Điều chỉnh chính sách thuế hợp lý để nông thủy sản duy trì năng lực cạnh tranh

Lắng nghe ý kiến doanh nghiệp

Ngày 9/10 tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với 8 hiệp hội ngành hàng trong lĩnh vực nông nghiệp tổ chức hội thảo "Tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT) với ngành nông, lâm, thủy sản".

Phát biểu khai mạc, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế VCCI – cho biết, hội thảo được tổ chức trong bối cảnh Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, song quá trình triển khai đã phát sinh nhiều khó khăn.

Theo ông Đậu AnhTuấn, các quy định mới trong luật, đặc biệt liên quan đến xác định hàng hóa chịu thuế và mức thuế áp dụng cho sản phẩm nông – lâm – thủy sản, đang gây lúng túng cho cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

"Diễn đàn đối thoại đa chiều, giúp cơ quan quản lý lắng nghe, doanh nghiệp chia sẻ và các chuyên gia đề xuất hướng điều chỉnh phù hợp, đảm bảo chính sách thuế công bằng, ổn định và minh bạch", ông Đậu Anh Tuấn nói.

Doanh nghiệp lo ngại bất cập trong áp thuế

Các hiệp hội ngành hàng phản ánh nhiều vướng mắc khi áp dụng Luật mới. Đó là đối tượng không chịu thuế chưa rõ ràng, cùng loại sản phẩm nhưng bị áp hai mức thuế khác nhau; rủi ro pháp lý từ hóa đơn đầu vào, khiến doanh nghiệp chân chính bị liên đới; thiếu hướng dẫn cụ thể khiến việc kê khai, hoàn thuế gặp khó, làm ứ đọng vốn.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) cho biết, việc chưa làm rõ khái niệm "gỗ sơ chế thông thường" khiến doanh nghiệp chậm hoàn thuế GTGT, ứ đọng hàng nghìn tỷ đồng.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) nêu, việc chuyển mặt hàng gạo từ không chịu thuế sang chịu thuế 5% buộc doanh nghiệp phải ứng trước lượng vốn lớn, ảnh hưởng tới thu mua lúa và tiến độ xuất khẩu.

Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam cũng chỉ ra nghịch lý: nguyên liệu trong nước chịu thuế 5% trong khi nhập khẩu 0%, khiến giá thành sản phẩm nội địa tăng, giảm sức cạnh tranh.

Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết doanh nghiệp khó mua nguyên liệu từ hộ nuôi nhỏ lẻ do thiếu hóa đơn điện tử, trong khi quy định lại yêu cầu bảng kê hợp lệ để được khấu trừ thuế.

Ông Thái Như Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, cảnh báo, nếu áp thuế 5% GTGT với cà phê nhân xanh, doanh nghiệp sẽ phải nộp trước khoảng 375 triệu USD (gần 10.000 tỷ đồng), làm giảm khả năng cạnh tranh của cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế....

Các chuyên gia cho rằng cần sớm có đánh giá định lượng thiệt hại – lợi ích để hoàn thiện chính sách.

TS. Nguyễn Minh Thảo (Bộ Tài chính) đề nghị các hiệp hội cung cấp dữ liệu cụ thể, giúp VCCI kiến nghị chính sách hiệu quả hơn.

Điều chỉnh chính sách thuế hợp lý để nông thủy sản duy trì năng lực cạnh tranh- Ảnh 2. — Ông Trần Quốc Khánh - Thường trực Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương - Ảnh: VGP/HT

Ông Trần Quốc Khánh – Thường trực Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương – nhìn nhận Luật Thuế GTGT mới có nhiều điểm tiến bộ, song cũng tồn tại bất hợp lý trong triển khai. Ông đề xuất cần rà soát, điều chỉnh kịp thời để hỗ trợ doanh nghiệp, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu và kinh tế năm 2025.

Các hiệp hội thống nhất kiến nghị 2 nhóm giải pháp trọng tâm. Đó là, điều chỉnh chính sách thuế GTGT, đưa các sản phẩm nông – lâm – thủy sản chưa qua chế biến (bao gồm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi) về diện không phải kê khai, tính thuế, như quy định tại Nghị định 209/2013/NĐ-CP trước đây.

Đồng thời, đơn giản hóa và rút ngắn quy trình hoàn thuế, ban hành hướng dẫn thống nhất trên toàn quốc để tránh "mỗi nơi một kiểu".

VCCI khẳng định sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến tại hội thảo, gửi đến Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan, nhằm tạo cơ chế chính sách hợp lý, minh bạch, kịp thời, giúp doanh nghiệp an tâm sản xuất – nông dân yên tâm canh tác – Nhà nước vẫn đảm bảo nguồn thu bền vững.

Anh Minh

Nguồn: https://baochinhphu.vn/dieu-chinh-chinh-sach-thue-hop-ly-de-nong-thuy-san-duy-tri-nang-luc-canh-tranh-102251009173338685.htm