Đột phá để đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới

ĐBQH. Bùi Hoài Sơn nêu quan điểm, bài viết "Đột phá thể chế, pháp luật để đất nước vươn mình" của Tổng Bí thư Tô Lâm là một định hướng chiến lược quan trọng. (Nguồn: Quốc hội)

Điều làm tôi đặc biệt ấn tượng là cách Tổng Bí thư không chỉ nhìn nhận thể chế, pháp luật như một công cụ quản lý, mà đề cao nó như một “đột phá của đột phá”, một lực đẩy chiến lược để giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực, phát huy tiềm năng con người và kiến tạo nền tảng cho một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.

Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ với bộ máy hành chính ngày càng tinh gọn, các đơn vị hành chính đang được sắp xếp lại để phục vụ người dân tốt hơn, với mục tiêu đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao thì thông điệp của Tổng Bí thư thực sự mang tính dẫn đường. Đó là lời khẳng định nếu không có một thể chế vững vàng, một pháp luật tiên tiến, nếu không xây dựng được một xã hội thượng tôn pháp luật, thì mọi khát vọng phát triển sẽ khó trở thành hiện thực.

Tôi đồng tình với quan điểm nhấn mạnh “xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật” như một chuẩn mực ứng xử, bởi đó là thước đo của một xã hội văn minh. Khi pháp luật trở thành niềm tin chung, khi mỗi người dân đều sống và hành động trong khuôn khổ pháp luật không vì sợ, mà vì tin thì đó là lúc đất nước có được nội lực mạnh mẽ nhất để vươn lên.

Bài viết của Tổng Bí thư không chỉ là một định hướng chiến lược cho hệ thống chính trị, mà còn là lời kêu gọi toàn dân cùng nhau làm nên một Việt Nam pháp quyền, hiện đại, hiệu quả, nơi không ai đứng ngoài cuộc phát triển. Với tinh thần đó, tôi tin rằng thể chế và pháp luật sẽ thực sự trở thành “hạ tầng mềm” dẫn lối cho sự hùng cường của đất nước trong tương lai.

Việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một quá trình vừa cấp bách, vừa lâu dài, đòi hỏi sự kiên định, bản lĩnh và khát vọng lớn lao. Tổng Bí thư đã chỉ ra rất rõ những thách thức mà chúng ta đang đối mặt, không né tránh, không lấp lửng mà đối diện một cách thẳng thắn, đầy trách nhiệm.

"Để vượt qua những thách thức, điều quan trọng nhất là phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật. Phải từ bỏ dứt khoát kiểu tư duy 'quản không được thì cấm', thay vào đó là tư duy phục vụ, tạo thuận lợi, khuyến khích sáng tạo. Xây dựng luật phải đứng trên nền thực tiễn, thấm sâu vào cuộc sống, phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm".

Đầu tiên chính là sự thiếu đồng bộ và nhất quán giữa tư duy đổi mới thể chế và thực tiễn vận hành của hệ thống chính trị. Dù chúng ta đã có nhiều luật, nhiều nghị quyết đổi mới, nhưng tư duy quản lý vẫn còn cũ kỹ ở không ít nơi, còn nặng về “xin – cho”, còn dè dặt với cái mới. Điều này khiến nhiều chủ trương đúng đắn không thể đi vào cuộc sống một cách trọn vẹn.

Thứ hai, tổ chức thực thi pháp luật vẫn còn là “khâu yếu” như Tổng Bí thư đã chỉ rõ. Pháp luật có tiến bộ đến đâu, thể chế có cải cách đến mấy, mà thực thi vẫn rời rạc, thiếu trách nhiệm, thiếu minh bạch, thì niềm tin của người dân và doanh nghiệp cũng khó được củng cố. Thực tế thời gian qua cho thấy, ở không ít lĩnh vực, sự chậm trễ trong hướng dẫn, sự lúng túng trong tổ chức thực hiện, hay sự thiếu kiên quyết trong xử lý vi phạm đã làm giảm sút hiệu quả chính sách.

Thứ ba, một thách thức quan trọng khác là văn hóa pháp quyền nền tảng tinh thần của Nhà nước pháp quyền vẫn chưa thật sự vững chắc. Ở nhiều nơi, người dân vẫn “sợ cán bộ hơn sợ luật”, vẫn thói quen hành xử tùy tiện, thậm chí lách luật. Khi luật chưa trở thành “chuẩn mực sống”, thì Nhà nước pháp quyền vẫn còn một quãng đường dài phía trước.

"Phải đầu tư xây dựng văn hóa pháp quyền một cách bài bản, từ giáo dục phổ thông đến truyền thông đại chúng, từ đạo đức công vụ đến hành vi xã hội. Cần lan tỏa tinh thần sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật không bằng mệnh lệnh, mà bằng sự đồng thuận, tự giác và niềm tin".

Để vượt qua những thách thức, theo tôi, điều đầu tiên và quan trọng nhất là phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật. Phải từ bỏ dứt khoát kiểu tư duy “quản không được thì cấm”, thay vào đó là tư duy phục vụ, tạo thuận lợi, khuyến khích sáng tạo. Xây dựng luật phải đứng trên nền thực tiễn, thấm sâu vào cuộc sống và phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.

Đồng thời, cần nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật bằng cách xác lập rõ trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu. Pháp luật phải được thực thi nghiêm minh, thống nhất, liên tục và có cơ chế phản hồi linh hoạt từ cơ sở, từ người dân. Cần có cơ chế để người dân, doanh nghiệp phản ánh, giám sát và tham gia vào quá trình hoàn thiện pháp luật một cách thực chất.

Ngoài ra, phải đầu tư xây dựng văn hóa pháp quyền một cách bài bản, từ giáo dục phổ thông đến truyền thông đại chúng, từ đạo đức công vụ đến hành vi xã hội. Cần lan tỏa tinh thần sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật không bằng mệnh lệnh, mà bằng sự đồng thuận, tự giác và niềm tin.

Để vượt qua những thách thức này, cần phải có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Việc hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN không chỉ là mục tiêu của riêng ngành tư pháp hay lập pháp, mà là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, với phương châm "nhân dân là trung tâm, là chủ thể".

Tôi tin rằng, với quyết tâm như đã thể hiện trong bài viết của Tổng Bí thư, nhất là việc ban hành Nghị quyết 66-NQ/TW, Việt Nam đang đứng trước một thời điểm đặc biệt thuận lợi để chuyển hóa những thách thức ấy thành cơ hội, để tiến những bước dài trong việc xây dựng một Nhà nước pháp quyền thực chất, hiện đại và vì dân. Đó chính là nền tảng vững chắc để đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, giàu mạnh và thịnh vượng.

Nguồn: https://baoquocte.vn/dot-pha-de-dat-nuoc-vuon-minh-trong-ky-nguyen-moi-315648.html