Dư địa cải thiện NIM ngày càng thu hẹp

Biên lãi thuần (NIM) là một trong những chỉ số quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của các ngân hàng. Chỉ số NIM càng cao cho thấy khả năng sinh lời của ngân hàng càng tốt. Tuy nhiên, chỉ số này đã có xu hướng giảm trong vài năm gần đây và thể hiện rõ trong quý III/2025. Ghi nhận dữ liệu từ WiChart, NIM của các ngân hàng niêm yết tiếp tục xu hướng thu hẹp trong quý III/2025 khi chi phí vốn tăng nhanh hơn lợi suất tài sản sinh lời, NIM ở mức 3,15%, giảm 0,02 điểm % so với quý trước đó, đánh dấu mức thấp nhất kể từ đầu năm 2019. Đồng thời, chỉ số này cũng có sự phân hóa mạnh giữa các ngân hàng.

Nhóm nhà băng cổ phần với quy mô lớn như VPBank, HDBank ghi nhận NIM vượt mốc 5%. Ngược lại, một số nhà băng quy mô nhỏ chỉ có mức NIM dưới 2%. Lý giải nguyên nhân NIM ngày càng thu hẹp, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính cho biết, chủ yếu do hiện ngành Ngân hàng đang chịu áp lực rất lớn khi phải tăng lãi suất huy động để cạnh tranh hút vốn so với các kênh đầu tư khác, trong khi lãi suất cho vay vẫn kiên định giữ ở mặt bằng thấp để có thể hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, nhất là trong giai đoạn cuối năm và cận kề Tết Nguyên đán.

Chuyên gia Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam cũng cho biết, xu hướng giảm biên lãi thuần kéo dài liên tiếp trong khoảng 2-3 năm vừa qua. Theo vị chuyên gia này, nguyên nhân lớn nhất đến từ việc yêu cầu cấp thiết của Chính phủ đối với ngành Ngân hàng duy trì mặt bằng lãi suất thấp nhằm hỗ trợ nền kinh tế hồi phục, ưu tiên cho tăng trưởng. Trong bối cảnh nhà điều hành vẫn ưu tiên duy trì chính sách hiện tại, biên lãi ròng của các ngân hàng vẫn sẽ chịu ảnh hưởng trong thời gian tới. Nhất là đối với nhà băng tỷ lệ thu nhập từ tín dụng cao chắc chắn hoạt động kinh doanh gặp khó hơn.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cũng chung nhận định, trong ngắn hạn, dư địa cải thiện NIM sẽ hạn chế hơn, chủ yếu do áp lực từ chi phí vốn tăng nhanh hơn so với lãi suất đầu ra. Theo VDSC, chi phí huy động của các ngân hàng tiếp tục đối mặt với nhiều áp lực tăng khi xét đến nhu cầu giải ngân tín dụng vào cuối năm thường rất cao và khoảng cách hiện tại giữa huy động và tín dụng vẫn đáng kể. Tuy nhiên, áp lực thanh khoản của hệ thống có thể được giải tỏa phần nào khi dòng vốn chi ngân sách, đặc biệt là giải ngân cho các dự án đầu tư công, thường tăng trong giai đoạn cuối năm.

Đó chỉ là trong ngắn hạn, để giải quyết bài toán cải thiện NIM, trong năm tới, ngân hàng buộc phải nâng tỷ lệ CASA cao, kiểm soát tốt chi phí vốn và tối ưu hoá danh mục cho vay, đồng thời đẩy mạnh tín dụng ở những lĩnh vực, phân khúc khách hàng có lãi suất cho vay cao hơn. Ngoài ra, trong kỷ nguyên số hóa, ngân hàng nào đẩy mạnh đầu tư công nghệ, chuyển đổi ngân hàng số, tăng trải nghiệm cho khách hàng… sẽ giảm bớt chi phí hoạt động, tăng hiệu quả kinh doanh, góp phần cải thiện được NIM.

Trong bối cảnh lãi suất huy động đang có xu hướng tăng trở lại do áp lực thanh khoản cuối năm và để cạnh tranh thu hút vốn, NIM của ngành Ngân hàng đang chịu sức ép thu hẹp rõ rệt. Để giảm thiểu tác động đến kết quả kinh doanh, các chuyên gia cho rằng, nhà băng cần tập trung tăng thu ngoài lãi. Chuyên gia VIS Rating nhận định, tăng trưởng mạnh của thu nhập từ phí dịch vụ, đầu tư và thu hồi nợ xấu đang trở thành “lớp đệm” quan trọng giúp lợi nhuận ngành Ngân hàng duy trì ổn định trong bối cảnh NIM không còn dày dặn như các năm trước. Thực tế cho thấy, nhiều ngân hàng đang đẩy mạnh dịch vụ thanh toán số, thẻ, ngân hàng điện tử và bancassurance, từng bước biến các sản phẩm phi tín dụng thành nguồn thu ổn định. Đây là một xu hướng tất yếu hướng tới tăng trưởng bền vững, giảm dần sự lệ thuộc vào tín dụng truyền thống mà các nhà băng cần xác định trong chiến lược dài hạn của mình.

Nguồn: https://thoibaonganhang.vn/du-dia-cai-thien-nim-ngay-cang-thu-hep-174689.html