Thị trường có nhiều loại yến với chất lượng và mức giá khác nhau khiến người tiêu dùng hoang mang - Ảnh: BÙI NHI
Lợi dụng tâm lý người tiêu dùng tin rằng ăn yến sào có lợi cho sức khỏe, thị trường yến sào bày bán rầm rộ khắp nơi, đặc biệt khắp các trang mạng.
Giá rẻ mà hàm lượng yến đến 40-50%?
Mới đây, một TikToker đã quảng cáo loại yến chưng chứa đến 35% là tổ yến với mức giá chỉ hơn 13.000 đồng/hũ, người này đã thu được hàng loạt đơn hàng qua các phiên livestream. Điều này khiến không ít người tiêu dùng đặt nghi vấn về chất lượng thật sự của sản phẩm.
Tại nhiều khu chợ ở TP.HCM, không khó để tìm mua yến sào đã chưng sẵn, được đóng hộp bắt mắt. Cầm trên tay 1 hộp yến, người bán quảng cáo đó là một sản phẩm có nguồn gốc của thương hiệu yến nổi tiếng, thời gian bảo quản lâu, đặc biệt chứa 25% tổ yến.
Với 6 hũ yến (70ml/hũ) đã chưng sẵn đầy tiện lợi, người mua chỉ cần bỏ ra 20.000 - 30.000 đồng là đã có thể sở hữu sản phẩm chứa nhiều thành phần tốt cho sức khỏe này.
Còn tại "chợ mạng" mặt hàng này vô cùng đa dạng từ hình thức đến mức giá. Tùy vào loại yến thô hay yến chưng sẵn, chất lượng yến mà mức giá có thể dao động từ vài chục ngàn/hũ hay vài triệu đồng/lạng yến thô.
Trên một sàn thương mại điện tử lớn thì rao bán một hộp 6 hũ yến sào đã chưng được đính kèm lời quảng cáo có cánh chứa đến 39% tổ yến, phù hợp cho nhiều đối tượng từ trẻ em, người lớn tuổi đến phụ nữ có thai, người bệnh cần hồi phục. Với hàm lượng tổ yến cao, thể tích 420ml nhưng giá sản phẩm này chỉ xấp xỉ 150.000 đồng/6 hũ (tương đương khoảng 25.000 đồng/hũ).
Tương tự, một lốc với 8 hũ yến đã chưng (70ml/hũ) với đường phèn và đông trùng hạ thảo chỉ được bán với giá 89.000 đồng/lốc, tương đương với khoảng 12.000 đồng/hũ. Trong khi đó, hàm lượng yến tương đương trong sản phẩm này được quảng cáo chứa 30%.
Yến sào không nhãn mác, cũng không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và khó phân biệt thật giả được bán tràn lan trên các trang mạng xã hội - Ảnh chụp màn hình
Yến thô thật giả khó lường
Đối với yến thô, tùy vào chất lượng và tình trạng tổ yến đẹp hay xấu, ít hay nhiều lông yến sẽ có những mức giá khác nhau. Với 50gam yến thô được rao bán từ hơn 500.000 đồng đến vài triệu đồng.
Theo một nhà cung cấp, 50gam "yến thô bể, ít lông" có giá 960.000 đồng và "yến VIP siêu ít lông" có giá 1.495.000 đồng. Cùng khối lượng, đối với "tổ yến thô bể to", một cửa hàng khác bán giá 700.000 đồng.
Đáng nói, tại nhiều hội nhóm trên trang mạng xã hội Facebook, như chợ yến sào toàn quốc, mua bán yến sào, hội yến sào TP.HCM... yến thô được đóng hộp, không nhãn mác, nguồn gốc và xuất xứ được rao bán tràn lan, giá rẻ sốc.
Một số khách hàng vì "ham rẻ" đã mua nhầm yến làm giả từ sợi miến, mủ trôm... Nghe theo lời quảng cáo yến được giảm giá sốc từ 980.000 còn 490.000 đồng/50gam, một tài khoản tên A. đã "sập bẫy" lừa này. Khi phát hiện tổ yến thô nhận được có dấu hiệu bất thường, người này đã lập tức liên hệ cửa hàng nhưng lại bị chặn sau đó.
Yến giả có thể gây ung thư
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, Trường đại học Y Dược TP.HCM, cho hay thực tế thị trường hiện nay có 3 loại tổ yến gồm yến tự nhiên (hay yến đảo), yến nhà và yến giả. Cụ thể, yến tự nhiên là loại có giá trị cao nhất bởi sản lượng ít và quá trình khai thác nguy hiểm.
