'Cú hích' cho ngành công nghiệp điện ảnh

UNESCO vừa ghi danh TP.HCM là thành phố sáng tạo toàn cầu trong lĩnh vực điện ảnh. Sự công nhận này được kỳ vọng sẽ là bệ phóng cho công nghiệp điện ảnh thành phố phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.

Lợi ích từ thành phố điện ảnh

TP.HCM nằm trong danh sách 58 thành phố (TP) là thành viên mới của Mạng lưới TP sáng tạo UNESCO (UCCN), chính thức là TP điện ảnh đầu tiên của VN và Đông Nam Á. Bà Dương Cẩm Thúy, Chủ tịch Hội Điện ảnh TP.HCM, bày tỏ: "Sự công nhận này cho chúng ta một điểm lợi rất lớn là thúc đẩy ngành điện ảnh TP phát triển hơn nữa, xứng đáng là trung tâm điện ảnh của cả nước, là TP điện ảnh. TP.HCM vẫn được coi là TP sáng tạo, năng động về nhiều mặt. Sáng tạo lĩnh vực điện ảnh thì chúng ta đã có nền tảng, chỉ cần vạch ra chiến lược, kế hoạch và thực hiện".

Các buổi chiếu phim ngoài trời tại Công viên bờ sông Sài Gòn trong khuôn khổ Liên hoan phim quốc tế TP.HCM 2024 thu hút đông đảo người dân

ẢNH: TTXVN

Trong khi đó, diễn viên, nhà sản xuất Hồng Ánh tin rằng đây sẽ là cơ hội để TP.HCM có chiến lược phát triển rõ ràng hơn về đầu tư mạnh cho hạ tầng, đào tạo nhân lực, khuyến khích các dự án sáng tạo và mở rộng hợp tác quốc tế. "Khi có một môi trường thuận lợi, phim Việt sẽ có thêm điều kiện để phát triển chuyên nghiệp hơn, còn khán giả sẽ được thưởng thức nhiều tác phẩm chất lượng, gần gũi với đời sống", nữ diễn viên bày tỏ.

Trước khi được công nhận là TP điện ảnh, TP.HCM đã là trung tâm sản xuất và tiêu thụ điện ảnh hàng đầu cả nước. Số liệu từ Sở VH-TT TP.HCM cho thấy điện ảnh là khu vực đang quy tụ 935 doanh nghiệp với 9.294 lao động, tạo ra doanh thu 500 triệu USD/năm, đóng góp 0,43% GRDP. TP có lượng khán giả đông đảo bậc nhất cả nước cùng 10 hệ thống rạp, 52 cụm rạp, 295 phòng chiếu và 184 không gian sáng tạo là nơi thực hành nghệ thuật chuyên nghiệp. TP.HCM cũng là điểm hẹn của nhiều sự kiện phim ảnh mang tầm vóc quốc tế, nổi bật là Liên hoan phim quốc tế TP.HCM (HIFF).

Còn NSƯT Hạnh Thúy, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Điện ảnh TP.HCM, đánh giá khi TP.HCM trở thành TP sáng tạo điện ảnh, chúng ta có thể kỳ vọng nhiều chuyển biến tích cực trên nhiều phương diện từ văn hóa, kinh tế đến du lịch và hình ảnh quốc tế. Nữ diễn viên - đạo diễn chia sẻ: "Có thể đây là sự thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp điện ảnh một cách thật sự hiệu quả và ấn tượng hơn nữa, bởi hiện tại TP.HCM là trung tâm sản xuất phim lớn nhất cả nước và là nơi tập trung hầu hết mọi dịch vụ tốt nhất trong sản xuất điện ảnh".

Khán giả xem phim ngoài trời ở Công viên điện ảnh ngay bờ sông Thủ Thiêm, tại Liên hoan phim quốc tế TP.HCM 2024 (HIFF 2024)

ẢNH: HIFF

Nghệ sĩ Hạnh Thúy cũng phân tích việc TP.HCM được công nhận là TP sáng tạo điện ảnh mang đến rất nhiều lợi ích cho lao động trong ngành, bởi nhu cầu làm phim cao thì nhu cầu tuyển dụng càng cao, cơ hội việc làm cho nhân sự càng lớn, sự tiếp cận nguồn hỗ trợ sáng tạo sẽ phong phú hơn. Việc kêu gọi đầu tư, hợp tác quốc tế có sự bảo chứng của "TP sáng tạo điện ảnh" sẽ có giá trị, cơ hội cao hơn. "Điều này mở ra nhiều cơ hội làm việc xuyên biên giới, các nhân sự điện ảnh có thể học hỏi công nghệ, quy trình sản xuất hiện đại từ các đối tác quốc tế để vừa tăng thu nhập, vừa nâng cao năng lực chuyên môn và sáng tạo từ những hợp tác này", nghệ sĩ chia sẻ.

Nơi kết nối điện ảnh Việt Nam với quốc tế

Ngoài những cơ hội, tín hiệu tích cực từ sự công nhận này, việc phát triển, củng cố vị thế của một "TP điện ảnh" cũng khiến TP.HCM đối mặt với không ít thách thức khi lĩnh vực này còn tồn tại nhiều hạn chế, khó khăn. Theo nghệ sĩ Hạnh Thúy, những khó khăn đó phải kể đến tình trạng thiếu cơ sở hạ tầng và kỹ thuật hiện đại, bởi số lượng trường quay, trung tâm hậu kỳ, kho dữ liệu phim đạt chuẩn quốc tế còn hạn chế, công nghệ sản xuất phim VN vẫn còn khoảng cách lớn với thế giới, nguồn lực tài chính vẫn còn mỏng, hạn chế về nguồn nhân lực chất lượng cao, sự cạnh tranh trong khu vực …

Phim Mỹ A Tourist’s Guide to Love (2023) có nhiều cảnh được quay tại TP.HCM

ẢNH: NETFLIX

Còn bà Dương Cẩm Thúy nhận định sự công nhận mà TP.HCM vừa đạt được đi kèm những trách nhiệm, cam kết và điện ảnh TP cần có kế hoạch, phát triển toàn diện.

