Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình: Đưa khán giả trẻ đến gần khí phách cha ông

- Ảnh 1.

Được biết dự án phim Hộ linh tráng sĩ: Bí ẩn mộ vua Đinh, được anh ấp ủ ý tưởng trong 10 năm, và đây thuộc thể loại phim huyền sử, hiếm được các nhà làm phim Việt thực hiện. Anh có cảm thấy đây là sự mạo hiểm không và điều gì đã thôi thúc anh?

Nguồn cảm hứng đầu tiên đến từ một buổi chiều đi thuyền thăm Tràng An. Khi đó, chúng tôi tình cờ được nghe từ người lái đò về một truyền thuyết dân gian vô cùng huyền bí và bi tráng về lăng mộ của Đinh Tiên Hoàng đế. Tôi nhận ra lịch sử VN chính là một kho tàng văn hóa cần được khai thác một cách trân trọng nhất. Với tư cách là một người làm phim, tôi cũng có mong muốn được làm những thể loại mới mẻ được đầu tư nghiêm túc và đậm chất văn hóa Việt.

Còn 10 năm ấp ủ ý tưởng là một hành trình dài, xuất phát từ niềm đam mê với lịch sử dân tộc và mong muốn mang đến một câu chuyện huyền sử hấp dẫn, đậm đà bản sắc Việt lên màn ảnh rộng. Việc lựa chọn thể loại huyền sử quả thực là một thách thức, bởi lẽ số lượng phim Việt thuộc thể loại này còn khá khiêm tốn. Tuy nhiên, tôi không xem đây là một sự mạo hiểm đơn thuần mà là một cơ hội để khám phá và khai thác những tiềm năng chưa được khai phá của điện ảnh VN.

- Ảnh 2.

Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình trong chuyến đi tìm bối cảnh cho phim huyền sử

Vậy điều gì khiến anh tự tin với thách thức này?

Tôi tin rằng lịch sử nước ta có vô vàn câu chuyện lôi cuốn, những nhân vật anh hùng và những bí ẩn đầy thú vị. Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh chỉ là một trong số đó. Chúng tôi đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu tư liệu lịch sử, văn hóa, cũng như xây dựng một kịch bản chặt chẽ, hấp dẫn, kết hợp giữa yếu tố lịch sử và những yếu tố huyền ảo, kỳ bí, hành động gay cấn; tuy nhiên lại được kết nối bởi một câu chuyện tình cảm giản dị và cảm động.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nhận thức rõ những khó khăn về mặt sản xuất, kỹ xảo và phục dựng bối cảnh lịch sử. Tuy nhiên, với sự quyết tâm của cả ê kíp, sự hỗ trợ từ các chuyên gia lịch sử, văn hóa, và đặc biệt là niềm tin vào câu chuyện mà chúng tôi muốn kể, tôi tin rằng có thể vượt qua những thách thức này và mang đến cho khán giả một tác phẩm điện ảnh chất lượng và cảm xúc.

- Ảnh 3.

Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình cùng nhạc sĩ Quốc Trung, đạo diễn hình ảnh K'Linh, Johnny Trí Nguyễn trong buổi giới thiệu dự án phim "Hộ linh trang sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh"

Phim huyền sử - dã sử - cổ trang Việt vốn rất kén khán giả lâu nay vì trước đó cũng có vài phim thực hiện nhưng chất lượng không như mong đợi. Vậy với dự án này, anh làm thế nào để thu hút khán giả?

Phim huyền sử, dã sử hay cổ trang VN quả thực chưa tạo được tiếng vang lớn trong lòng khán giả. Có rất nhiều lý do, nhưng tôi nghĩ chính những bài học kinh nghiệm từ các dự án trước đó đã giúp chúng tôi nhận thức rõ hơn về những yếu tố then chốt để thực hiện một bộ phim thuộc thể loại này. Với Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh, chúng tôi may mắn có được sự đồng hành của những nhà làm phim kinh nghiệm như Johnny Trí Nguyễn, đạo diễn hình ảnh K'Linh, nhạc sĩ Quốc Trung, những hỗ trợ của các nhà sử học nổi tiếng và các bạn trẻ nghiên cứu cổ phục, binh khí, lịch sử, các bộ phận kỹ xảo, thiết kế mỹ thuật, phục trang hàng đầu. Tất cả đều có chung một khát vọng là cố gắng hết sức mình tạo ra một sản phẩm điện ảnh chất lượng cao, xứng tầm với những câu chuyện lịch sử hào hùng của dân tộc.

