 17.670 doanh nghiệp văn hóa, đóng góp khoảng 5,7% GRDP hàng năm. Thành phố có 8 trường chuyên ngành, đào tạo hơn 4.000 sinh viên mỗi năm, góp phần xây dựng đội ngũ kế cận vững vàng.

Đồng chí Dương Anh Đức, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, phát biểu báo cáo tại hội nghị. Ảnh: QUỐC THANH

Phát biểu báo cáo tại hội nghị, đồng chí Dương Anh Đức, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, nhấn mạnh: “Bước vào giai đoạn phát triển mới, TPHCM tiếp tục xác định văn học – nghệ thuật là lĩnh vực có vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng con người, xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội, góp phần phát triển bền vững thành phố”. Thành phố đặt mục tiêu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và năng lực lãnh đạo của các cấp về văn học – nghệ thuật; hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút và trọng dụng nhân tài; đầu tư đồng bộ hệ thống thiết chế văn hóa; gắn phát triển văn học – nghệ thuật với bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Cùng với đó, thành phố chú trọng tăng cường công tác đấu tranh, phản bác các sản phẩm văn hóa độc hại, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; định hướng thẩm mỹ lành mạnh, đặc biệt cho thế hệ trẻ. Đồng thời, triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa giai đoạn 2025 – 2030, từng bước đưa văn hóa – nghệ thuật trở thành một ngành kinh tế dịch vụ quan trọng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của người dân, xây dựng TPHCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Thành phố luôn quan tâm thực hiện các chính sách an sinh, chăm lo đời sống văn nghệ sĩ, đặc biệt là những người cao tuổi, có hoàn cảnh khó khăn hoặc đã có nhiều đóng góp. Cùng với đó, các cơ chế khen thưởng, khuyến khích sáng tạo nghệ thuật được triển khai đồng bộ, tạo động lực để văn nghệ sĩ cống hiến.

Đội ngũ văn nghệ sĩ TPHCM ngày càng lớn mạnh, hiện có gần 6.000 hội viên, trong đó 26 người được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, 95 người được trao Giải thưởng Nhà nước, cùng hàng trăm nghệ sĩ được phong các danh hiệu cao quý.

Bên cạnh những thành tựu to lớn, hoạt động văn học – nghệ thuật thành phố cũng đối mặt không ít hạn chế: hạ tầng văn hóa chưa tương xứng với quy mô đô thị đặc biệt; thiếu những công trình văn hóa mang tầm vóc lớn; công tác quảng bá tác phẩm còn yếu; chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn; đội ngũ lý luận – phê bình bị hụt hẫng thế hệ kế cận; một bộ phận cán bộ quản lý còn hạn chế chuyên môn.

Biểu diễn nghệ thuật truyền thống bên ngoài hội trường hội nghị. Ảnh: QUỐC THANH

Các nghệ sĩ tham dự Hội nghị chụp ảnh lưu niệm cùng Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang. Ảnh: QUỐC THANH

Tác động của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, sự bùng nổ của công nghệ số cũng đặt ra nhiều thách thức mới trong việc định hình các giá trị chuẩn mực, bảo vệ bản sắc văn hóa truyền thống trước những luồng văn hóa ngoại lai.

50 năm, một hành trình nhiều tự hào của văn học – nghệ thuật TPHCM. Với nền tảng vững chắc và tầm nhìn chiến lược, văn học – nghệ thuật thành phố sẽ tiếp tục tỏa sáng, góp phần xây dựng TPHCM trở thành đô thị sáng tạo, văn minh, hiện đại, nghĩa tình – một trung tâm văn hóa lớn của cả nước và khu vực.

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết 50 năm văn học – nghệ thuật TPHCM, NSND Đào Bá Sơn xúc động chia sẻ: “50 năm không dài trong lịch sử dân tộc nhưng đủ để khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và tâm hồn của người nghệ sĩ thành phố. Trong gian khó hay thời bình, chúng tôi vẫn sáng tạo, vẫn tìm thấy niềm vui khi góp phần gìn giữ bản sắc và bồi đắp tâm hồn con người. Thành tựu của văn học – nghệ thuật hôm nay là kết quả của một hành trình nỗ lực, sáng tạo không ngừng, phản ánh sinh động diện mạo của một đô thị năng động, hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc dân tộc. Đó cũng là niềm tin, là động lực để thế hệ nghệ sĩ tiếp tục cống hiến trong giai đoạn mới”.

NSND Đào Bá Sơn xúc động chia sẻ tại Hội nghị tổng kết 50 năm văn học – nghệ thuật TPHCM. Ảnh: QUỐC THANH

Đại diện thế hệ nghệ sĩ trẻ phát biểu hội nghị, ca sĩ Võ Hạ Trâm bày tỏ: “Tôi may mắn được sinh ra và trưởng thành trong phong trào văn nghệ sôi động của thành phố. TPHCM là mảnh đất giàu sức sống, nơi nghệ sĩ trẻ có thể sáng tạo, cống hiến và lan tỏa những giá trị nghệ thuật đến cộng đồng. Thế hệ nghệ sĩ hôm nay mong có thêm không gian biểu diễn, các chương trình đào tạo tài năng trẻ và sân khấu định kỳ để nghệ thuật ngày càng đến gần hơn với công chúng. Chúng tôi xin hứa sẽ tiếp tục cống hiến bằng cả trái tim, để mỗi giai điệu, mỗi tác phẩm đều mang trong đó niềm tự hào và tình yêu TPHCM”.

HỒNG DƯƠNG

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/van-hoc-nghe-thuat-tphcm-50-nam-dong-hanh-toa-sang-cung-thanh-pho-anh-hung-post818692.html