Trên thực tế, phát triển công nghiệp điện ảnh đã và đang là một trong những nhiệm vụ quan trọng được TP.HCM chú trọng thực hiện. Nhằm tiếp nối mục tiêu phát triển ngành công nghiệp điện ảnh mà Chính phủ đã đề ra, UBND TP.HCM đã ban hành Đề án về chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa TP.HCM đến năm 2030, và ngành công nghiệp điện ảnh được xác định là một trong 8 ngành trọng tâm.

Tom Cross (giữa), nhà dựng phim gốc Việt đầu tiên đoạt giải Oscar, dự Liên hoan phim quốc tế TP.HCM 2024 (HIFF 2024)

ẢNH: HIFF

Theo Sở VH-TT TP.HCM, TP đặt văn hóa vào trọng tâm của sự phát triển, trong đó lĩnh vực điện ảnh sẽ hiện thực hóa tầm nhìn, giúp nâng cao vai trò trung tâm dẫn dắt kết nối VN với các làn sóng đổi mới của thế giới; thiết lập quan hệ hợp tác, thúc đẩy giao lưu văn hóa, trao đổi năng lực sáng tạo hợp tác liên văn hóa với các thành viên UCCN. Bên cạnh đó, TP nỗ lực phát triển cơ sở hạ tầng làm phim chuyên nghiệp, cung cấp không gian cho việc sáng tạo điện ảnh; xây dựng nguồn nhân lực điện ảnh chuyên sâu; phát triển thương hiệu liên hoan phim thường niên xứng tầm quốc tế; tạo sự bình đẳng xã hội trong việc được tiếp cận, thụ hưởng và sáng tạo nghệ thuật…

Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó giám đốc Sở VH-TT TP.HCM, gặp gỡ các nghệ sĩ, nhà làm phim trong nước và quốc tế tại sự kiện thuộc khuôn khổ Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM lần thứ nhất

ẢNH: HIFF

Sở VH-TT đánh giá khi trở thành TP điện ảnh, TP.HCM sẽ trở thành nơi kết nối điện ảnh VN với quốc tế, đóng góp hiệu quả và có trách nhiệm vào sự phát triển chung của điện ảnh khu vực. Đây là động lực để TP triển khai hiệu quả các dự án phát triển điện ảnh chuyên nghiệp và hiện đại; tăng cường đào tạo và trao đổi chuyên gia, bổ sung thêm nguồn nhân lực chất lượng cao; tiếp tục các sự kiện về điện ảnh, đưa HIFF trở thành sự kiện điện ảnh thường niên, nỗ lực khẳng định vị thế, uy tín đối với điện ảnh trong nước và quốc tế.

TP.HCM là điểm hẹn của nhiều sự kiện phim ảnh quốc tế, thu hút sự tham gia của nhiều nhà làm phim tài năng trên thế giới

ẢNH: HIFF

Trở thành TP điện ảnh mở ra nhiều cơ hội để kết nối điện ảnh Việt với quốc tế, từ đó thực hiện mục tiêu quảng bá hình ảnh đất nước qua nghệ thuật thứ bảy. Tuy nhiên, để thực hiện hóa điều đó không đơn giản mà đòi hỏi có sự kết nối, phát triển đồng bộ, trong đó phải quan tâm đến nguồn nhân lực. Do đó, việc đẩy mạnh công tác đào tạo, tạo điều kiện để sinh viên các trường sân khấu có cơ hội thể hiện năng lực hay việc ươm mầm những tài năng trẻ là điều cần lưu tâm trong hành trình phát triển. "Tôi cũng rất tâm đắc với định hướng đưa điện ảnh vào học đường. Khi các em nhỏ được làm quen với phim ảnh như một hình thức nghệ thuật và giáo dục, các em sẽ biết cảm, biết yêu và biết trân trọng giá trị của sáng tạo. Tôi nghĩ đó chính là nền tảng bền vững nhất cho tương lai điện ảnh TP.HCM", diễn viên Hồng Ánh bày tỏ.

Tài tử Hứa Quang Hán (thứ hai từ phải qua) tại buổi họp báo ra mắt phim mới ở TP.HCM hồi tháng 9.2025

Chưa kể, thị trường điện ảnh hiện nay không chỉ là sự cạnh tranh khốc liệt giữa các dự án nội mà còn với các tác phẩm nước ngoài, trong khi làm phim là một ngành có sự rủi ro cao. Để thúc đẩy các nhà làm phim mạnh dạn thử sức, sáng tạo, người làm phim và nhà sản xuất mong muốn cơ quan quản lý cũng cần có những chính sách hỗ trợ, chẳng hạn như giảm thuế, tạo điều kiện vay vốn… Đồng thời, người làm trong ngành điện ảnh cũng cần có trách nhiệm trau dồi, hoàn thiện mình, đóng góp bằng những tác phẩm tốt để tạo nên một TP tương xứng với danh hiệu vừa đạt được.

Nguồn: https://thanhnien.vn/cu-hich-cho-nganh-cong-nghiep-dien-anh-185251108232401844.htm