- Ảnh 4.

- Ảnh 5.

Tạo ra một câu chuyện hấp dẫn trên màn ảnh chứa đựng những yếu tố lịch sử là một chuyện, nhưng để thuyết phục và chạm vào cảm xúc của khán giả còn cần thêm nhiều yếu tố nữa phải không?

Tôi tin rằng khán giả Việt luôn trân trọng và yêu lịch sử, văn hóa của dân tộc. Nếu chúng ta mang đến một câu chuyện được kể một cách hấp dẫn, hình ảnh đẹp mắt và cảm xúc chân thật, khán giả sẽ sẵn sàng đón nhận và ủng hộ.

Chúng tôi không dám chắc chắn về sự thành công mức độ nào, nhưng chúng tôi tự tin rằng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tâm huyết và một cách tiếp cận mới mẻ, Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh sẽ mang đến một trải nghiệm điện ảnh khác biệt và đáng nhớ cho khán giả, góp phần thay đổi định kiến về dòng phim huyền sử - dã sử - cổ trang VN.

- Ảnh 6.

Tạo hình nhân vật Hữu tướng quân do diễn viên Johnny Trí Nguyễn thủ vai trong phim "Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ Vua Đinh"

Đoàn phim cung cấp

Trong dự án này của anh, yếu tố lịch sử - văn hóa Việt được thể hiện ra sao?

Bộ phim lấy bối cảnh thời nhà Đinh, một giai đoạn có ý nghĩa lịch sử quan trọng trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Chúng tôi đưa vào phim những nét văn hóa đặc trưng như các nghi lễ, tín ngưỡng dân gian, những hình tượng linh vật, trang phục, kiến trúc mang đậm dấu ấn Việt. Các yếu tố này không chỉ làm nền cho câu chuyện mà còn góp phần thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc. Ví dụ, hình ảnh các hộ linh tráng sĩ được xây dựng dựa trên những truyền thuyết và tín ngưỡng về các vị thần bảo hộ trong văn hóa dân gian VN.

Thường với những phim mang bản sắc văn hóa - lịch sử, sẽ tạo ra tranh cãi bởi những yếu tố lịch sự bị cho là hư cấu quá mức hoặc không đúng. Vậy anh làm thế nào để chuyển tải lịch sử trong một phim huyền sử?

Điều quan trọng cần nhấn mạnh là Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh không phải là một bộ phim tài liệu lịch sử. Chúng tôi có sự sáng tạo và hư cấu để câu chuyện trở nên hấp dẫn và kịch tính hơn. Yếu tố huyền sử là một phần quan trọng, giúp chúng tôi khai thác những khía cạnh bí ẩn và chưa được giải đáp của lịch sử, đồng thời mang đến những trải nghiệm mới lạ cho khán giả. Tôi mong muốn sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố lịch sử có cơ sở và những sáng tạo hư cấu độc đáo sẽ tạo nên một bộ phim vừa lôi cuốn vừa mang đậm bản sắc Việt.

- Ảnh 7.

Tạo hình nhân vật hoàng hậu Dương Vân Nga do diễn viên Đỗ Hải Yến thủ vai trong phim :Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ Vua Đinh"

Đoàn phim cung cấp

- Ảnh 8.

Thật ra chọn làm thể loại huyền sử là bước đi khôn ngoan vì dù dựa vào sự kiện lịch sử, có nhân vật lịch sử nhưng huyền sử chắc chắn sẽ thiên về tính hư cấu nhiều. Điều này sẽ giảm bớt sự tranh cãi và áp lực thường thấy của những nhà làm phim lịch sử Việt lâu nay?