Yến nhà là loại được nuôi trong các nhà yến. Chim yến được dẫn về sinh sống, xây tổ và giữ tính hoang dã trong quá trình này. Nhờ đó hàm lượng chất dinh dưỡng trong tổ cũng không kém so với yến đảo. Yến giả là loại được trộn tinh vi với các chất khác như rong biển, gelatin bì heo, da cá... gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Bác sĩ Vũ cho hay trong thời gian đầu sử dụng yến giả, cơ thể hầu như không có biểu hiện xấu nào. Tuy nhiên nếu ăn nhầm yến có tẩm chất tẩy trắng không rõ nguồn gốc, người dùng có thể bị đau bụng, thậm chí tăng khả năng bị ung thư.
Một số loại yến tẩm tạp chất như H2O2 (một chất cấm trong thực phẩm) được chuyên gia cảnh báo có nguy cơ làm tổn thương thành dạ dày, suy gan, suy thận và ung thư thành ruột.
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Ngô Minh Như, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cơ sở 3, cho biết yến sào hay tổ yến chứa nhiều loại acid amin và nhiều nguyên tố vi lượng (sắt, canxi, natri, kẽm...) tốt cho sức khỏe. Tổ yến tác dụng tăng cường sức đề kháng, phục hồi chức năng phổi sau bệnh, chống suy nhược cơ thể, thúc đẩy tiêu hóa, kích thích vị giác, tăng cường hấp thu các chất dinh dưỡng...
Nhiều người nghĩ rằng yến sào là thuốc bổ, đồ bổ chứa nhiều chất dinh dưỡng nên ăn càng nhiều sẽ càng có nhiều lợi ích. Tuy nhiên, đối với người lớn tuổi hay bệnh nhân đang điều trị, nó sẽ gây tác động xấu cho hệ tiêu hóa dẫn đến khó hấp thu, khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy.
Do vậy, với người mắc các chứng bệnh như viêm da, viêm phế quản cấp, viêm nhiễm đường tiết niệu không nên sử dụng yến sào. Lý do là khi cơ thể chúng ta đang yếu, sự xâm nhập của các vi khuẩn vào cơ thể dẫn đến tình trạng viêm. Khi cơ thể đang bị bệnh, nên ngưng sử dụng yến sào.
Chúng ta nên bồi bổ cơ thể bằng yến sào khi đã khỏi bệnh. Lúc này cơ thể chúng ta mới sẵn sàng đón nhận các dưỡng chất cần thiết để phục hồi sức khỏe. Dùng yến sào khi cơ thể đã sẵn sàng là liệu pháp hữu hiệu nhất.
Nếu cho trẻ dùng yến sào sẽ làm tăng gánh nặng lên hệ tiêu hóa của trẻ khiến bé không hấp thu được các chất dinh dưỡng. Dùng như vậy vừa gây lãng phí vừa ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Thai nhi dưới 3 tháng tuổi còn rất yếu và chưa ổn định nên mẹ bầu không nên sử dụng yến sào. Từ tháng thứ 4 trở đi mẹ mới có thể sử dụng yến để bổ sung dưỡng chất cho hai mẹ con.
Phân biệt yến sào giả ra sao?
Theo bác sĩ Vũ, đặc trưng nổi bật của tổ yến thật đó là sự chồng chéo, gắn liền nhau của nhiều lớp sợi trông như xơ mướp, các sợi yến đan xen vào nhau có thể tạo thành hình vòng cung.
Trong khi đó, tổ yến giả được làm từ hỗn hợp đường và tinh bột, vì vậy sợi yến trông không tự nhiên và không chân thực. Các sợi yến giả được đan xen vào nhau chặt chẽ và mềm mịn hơn rất nhiều so với tổ yến thật.
Một số cách phân biệt:
Nếm thử và kiểm tra vị ngọt của yến sào: chỉ cần lấy 1 sợi yến nhỏ rồi tiến hành nếm thử. Nếu sợi yến không quá ngọt, cảm giác vị như lòng trắng trứng thì đó là yến thật. Nếu yến sào có vị ngọt thì chắc chắn đây là yến kém chất lượng đã được trộn đường vào để tạo độ kết dính.
Soi tổ yến dưới ánh nắng mặt trời: yến sào thật trước ánh sáng mặt trời, sợi yến có màu trắng đục và ánh sáng xuyên qua được.
Còn đối với yến sào giả khi đưa ra trước ánh sáng, sợi yến sẽ có hiện tượng phản quang và có màu trắng trong suốt.
Nhận biết qua độ nở của yến: trung bình, tổ yến thật sẽ nở gấp 6 lần khi được ngâm trong nước. Khi chưng từ 30 đến 40 phút sau khi nở, sợi yến thật không bao giờ bị tan mất. Ngược lại với tổ yến giả, sau khi được xử lý sẽ chỉ nở rất ít do đã bao phủ bởi các tạp chất nên bị chai sần và không thể nở.
Nguồn: https://tuoitre.vn/yen-sao-gia-re-tran-lan-chat-luong-mo-ho-20250616080236393.htm
Bình luận (0)