Cấp mã số vùng trồng: 'Chìa khóa' để xuất khẩu nông sản

Mã số vùng trồng là yêu cầu bắt buộc nhằm chứng minh nguồn gốc sản phẩm và mức độ tuân thủ quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế. Tại Thái Nguyên, 127 mã vùng trồng đã được cấp cho nhiều nhóm cây trồng chủ lực, ngành Nông nghiệp và chính quyền các địa phương đang tích cực quản lý, duy trì, đồng thời mở rộng diện tích đạt chuẩn. Đây là nền tảng quan trọng để sản phẩm nông nghiệp đủ điều kiện tiếp cận thị trường thế giới, đáp ứng xu hướng thương mại nông sản minh bạch, an toàn.

Bí xanh thơm của HTX Yến Dương (xã Phúc Minh) đạt tiêu chuẩn nông nghiệp Nhật Bản JAS cho sản xuất hữu cơ.

Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Phú Thịnh tại xã Phú Đình hoạt động lâu năm trong lĩnh vực trồng và chế biến chè. Hiện HTX có 19 thành viên và 26 hộ liên kết sản xuất, hình thành vùng chè nguyên liệu tập trung. Năm 2024, đơn vị được cấp mã số vùng trồng cho 10ha chè, tạo điều kiện chuẩn hóa toàn bộ quy trình chăm sóc và chế biến.

Giám đốc HTX Đỗ Văn Thao thông tin: Các hộ thành viên tuân thủ nghiêm túc các hướng dẫn kỹ thuật, từ bón phân, phun thuốc sinh học đến thời gian cách ly trước thu hái. Sản phẩm chủ lực hiện nay là chè móc câu đạt OCOP 3 sao. Chúng tôi đang nhận được đơn hàng từ thị trường Hàn Quốc nhưng sản lượng hiện chưa đáp ứng yêu cầu, do đó HTX đặt mục tiêu mở rộng vùng nguyên liệu đạt chuẩn lên 45ha để nâng cao khả năng cung ứng.

Chị Lưu Thị Tư, người trồng chè ở xóm Phú Ninh, cho biết: Từ khi tham gia HTX và được tập huấn ghi nhật ký sản xuất, áp dụng kỹ thuật canh tác theo hướng hữu cơ, cây chè sinh trưởng tốt, chất lượng búp nâng lên rõ rệt. Giá bán chè khô nhờ vậy dao động từ 350.000 đến hơn 1 triệu đồng/kg tùy loại.

Việc được tập huấn và tuân thủ các yêu cầu của mã số vùng trồng đã giúp người dân nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của việc sản xuất theo quy trình an toàn, từ đó chủ động thay đổi phương pháp sản xuất để nâng cao chất lượng và tạo dựng thương hiệu.

Sản phẩm chè của HTX nông nghiệp Phú Thịnh (xã Phú Đình) đạt chuẩn mã số vùng trồng, đủ điều kiện phục vụ xuất khẩu.

Tại xã Thượng Minh, cây bí xanh thơm được xem là hướng phát triển kinh tế bền vững và sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của địa phương. Mỗi năm, người dân Thượng Minh và Chợ Rã trồng gần 200ha bí xanh thơm. Cùng với việc mở rộng quy mô trồng, các hộ dân chú trọng áp dụng quy trình sản xuất an toàn thực phẩm, đảm bảo chất lượng quả đồng đều. Năm 2024, hơn 26ha bí xanh thơm tại Thượng Minh đã được cấp mã số vùng trồng, tạo cơ sở để sản phẩm có cơ hội mở rộng thị trường.

Theo bà Ma Thị Ninh, Giám đốc HTX Yến Dương, HTX hiện liên kết sản xuất khoảng 20ha bí xanh thơm với sản lượng trên 500 tấn mỗi năm. Sản phẩm của HTX đạt OCOP 4 sao, đồng thời có nhiều chứng nhận hữu cơ trong nước và quốc tế.

Từ nguyên liệu bí xanh thơm, HTX đã phát triển sản phẩm trà bí thơm đạt OCOP 3 sao, được tiêu thụ rộng rãi trong hệ thống siêu thị. Bà Ninh cho rằng, việc được cấp mã số vùng trồng là điều kiện quan trọng giúp đơn vị mở rộng hệ thống phân phối, tự tin tiếp cận các thị trường xuất khẩu trong thời gian tới.

Theo thông kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh đang quản lý 127 mã số vùng trồng đối với các sản phẩm chủ lực. Trong đó có 82 mã vùng trồng chè với gần 600ha, 26 mã vùng trồng lúa trên 107ha, 9 mã vùng trồng cây ăn quả với hơn 41ha và 7 mã vùng trồng rau gần 34ha.

Các vùng trồng được cấp mã đều phải thực hiện nghiêm túc các biện pháp quản lý dịch hại, ghi chép nhật ký sản xuất và tuân thủ quy định truy xuất nguồn gốc. Công tác kiểm tra, giám sát được ngành chức năng thực hiện thường xuyên nhằm đảm bảo việc duy trì tiêu chuẩn và tránh tình trạng mã số bị cảnh báo hoặc thu hồi.

Ông Hoàng Thanh Bình, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, nhấn mạnh: Mã số vùng trồng là điều kiện tiên quyết để nông sản được phép xuất khẩu vào các thị trường yêu cầu cao về an toàn và truy xuất nguồn gốc. Đây được xem như “tấm vé thông hành” giúp sản phẩm vượt qua hàng rào kỹ thuật của những thị trường khó tính.

Ngành chuyên môn đang tiếp tục đẩy mạnh hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ các địa phương lập hồ sơ, đồng thời giám sát việc duy trì tiêu chuẩn tại những vùng đã được cấp mã nhằm mở rộng diện tích đủ điều kiện xuất khẩu.

Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, khi sản phẩm có mã số vùng trồng, giá trị hàng hóa tăng, đầu ra ổn định và người dân yên tâm đầu tư mở rộng sản xuất. Đó là yếu tố quan trọng giúp các HTX và hộ nông dân tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị, tăng thu nhập và phát triển sản xuất bền vững.

Việc phát triển hệ thống mã số vùng trồng thể hiện quyết tâm của Thái Nguyên trong xây dựng nền nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, an toàn và minh bạch. Đây là bước đi chiến lược giúp tỉnh khẳng định thương hiệu nông sản đặc trưng, nâng cao năng lực cạnh tranh và từng bước mở rộng thị trường quốc tế.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/kinh-te/202511/cap-ma-so-vung-trong-chia-khoa-de-xuat-khau-nong-san-d502d5f/