Mục đích của chúng tôi khi chọn thể loại huyền sử không phải để tránh tranh cãi, mà là để giải phóng sức sáng tạo. Lịch sử đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối, nặng về tài liệu và sự kiện đã được chứng minh. Điều này giới hạn rất nhiều khả năng kể chuyện của điện ảnh. Huyền sử lại lấy tinh thần cốt lõi và bối cảnh bi tráng của lịch sử làm nền tảng, sau đó đan xen những yếu tố phiêu lưu, kỳ ảo và hư cấu để tạo ra một câu chuyện điện ảnh lôi cuốn. Chúng tôi xem đây là một cách để đưa khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ, đến gần hơn với những giá trị và khí phách của cha ông thông qua một lăng kính giải trí.

Đúng là việc chọn huyền sử giúp chúng tôi có không gian sáng tạo lớn hơn, nhưng áp lực không hề giảm đi. Thay vì áp lực về tính chính xác lịch sử, chúng tôi phải đối mặt với áp lực về chất lượng sáng tạo và nghệ thuật, làm sao để yếu tố hư cấu không bị vô lý và truyền tải được tinh thần Việt. Quan trọng nhất, dù là thể loại huyền sử, vẫn phải giữ vững tinh thần tôn trọng lịch sử và văn hóa dân tộc. Tuy nhiên đây lại là một thời kỳ rất ngắn và có quá ít tư liệu lịch sử và văn hóa, nên chúng tôi cũng phải mượn những thời kỳ trước các họa tiết và văn hóa của các dân tộc khác nhau của VN làm cơ sở để sáng tạo.

- Ảnh 9.

Thực hiện một thể loại phim như dự án này, anh và ê kíp gặp những khó khăn, áp lực gì về việc chọn bối cảnh, trang phục, phục dựng phim trường…?

Việc tìm kiếm những địa điểm còn lưu giữ được dấu ấn cổ xưa hoặc có thể cải tạo để phù hợp với bối cảnh thời Đinh là một bài toán khó. Chúng tôi phải khảo sát rất nhiều địa điểm trên khắp cả nước, cân nhắc giữa yếu tố lịch sử, tính thẩm mỹ và khả năng sản xuất thực tế.

Trang phục và đạo cụ là những yếu tố then chốt để tái hiện chân dung nhân vật và đời sống xã hội của một thời kỳ lịch sử. Chúng tôi phải nghiên cứu kỹ lưỡng về kiểu dáng, chất liệu, màu sắc trang phục, cũng như các vật dụng sinh hoạt, chiến đấu đặc trưng của thời nhà Đinh (mặc dù tìm được rất ít). Việc tìm kiếm nguồn cung cấp nguyên liệu phù hợp, tìm đến những nghệ nhân có tay nghề cao để thực hiện cũng đòi hỏi rất nhiều thời gian và công sức. Áp lực ở đây là phải đảm bảo tính chính xác về mặt lịch sử nhưng vẫn phải đẹp mắt, phù hợp với thẩm mỹ điện ảnh và đáp ứng được yêu cầu diễn xuất của diễn viên.

Với câu chuyện về lăng mộ vua Đinh, bối cảnh chính tập trung vào vùng đất Hoa Lư và những không gian huyền bí xung quanh. Tổ thiết kế đã làm việc vất vả hơn 3 tháng xây dựng bối cảnh tại Ninh Bình và với sự giúp đỡ của tỉnh và các doanh nghiệp tại đây, chúng tôi chắc chắn sẽ mang lại nhiều bối cảnh thật đẹp để khán giả có thể chiêm ngưỡng.

- Ảnh 10.

Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình cùng các cộng sự

Các nhà làm phim Việt đang khai thác nhiều yếu tố văn hóa Việt, theo anh, điều này có tạo sự bão hòa không?

Tôi không nghĩ việc các nhà làm phim Việt ngày càng khai thác nhiều yếu tố văn hóa Việt sẽ dẫn đến sự bão hòa. Ngược lại, tôi cho rằng đây là một tín hiệu tích cực và mở ra nhiều cơ hội phát triển bền vững cho điện ảnh nước nhà.

VN có một bề dày lịch sử và văn hóa phong phú, đa dạng với vô vàn câu chuyện, phong tục, tín ngưỡng, nghệ thuật độc đáo. Mỗi vùng miền, mỗi giai đoạn lịch sử lại mang những nét đặc trưng riêng biệt. Chúng ta mới chỉ khai thác một phần rất nhỏ của kho tàng này mà thôi.

- Ảnh 11.