Xã Quảng La: Bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa

Hoạt động thêu tay truyền thống của CLB Bảo tồn văn hóa dân tộc Dao Thanh Phán (xã Quảng La).

Quảng La là xã miền núi của tỉnh Quảng Ninh. Thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, xã được thành lập trên cơ sở sáp nhập nguyên trạng các xã Dân Chủ, Quảng La, Bằng Cả và Tân Dân của TP Hạ Long cũ. Toàn xã hiện có hơn 2.300 hộ dân với trên 9.500 nhân khẩu, trong đó đồng bào DTTS chiếm 72,4%. Đặc biệt là nơi đây, nhiều di sản văn hóa vật thể, phi vật thể được nghiên cứu, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, gắn với phát triển du lịch bền vững, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, đời sống tinh thần của nhân dân.

Một trong những nét văn hóa truyền thống còn được lưu giữ đến ngày nay đó là thêu thổ cẩm. Với những nét đặc trưng riêng có, nghệ thuật này đã thể hiện sự khéo léo, tài hoa của những người phụ nữ Dao Thanh Phán. Bà Triệu Thị Tuyết, thôn Tân Lập, xã Quảng La – người đã gắn bó hơn 40 năm với nghề thêu thổ cẩm, chia sẻ: Tôi đam mê với nghề thêu từ bé và theo thời gian nghề này đã trở thành một phần đời sống tinh thần của tôi. Mặc dù giờ tuổi đã cao, đường kim mũi chỉ không còn nhanh nhẹn được như khi còn trẻ nhưng tôi vẫn muốn truyền dạy lại nghề cho bà con, nhất là thế hệ trẻ. Bởi có như thế, những nét văn hóa, nghề truyền thống của dân tộc mới được lưu truyền từ đời này sang đời khác.

Thế hệ trẻ học hỏi kinh nghiệm thêu thổ cẩm của nghệ nhân dân tộc Dao Thanh Y (xã Quảng La).

Giữa tháng 11/2025, CLB Bảo tồn văn hóa dân tộc Dao Thanh Phán, đã được thành lập và đi vào hoạt động. Hiện CLB có 28 thành viên với độ tuổi từ 16 đến 78, cùng chung niềm đam mê bảo tồn tiếng nói, dân ca Dao, các nghi lễ và trang phục truyền thống. CLB còn phát triển các sản phẩm thêu tay truyền thống như áo, quần, váy, yếm, khăn đội đầu, túi xách... Trước dòng chảy hiện đại, để gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, mong muốn lưu giữ tinh hoa từ cội nguồn, CLB đã trở thành nơi kết nối các thế hệ, cùng nhau lưu giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa của người Dao Thanh Phán. Từ đó, góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của đồng bào nơi đây.

Bà Bàn Thị Yến, Chủ nhiệm CLB Bảo tồn văn hóa dân tộc Dao Thanh Phán xã Quảng La, cho biết: CLB ra đời với mục tiêu giữ gìn và phát triển văn hóa truyền thống, tạo môi trường sinh hoạt học hỏi cho hội viên, đồng thời lan tỏa bản sắc văn hóa đến cộng đồng và du khách. Trong quá trình hoạt động, CLB thường xuyên tổ chức các chương trình sinh hoạt định kỳ, phát huy kinh nghiệm nghệ nhân, khuyến khích thế hệ trẻ tham gia và phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể để CLB hoạt động hiệu quả, bền vững. Thời gian tới, CLB sẽ tập trung phục dựng một số nghi lễ quan trọng của dân tộc Dao Thanh Phán, dạy dân ca Dao, dạy thêu và dạy tiếng Dao...

Lễ cấp sắc của người Dao Thanh Phán (xã Quảng La).

Để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào DTTS, miền núi gắn với phát triển du lịch, thời gian qua, xã Quảng La tập trung bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống địa phương; sưu tầm, khôi phục lễ hội, phong tục, nghề cổ truyền. Tiêu biểu như: Lễ cấp sắc của người Dao, Lễ mừng cơm mới, cầu mùa của người Tày... Xã cũng đã xây dựng không gian văn hóa dân tộc tại các thôn và hoàn thiện hạ tầng trung tâm xã, bảo tồn kiến trúc văn hóa dân tộc Dao, Tày.

Thời gian tới, xã Quảng La chủ động nghiên cứu, đề xuất chính sách đặc thù, ưu đãi đối với vùng đồng bào DTTS, miền núi gắn phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa và nâng cao chất lượng đời sống nhân dân. Đồng thời, xã tiếp tục phát huy tiềm năng giá trị di sản văn hóa bản địa phi vật thể truyền thống đã được công nhận của đồng bào các dân tộc gắn với khai thác cảnh quan thiên nhiên để phát triển du lịch, dịch vụ; tuyên truyền, quảng bá rộng rãi giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu, kết hợp với nghiên cứu, khảo sát tiềm năng du lịch, lựa chọn xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng cho đồng bào DTTS, miền núi...

Đinh Hằng

Nguồn: https://baoquangninh.vn/xa-quang-la-bao-ton-va-phat-huy-gia-tri-ban-sac-van-hoa-3385661.html