Bên lề hội nghị HIDEC 2025 của ngành Răng Hàm Mặt tổ chức tại TPHCM, PV Báo Sức khỏe & Đời sống đã có cuộc trò chuyện với TS.BS.CKII Lê Trung Chánh – Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TPHCM (trực thuộc Bộ Y tế), đồng Trưởng Ban Tổ chức hội nghị, về thực trạng, thách thức và giải pháp trong chăm sóc răng miệng người cao tuổi và trẻ em.
Tỷ lệ sâu răng, nha chu, mất răng cao
Theo TS.BS.CKII Lê Trung Chánh, các khảo sát thí điểm tại TPHCM và một số tỉnh cho thấy tỷ lệ sâu răng và bệnh nha chu ở trẻ em vẫn rất cao, trái ngược với kỳ vọng rằng sự phát triển kinh tế sẽ kéo theo cải thiện về chăm sóc sức khỏe răng miệng.
Người lớn tuổi cũng gặp nhiều vấn đề về răng miệng, từ mất răng đến bệnh nha chu, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng ăn uống và sức khỏe toàn thân, đặc biệt là tim mạch.
Chuyên gia lưu ý rằng, nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối liên hệ giữa bệnh nha chu và các bệnh lý tim mạch, khiến việc tầm soát và điều trị bệnh nha chu ở nhóm người lớn tuổi trở nên vô cùng quan trọng.
TS.BS.CKII Lê Trung Chánh trong hoạt động chăm sóc răng miệng học đường tại Tây Ninh.
"Bộ Y tế đã triển khai Đề án 628, gồm hai trụ cột chính: Nâng cao năng lực khám chữa bệnh và dự phòng răng miệng giai đoạn 2021 – 2030. TPHCM đi đầu trong việc khám sức khỏe răng miệng cho người lớn tuổi, kết hợp giáo dục sức khỏe và điều trị bệnh răng miệng, đồng thời lồng ghép các chương trình tầm soát nhằm phát hiện sớm các bệnh nha chu" – Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt TPHCM thông tin.
Cũng theo chuyên gia, với trẻ em, đặc biệt là học sinh mầm non và tiểu học, các chương trình nha học đường được triển khai nhằm giáo dục kỹ năng vệ sinh răng miệng và bảo vệ răng sữa.
Mô hình "trường – trạm" thí điểm đã đào tạo nhân viên y tế tuyến cơ sở, cấp chứng nhận để họ hướng dẫn trẻ em chăm sóc răng miệng và thực hiện các biện pháp dự phòng. Các biện pháp dự phòng này bao gồm bôi fluor, hướng dẫn vệ sinh răng đúng cách và kiểm tra định kỳ, giúp giảm nguy cơ sâu răng và bệnh nha chu ngay từ giai đoạn đầu.
Phân bố nhân lực chưa đồng đều
"Tuy nhiên, ngành Răng Hàm Mặt vẫn đang thiếu hụt nhân lực trầm trọng, đặc biệt tại các cơ sở y tế địa phương" – chuyên gia nêu thực tế. Theo đó, bệnh viện công chịu trách nhiệm chăm sóc các đối tượng yếu thế nhưng nguồn lực hạn chế và mức lương chưa tương xứng khiến nhiều bác sĩ ra làm việc ở khu vực tư nhân, nơi chủ yếu tập trung vào dịch vụ gia tăng lợi nhuận.
TS.BS Nguyễn Đăng Khoa - Cục Phó Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) trao đổi với TS.BS.CKII Lê Trung Chánh (bìa phải) tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TPHCM.
Điều này dẫn đến tình trạng chênh lệch công – tư, trong đó nhiều tỉnh và huyện hầu như không có bác sĩ Răng Hàm Mặt, khiến việc triển khai các chương trình dự phòng và chăm sóc răng miệng gặp nhiều khó khăn.
Một vấn đề khác là sự phân bố lực lượng nhân sự không đồng đều. Dù cả nước có khoảng 22 cơ sở chính thức đào tạo Răng Hàm Mặt, nhưng phần lớn sinh viên sau khi tốt nghiệp tập trung làm việc tại TPHCM hoặc các trung tâm lớn, khiến các địa phương (cấp tỉnh lẫn cấp xã) còn thiếu hụt nhân lực Răng Hàm Mặt nghiêm trọng.
"Để giải quyết, Bộ Y tế đã triển khai các chương trình chuyển giao kỹ thuật, đào tạo nhân viên y tế cơ sở và cấp chứng chỉ hành nghề. Tuy nhiên, việc này cần đi đôi với chính sách kiểm soát, đảm bảo những người được đào tạo gắn bó, phục vụ lâu dài tại tuyến cơ sở" – chuyên gia nhấn mạnh.
Cân bằng nguồn lực
Chuyên gia cũng nhấn mạnh, chăm sóc răng miệng không chỉ là vấn đề thẩm mỹ hay ăn uống, mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe toàn thân, đặc biệt với người cao tuổi.
"Chiến lược phát triển ngành Răng Hàm Mặt trong thời gian tới tập trung vào hai nhóm trọng điểm: Trẻ em và người lớn tuổi. Với trẻ em, ưu tiên giáo dục sức khỏe, dự phòng sâu răng và nha chu từ mầm non đến tiểu học. Với người lớn tuổi, tập trung vào tầm soát, điều trị nha chu và mất răng, nâng cao chất lượng sống và giảm nguy cơ bệnh lý toàn thân" – Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt TPHCM chia sẻ.
Các chuyên gia Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TPHCM tập huấn chăm sóc răng miệng tại Trung tâm Y tế Quân dân y đặc khu Côn Đảo.
Ngoài ra, việc cân bằng nguồn lực giữa công và tư, nâng cao năng lực nhân lực tuyến cơ sở, đồng thời triển khai đồng bộ các chương trình phòng ngừa là những giải pháp then chốt.
Theo chuyên gia, chỉ khi các chương trình điều trị và dự phòng được triển khai toàn diện, nhân lực được phân bổ hợp lý, Việt Nam mới có thể cải thiện sức khỏe răng miệng cho trẻ em và người cao tuổi một cách bền vững.
"Trong bối cảnh dân số già hóa nhanh và thói quen ăn uống thay đổi, sự quan tâm đến răng miệng không còn là lựa chọn, mà là yếu tố thiết yếu để đảm bảo sức khỏe cộng đồng" – chuyên gia lưu ý.
Theo đó, các bước giáo dục, dự phòng và nâng cao năng lực điều trị phải đi đôi, nhằm giảm thiểu tỷ lệ sâu răng, bệnh nha chu và mất răng, từ đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho các thế hệ hiện tại và tương lai…
TS.BS.CKII Lê Trung Chánh cho biết, cuộc Điều tra sức khỏe răng miệng toàn quốc lần thứ 4, được Bộ Y tế triển khai trong 12 tháng (bắt đầu từ tháng 9/2025), thông qua Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương và Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TPHCM, sẽ cung cấp dữ liệu quan trọng trong hoạch định chính sách chăm sóc, dự phòng sức khỏe răng miệng thời gian tới. Ngoài ra, hội nghị ngành nha HIDEC 2025 cũng giúp ích rất nhiều cho hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao kỹ thuật giữa các cơ sở y tế trong và ngoài nước.
Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/bao-dong-tinh-trang-suc-khoe-rang-mieng-nguoi-cao-tuoi-va-tre-em-o-viet-nam-169251109141702269.htm
Bình luận (0)