Dịch vụ môi trường rừng 'điểm tựa' cho Mường Nhà

Chi trả dịch vụ môi trường rừng trở thành động lực giúp người dân Mường Nhà gắn bó và nâng cao trách nhiệm bảo vệ rừng.

Xã Mường Nhà có tổng diện tích tự nhiên 46.377,51 ha, trong đó 24.256,82 ha là đất quy hoạch lâm nghiệp có rừng và 11.707,06 ha là đất quy hoạch lâm nghiệp chưa có rừng. Trong bối cảnh quản lý rừng rộng và phức tạp như vậy, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) nổi lên như một điểm sáng. Âm thầm nhưng đều đặn, nguồn tiền được chuyển tới từng chủ rừng và cộng đồng đã góp phần thay đổi cách người dân nhìn về rừng: từ chỗ xem rừng là nơi làm nương sang coi rừng là một phần sinh kế cần được bảo vệ và gắn bó lâu dài.

Một góc rừng xã Mường Nhà, tỉnh Điện Biên. Ảnh: Hoàng Châu. 

Ông Đặng Văn Tuấn, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Mường Nhà, cho biết: Tổng diện tích đủ điều kiện chi trả năm 2025 là 4.282,63 ha, trong đó 3.581,60 ha đã được chi trả với tổng kinh phí hơn 2,19 tỷ đồng từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên. Khoản thu nhập này tuy không lớn so với nhu cầu mưu sinh của đồng bào vùng cao, nhưng lại mang ý nghĩa đặc biệt. Với nhiều hộ dân, đây là khoản hỗ trợ giúp ổn định đời sống; đồng thời tạo thêm lý do để họ gắn bó với rừng thay vì mở rộng đất nương rẫy.

Anh Giàng Súa Vừ, người dân bản Pha Lay, chia sẻ: Trước đây, mọi người nghèo quá mới phải phát nương. Giờ có tiền dịch vụ môi trường rừng, người dân mới có thêm khoản mua thêm cây giống, chăn nuôi nhỏ và sửa lại chuồng trại. Mình giữ rừng thì rừng giữ lại cho mình thôi.

Chính sách chi trả DVMTR đã làm thay đổi nhận thức của người dân về bảo vệ rừng, giúp bà con tăng thêm nguồn thu nhập. Ảnh: Hoàng Châu. 

Chính từ nguồn thu nhập đấy mà nhiều thôn, bản đã duy trì lực lượng tuần tra cộng đồng. Những bước chân tuần rừng đôi khi chỉ của vài thanh niên trong bản, nhưng lại góp phần tạo nên “lá chắn mềm” bảo vệ rừng tự nhiên. Cán bộ UBND xã phối hợp với lực lượng kiểm lâm địa bàn thường xuyên kiểm tra khu vực giao khoán, nhắc nhở hộ dân phát dọn thực bì, xử lý các điểm phát lửa nhỏ và báo tin kịp thời khi có dấu hiệu vi phạm.

Ở những bản có diện tích rừng lớn, nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng còn trở thành “động lực mềm”, thúc đẩy bà con ký cam kết bảo vệ rừng, thực hiện quy ước cộng đồng một cách tự giác. Quan trọng hơn, chính sách dịch vụ môi trường rừng đã góp phần giảm áp lực lên tài nguyên rừng. Một phần thu nhập từ dịch vụ môi trường rừng được người dân dành để đầu tư trồng cây ăn quả, chăn nuôi hoặc sửa chữa công trình phụ trợ, từ đó giảm nhu cầu phát nương trái phép nguyên nhân từng khiến địa bàn xảy ra nhiều vụ vi phạm lâm luật.

Nhờ chính sách DVMTR mà tỷ lệ che phủ rừng của Mường Nhà tăng lên hàng năm. Ảnh: Hoàng Châu. 

Ở Mường Nhà, nơi địa hình rộng, dân cư thưa và đời sống còn khó khăn, chính sách dịch vụ môi trường rừng không chỉ là nguồn thu tài chính. Đó còn là một cam kết phát triển bền vững, là sợi dây gắn kết cộng đồng với những cánh rừng, giúp địa phương giữ vững tỷ lệ che phủ rừng và tạo nền tảng cho việc quản lý rừng hiệu quả hơn những năm tới.

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng vì thế không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là bước chuyển quan trọng trong nhận thức, để rừng được bảo vệ bởi chính những người sống nhờ vào rừng.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/dich-vu-moi-truong-rung-diem-tua-cho-muong-nha-d786014.html