Dựng lại nhà, dựng lại đất

Trà Tân có đến hơn 30 điểm sạt lở lớn nhỏ, chính quyền địa phương dồn sức hỗ trợ người dân. Ảnh: X.H

Vẫn chưa có con số thống kê cuối cùng về thiệt hại của đợt ngập lụt lịch sử những ngày qua. Có lẽ chỉ cần bằng quan sát, cũng đủ thấy những mất mát vừa qua là khôn cùng. Tái thiết cuộc sống sau lũ lụt, là vấn đề cần được quan tâm ngay bây giờ.

Hỗ trợ cấp thiết

Bà Tào Thị Tố Điểm - Chủ tịch UBND xã Quế Phước, từ đêm 26/10 đến 30/10, trực chiến 24/24 tại trụ sở UBND xã. Đây cũng là nơi tránh trú cho hơn ngàn hộ dân xung quanh.

Từng gói mì, lương khô, nước uống... bà con cùng nhau chắt chiu sử dụng khi lụt ngâm tận 3 ngày. Trong khi đó, bà Điểm cùng cán bộ xã xông pha đi sơ tán dân ở những đoạn nguy cơ cao nếu nước lớn thêm.

Quế Phước gần như là địa phương có số nhà bị ngập lụt nhiều nhất của thành phố Đà Nẵng nếu tính trên tổng số hộ dân. Hơn 3.600 hộ của toàn xã thì cũng từng ấy căn nhà chìm trong nước lũ. Các thôn Đông An, Bình Yên, Phú Hòa bị cô lập. Đường nối từ trung tâm xã đến các thôn sạt lở nặng. Nhưng vẫn may, đến thời điểm hiện tại, Quế Phước chưa có thiệt hại về người.

Nhà cửa ngập và hư hại thì chưa thể tính trong ngày một ngày hai. Có nhà trữ lúa, bắp cho mùa tới, nước lớn trong đêm không di dời kịp, mất trắng. Có nhà nuôi bầy heo, vài con bò, chạy lụt về thì chuồng trại trống trơn. Nhưng cấp thiết nhất vào những ngày ngay sau lụt này, là lương thực thực phẩm, nước uống cho bà con.

“Tôi điện thoại liên tục cho các anh của hội đồng hương Nông Sơn cũ, tìm cách vận chuyện hàng cứu trợ bà con Quế Phước. Cần nhất bây giờ là nước uống, vì bà con ở đây dùng nước giếng để uống, bây giờ thì không còn chỗ nào không bị bùn non” - bà Điểm nói.

Tại Trà Tân, liên tục những thiệt hại được báo về cho lãnh đạo xã. Dù bị cả sạt lở đất và lũ quét, nhưng may mắn Trà Tân không có thiệt hại về người trong cơn lũ lịch sử này.

Tại nóc Ông Thượng, sạt lở đất làm sập hoàn toàn 11 ngôi nhà. Thôn Ngọc Tu cũng có đến gần 10 căn nhà bị lấp. Tính đến sáng 30/10, Trà Tân có khoảng 27 căn nhà bị thiệt hại do sạt lở đất.

May mắn số người bị thương được đưa đi cấp cứu kịp thời, tránh được thương vong” - ông Nguyễn Hồng Lai - Bí thư Đảng ủy xã Trà Tân nói.

Hiện tại, Trà Tân tính toán tìm các nguồn để hỗ trợ lương thực thực phẩm, thuốc men cho người dân. Chủ động dự trữ lương thực, nước uống và thuốc men nhưng nhu cầu của người dân khá lớn. Chưa kể, sau lũ lụt và sạt lở, địa phương sẽ phải đối diện tình trạng dịch bệnh do nguồn nước, môi trường bị ô nhiễm. Do vậy, trang bị thuốc men cũng là một trong những hỗ trợ cấp thiết với các xã miền núi thời điểm này.

Tái thiết sau lũ

Nơi trũng thấp cũng là vùng ngập lụt sâu của đợt này, với đa số người dân làm nông lâm nghiệp. Đợt lũ lụt này, thiệt hại về tài sản không thể đong đếm.

Trong đêm tối, các lực lượng cứu trợ ở xã Duy Xuyên vẫn đến từng hộ dân bị cô lập tiếp tế thực phẩm, nước uống. Ảnh: X.H

Chưa kể, đó còn là sự đứt gãy của đời sống. Nhà cửa, trường học, trạm y tế bị cuốn trôi. Nhiều nơi bị cô lập. Người dân vừa lo bữa ăn, vừa lo tìm lại đất sản xuất, vừa lo sửa sang lại căn nhà để... sống tiếp.

Bà Tào Thị Tố Điểm cho biết, thời gian tới, người dân cần được hỗ trợ để tái sản xuất. Chưa kể, hạ tầng giao thông của địa phương hiện hư hại nghiêm trọng. Sửa sang đường sá, dựng lại căn nhà là việc đầu tiên.

Trong đợt lũ lụt này, cả xã Quế Phước chỉ có một công trình nhà cộng đồng tránh lũ. Cần thêm những công trình cộng đồng nằm trong khu dân cư, để người dân chủ động tránh trú là điều được nghiệm ra sau lũ dữ.

Trong khi ở miền núi, ông Nguyễn Hồng Lai cho rằng, cần có những cuộc khảo sát địa chất tại các vùng đồi núi nói chung, trong đó có xã Trà Tân để có tính toán sắp xếp dân cư hợp lý. Bên cạnh đó, nếu có hệ thống cảnh báo thiên tai tự động được gắn ở các vùng đồi núi để người dân chủ động tránh trú di dời là điều được nhiều địa phương miền núi mong mỏi.

Ngay sau đợt lũ dữ, chính quyền các địa phương bắt tay triển khai đồng loạt nhiều biện pháp cấp bách như cứu trợ lương thực, dọn vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, sửa lại trường cho học sinh sớm trở lại lớp. Các đoàn cứu trợ, các đội tình nguyện cũng được tạo điều kiện để trao tận tay gạo, chăn màn, thuốc men cho người dân vùng khó.

Nhưng tái thiết, theo đúng nghĩa, không phải là dựng lại những gì đã mất, mà là kiến tạo một nền tảng mới, an toàn hơn, bền vững hơn. Bão lũ đã là một phần của miền Trung, nhưng sống cùng thiên tai một cách chủ động vẫn cần tầm nhìn dài hơi về chiến lược quy hoạch, xây dựng hạ tầng, đầu tư cho vùng khó. Trách nhiệm đó là của chính quyền.

Duy Xuyên khẩn trương ổn định đời sống

Ông Đặng Hữu Phúc - Chủ tịch UBND xã Duy Xuyên cho biết, địa phương có 9 thôn với hơn 2.500 hộ dân có nhà bị ngập sâu từ 1-3m. Đến ngày 30/10, Duy Xuyên chưa ghi nhận thiệt hại về người, tuy nhiên một số công trình hạ tầng, nhà cửa vẫn còn chìm sâu trong nước lũ.

Để sớm ổn định đời sống người dân, chính quyền xã Duy Xuyên đã và đang tập trung nhân lực, vật lực khẩn trương khắc phục hậu quả sau mưa lũ. Đặc biệt, xã cũng tiến hành rà soát các vị trí xung yếu, khu vực bị sạt lở để có phương án khắc phục kịp thời. Với những công trình hư hại nặng, xã Duy Xuyên sớm kiến nghị với thành phố phân bổ nguồn lực để xử lý trong thời gian sớm nhất.

PHI THÀNH

Nguồn: https://baodanang.vn/dung-lai-nha-dung-lai-dat-3308932.html