Việt Nam cần đầu tư thêm 8-10 tỷ USD/năm cho năng lượng tái tạo để đạt Net Zero 2050

VTV.vn - Để đạt được các mục tiêu an ninh năng lượng, tăng trưởng xanh, cần hệ thống giải pháp đồng bộ, có tính liên ngành giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Viện, trường – Xã hội.

(Ảnh minh hoạ)

Phát biểu tại tọa đàm “Thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh tại Việt Nam hướng tới mục tiêu Net Zero 2050”, PGS-TS. Đặng Trần Thọ, Viện trưởng Viện Công nghệ năng lượng, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, trong hơn ba thập kỷ qua, ngành năng lượng Việt Nam đã đóng vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, cơ cấu năng lượng sơ cấp của Việt Nam vẫn thiên lệch: Than chiếm khoảng 49,7%, Dầu mỏ và các sản phẩm dầu chiếm 24,7%, Khí tự nhiên 6,4%, Thủy điện 6,8%, Năng lượng tái tạo khoảng 3,3%.

Dẫn số liệu của Vietnam Energy Outlook 2024, ông Thọ cho biết, để đạt được mục tiêu Net Zero 2050, Việt Nam cần đầu tư thêm 8–10 tỷ USD/năm cho năng lượng tái tạo, hạ tầng và công nghệ lưu trữ - một con số thể hiện thách thức tài chính rất lớn.

PGS-TS. Đặng Trần Thọ, Viện trưởng Viện Công nghệ năng lượng, Đại học Bách khoa Hà Nội

Theo Nghị quyết 70, mục tiêu của Việt Nam đến năm 2030 sẽ tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo lên khoảng 30% tổng cung năng lượng vào 2030, hướng tới 40–50% vào 2045; Giảm phát thải khí nhà kính 10% vào 2030 và 20% vào 2045, tiến tới trung hòa carbon vào 2050.

Ông Thọ cho biết, để đạt được các mục tiêu chiến lược về an ninh năng lượng, giảm phát thải, và tăng trưởng xanh, cần một hệ thống giải pháp đồng bộ, có tính liên ngành, gắn kết giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Viện, trường – Xã hội. Tại đây cần tăng vai trò của khu vực tư nhân và FDI, khuyến khích đầu tư hỗn hợp (blended finance), trong đó các tập đoàn tư nhân đóng vai trò đồng đầu tư cùng nhà nước trong các dự án hạ tầng năng lượng.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Tài Anh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết EVN đang đóng vai trò trụ cột trong chuyển đổi năng lượng và thực hiện mục tiêu giảm phát thải từ 15–35% đến năm 2030.

"Với tổng đầu tư 3–4 tỷ USD/năm, việc huy động vốn xã hội là cần thiết. Nghị quyết 70 cho phép sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, giúp chia sẻ gánh nặng tài chính và thúc đẩy tiến trình chuyển đổi xanh", đại diện EVN nói.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế thông tin: Đến tháng 6/2025, dư nợ cho vay năng lượng tái tạo đạt gần 290.000 tỷ đồng, tăng bình quân 150%/năm – cao hơn nhiều so với tín dụng xanh nói chung. Trong tổng dư nợ tín dụng xanh, năng lượng tái tạo chiếm 39%, cho thấy các ngân hàng đang tích cực đồng hành cùng mục tiêu của Nghị quyết 70.

"Tuy nhiên, vẫn còn thiếu khuôn khổ pháp lý cho trái phiếu xanh, giao dịch tín chỉ carbon, cần hướng dẫn rõ tiêu chí "dự án xanh" để ngân hàng giảm rủi ro cho vay", bà Phạm Thị Thanh Tùng lưu ý.

Thể chế hóa Nghị quyết 70- bước đi chiến lược cho an ninh năng lượng

Phát biểu tại tọa đàm, ông Trần Hoài Trang, Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, Bộ Công Thương đang hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong phát triển năng lượng quốc gia.

Dự thảo tập trung vào các nhóm giải pháp nhằm tháo gỡ điểm nghẽn trong quy hoạch, đầu tư và phát triển nguồn điện, đảm bảo đáp ứng nhu cầu điện tăng nhanh trong giai đoạn tới. Bộ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cân đối giữa điện than, điện khí LNG và năng lượng tái tạo, đặc biệt ở khu vực miền Bắc – nơi nguy cơ thiếu điện vẫn hiện hữu.

Ông Trần Hoài Trang, Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương)

Về quy hoạch điện lực, cho phép điều chỉnh linh hoạt, phù hợp nhu cầu phát triển thực tế của từng địa phương. Về đầu tư xây dựng dự án điện, rút gọn thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ, đẩy nhanh tiến độ khởi công và vận hành dự án. Về cơ chế đầu tư BOT, bổ sung quy định khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài, tạo điều kiện thuận lợi thu hút vốn quốc tế.

Đối với các dự án nhiệt điện khí LNG, dự kiến áp dụng cơ chế sản lượng điện tối thiểu dài hạn, nhằm tăng tính hấp dẫn và giảm rủi ro tài chính cho nhà đầu tư.

Nguồn: https://vtv.vn/viet-nam-can-dau-tu-them-8-10-ty-usd-nam-cho-nang-luong-tai-tao-de-dat-net-zero-2050-10025103108580819.htm