Chậm quyết toán dự án hoàn thành, tạo khoảng trống quản lý, công trình xuống cấp

Dự án công viên nút giao thông Nam Cầu Bính.

Bất cập trong quản lý, vận hành

Giữa tháng 9/2025, nhiều người dân các khu Trại Chuối, Thượng Lý phản ánh, bức xúc trước việc dự án công viên cây xanh nút giao Nam cầu Bính (phường Hồng Bàng) xuống cấp. Bồn hoa, đường dạo cỏ mọc um tùm, một số điểm gạch lát đã bong tróc. Người dân rất mong chính quyền, cơ quan chức năng kiểm tra hiện trạng, để sớm có phương án khắc phục, duy trì không gian sinh hoạt sạch đẹp.

Công viên cây xanh nút giao Nam cầu Bính (phường Hồng Bàng) có quy mô hơn 2,2 ha, tổng mức đầu tư gần 135 tỷ đồng từ nguồn ngân sách thành phố. Dự án được đầu tư xây dựng với hạ tầng kỹ thuật hiện đại, kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông, hạ tầng kỹ thuật trong khu vực. Ngày 11/5/2025, dự án được gắn biển và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, thời gian qua, việc vận hành, quản lý, chăm sóc công viên gần như “bỏ lửng”. Nguyên nhân do thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, dự án công viên cây xanh nút giao Nam cầu Bính do Ban Quản lý đầu tư dự án khu vực Hồng Bàng quản lý. Dự án đang trong giai đoạn quyết toán, nên chưa bàn giao đơn vị quản lý, vận hành chính thức.

Câu chuyện dự án sau hoàn thành, nhưng chậm trễ quyết toán, bàn giao không phải chuyện hiếm. Đơn cử, tuyến đường Lê Quang Đạo (phường Gia Viên) cơ bản hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2022. Tuy nhiên, đến tháng 6/2025, dự án mới hoàn thành quyết toán và bàn giao cho đơn vị quản lý vận hành. Việc chậm bàn giao, quyết toán ảnh hưởng mỹ quan, chất lượng công trình. Trong thời gian chưa được bàn giao, vận hành chính thức, dự án gần như ở trạng thái “vô chủ”, việc bảo dưỡng, duy tu bị lơ là. Bởi vậy, nhiều thời điểm, những công viên, bồn hoa trên tuyến đường này không được chăm sóc, cỏ mọc um tùm.

Công tác quyết toán dự án hoàn thành giữ vai trò then chốt trong giải ngân vốn đầu tư công, song tại một số dự án vẫn diễn ra chậm. Nguyên nhân chủ yếu do một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án còn hạn chế về kinh nghiệm, năng lực; chưa tuân thủ đầy đủ quy trình, trình tự đầu tư xây dựng cơ bản; công tác quản lý, giám sát đơn vị tư vấn, thi công chưa chặt chẽ, dẫn đến phải bổ sung, điều chỉnh hồ sơ khi quyết toán, kéo dài thời gian. Bên cạnh đó, một số địa phương chưa kịp thời đôn đốc, chấn chỉnh, khiến nhiều công trình đã nghiệm thu, bàn giao, đưa vào sử dụng nhưng chưa lập hồ sơ quyết toán trình thẩm tra, phê duyệt. Tình trạng chậm quyết toán không chỉ ảnh hưởng đến quản lý, khai thác tài sản hình thành sau đầu tư, mà còn làm phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản, kéo chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; với các dự án thanh toán kéo dài qua nhiều năm, biến động giá còn gây khó khăn về tài chính cho đơn vị thi công.

Rõ giải pháp khắc phục

Dự án chỉnh trang sông Tam Bạc giai đoạn 1 được điểm danh chậm quyết toán

Thời gian qua, thành phố có nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả giải ngân vốn đầu tư công, chú trọng công tác quyết toán dự án hoàn thành. Từ năm 2022, UBND thành phố có văn bản công khai danh sách các chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án vi phạm quy định về thời gian quyết toán dự án hoàn thành đối với các dự án do UBND thành phố quyết định đầu tư. UBND thành phố cũng nhiều lần có văn bản yêu cầu các nhà thầu, địa phương đôn đốc đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành.

Tuy nhiên, bên cạnh sự chỉ đạo sát sao của thành phố, các chủ đầu tư và địa phương cần khẩn trương quyết toán chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tổ chức nghiệm thu, lập hồ sơ thanh toán kịp thời ngay khi phát sinh khối lượng. Đồng thời, cấp có thẩm quyền phải tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên, chặt chẽ việc thực hiện thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn và nhà thầu, bảo đảm đúng quy định.

Quyết toán dự án hoàn thành đòi hỏi sự vào cuộc nghiêm túc, đồng bộ của các cấp, ngành và chủ đầu tư. Ngay khi dự án kết thúc, chủ đầu tư cần khẩn trương tập hợp đầy đủ hồ sơ, chứng từ của toàn bộ quá trình thực hiện; phối hợp chặt chẽ với nhà thầu để đẩy nhanh tiến độ quyết toán. Đồng thời, phải kịp thời chấn chỉnh, xử lý các nhà thầu chậm trễ trong giải trình, đối chiếu số liệu, vật tư, gây kéo dài thời gian quyết toán hoặc buộc điều chỉnh tổng mức đầu tư. Việc công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng các chủ đầu tư, nhà thầu chậm thực hiện quyết toán cần được xem là căn cứ để xem xét, hạn chế triển khai dự án mới. Chỉ những chủ đầu tư, nhà thầu hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ quyết toán dự án đã kết thúc mới được tham gia lựa chọn, thực hiện các dự án tiếp theo.

HUY VŨ - TRUNG KIÊN

Nguồn: https://baohaiphong.vn/cham-quyet-toan-du-an-hoan-thanh-tao-khoang-trong-quan-ly-cong-trinh-xuong-cap-530009.html