چرا ساس‌ها به کابوس پاریس تبدیل شده‌اند؟

مقاومت در برابر آفت‌کش‌ها و شیوع ساس‌ها از طریق سفر ، مقابله با آنها را برای مقامات پاریس دشوار کرده است.

ساس‌ها در پارچه و روکش مبلمان لانه می‌کنند. عکس: گاردین — ساس‌ها در پارچه و روکش مبلمان لانه می‌کنند. عکس: *گاردین*

ویدیوهایی از ساس‌ها که در همه جای پاریس، از صندلی‌های مترو گرفته تا صندلی‌های راحتی سینماها، می‌خزند، رسانه‌های اجتماعی و تیترهای خبری را پر کرده‌اند. این حشرات به دلیل تعداد گردشگرانی که به این شهر می‌آیند و ممکن است با ساس‌های خونخوار به خانه برگردند، نگرانی‌هایی را در سراسر پاریس و جهان ایجاد کرده‌اند. معاون شهردار پاریس در طول هفته مد پاریس در توییتر گفت: «هیچ‌کس در امان نیست.»

اگرچه ساس‌ها می‌توانند آفت باشند، اما بیماری را منتقل نمی‌کنند و بیشتر باعث ناراحتی خارش می‌شوند تا اینکه تهدیدی جدی برای سلامتی باشند. ساس‌ها از دهه 1940 تا اواخر دهه 1990 به دلیل استفاده از آفت‌کش‌ها عملاً منقرض شده بودند، اما در سال‌های اخیر دوباره ظهور کرده‌اند و تقریباً در هر شهر بزرگی، از جمله نیویورک و هنگ کنگ، شیوع پیدا کرده‌اند. به گفته نشنال جئوگرافیک، وضعیت پاریس ممکن است شیوع بیماری نباشد، اما گواهی بر یک مشکل دیرینه و نمونه‌ای از چگونگی بقای مؤثر ساس‌ها است.

هر کسی که تا به حال در خانه خود با ساس مواجه شده باشد، می‌داند که نیش آنها می‌تواند باعث ایجاد برآمدگی‌های خارش‌دار و دردناک شود. همچنین ریشه‌کن کردن آنها فوق‌العاده دشوار است زیرا در پارچه‌ها و روکش مبلمان لانه می‌کنند. یک ساس معمولاً فقط چند ماه یا در برخی موارد یک سال زندگی می‌کند. اما زاخاری دوریس، متخصص حشره‌شناسی شهری در دانشگاه کنتاکی، می‌گوید این زمان برای انفجار جمعیت کافی است. دوریس می‌گوید: «شما می‌توانید یک ساس ماده را در خانه خود رها کنید، و او جفت‌گیری می‌کند و به سرعت جمعیتی را ایجاد می‌کند که می‌تواند در عرض چند هفته یا چند ماه از کنترل خارج شود.»

ساس‌های تختخواب گروهی از حدود ۱۰۰ گونه از حشرات انگلی کوچک هستند که از خون حیوانات خونگرم تغذیه می‌کنند. تنها سه گونه از این حشرات انسان را نیش می‌زنند که رایج‌ترین آنها Cimex lectularius است. ساس‌های تختخواب بالغ به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز، بدون بال و تنها حدود ۰.۶ سانتی‌متر طول دارند، تقریباً به اندازه یک دانه سیب. آنها اغلب با سایر خونخواران مانند کک اشتباه گرفته می‌شوند، اما می‌توان آنها را با بدن‌های صاف و بیضی شکلشان تشخیص داد.

دی‌وریس می‌گوید ساس‌ها از زمان آغاز تاریخ بشر یک مشکل بوده‌اند. بقایای آنها در مقبره‌های مصری با قدمت بیش از ۳۵۰۰ سال یافت شده است. اما آنها ابتدا از کجا آمده‌اند؟ دانشمندان از اولین اجداد ساس‌ها مطمئن نیستند، اما یک نظریه پیشرو برای ظهور ساس‌های مدرن این است که آنها با خفاش‌ها تکامل یافته‌اند. کوبی شال، حشره‌شناس دانشگاه کارولینای شمالی، می‌گوید: «۲۰۰۰۰۰ سال پیش، زمانی که مردم در غارها با خفاش‌ها زندگی می‌کردند، گونه‌ای از ساس‌ها به آنها چسبیدند. وقتی مردم غارها را ترک کردند، آن گونه از ساس‌ها نیز به دنبال آنها آمدند.»

وقتی ساس‌ها هدف خود را پیدا می‌کنند، یک لوله سرنگ مانند که به نوکشان متصل است را وارد پوست می‌کنند تا خون گرم را بمکند. آنها همچنین یک سری پروتئین از جمله مواد بی‌حس‌کننده و ضد انعقاد را به محل گزش تزریق می‌کنند. اگرچه آنها ناقل بیماری نیستند، اما بزاق ساس می‌تواند در برخی افراد واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند و تاول‌های بزرگ و خارش‌دار ایجاد کند. شال گفت، برخی دیگر ممکن است حتی متوجه نشوند که با ساس‌ها زندگی می‌کنند زیرا پوستشان واکنش نشان نمی‌دهد.

از طریق تاکتیکی به نام تلقیح تروماتیک، ساس‌های نر بالغ آلت تناسلی داسی شکل خود را وارد شکم ماده می‌کنند و اسپرم را مستقیماً به بدن او تزریق می‌کنند. اسپرم از طریق سیستم گردش خون ماده به رحم می‌رود و در آنجا تخم‌های او را بارور می‌کند. ویلیام هنتلی، بوم‌شناس دانشگاه شفیلد در بریتانیا، می‌گوید چگونگی تکامل این مکانیسم تولید مثل در آنها همچنان یک راز است.

با گذشت زمان، ساس‌های ماده در شکم خود اندامی تخصصی به نام اسپرمالژ (spermalege) ایجاد کرده‌اند که حاوی سلول‌های ایمنی است که به جلوگیری از عفونت در محل زخم کمک می‌کند. پس از یک جفت‌گیری سخت، ساس‌های ماده معمولاً روزانه ۱ تا ۷ تخم می‌گذارند که به شفیره تبدیل می‌شوند. شفیره‌ها قبل از رسیدن به بزرگسالی، پنج مرحله رشد را طی می‌کنند، اگرچه برای تکمیل هر پوست‌اندازی باید از خون تغذیه کنند.

انسان‌ها در طول تاریخ بارها و بارها برای کنترل شیوع ساس تلاش کرده‌اند. یکی از موفق‌ترین تلاش‌ها در طول جنگ جهانی دوم رخ داد، زمانی که حشره‌کش DDT که اکنون ممنوع شده است، به طور گسترده برای کشتن ساس‌ها توزیع شد. این ماده شیمیایی در ابتدا در کنترل آنها بسیار مؤثر بود. در دهه 1990، جمعیت جدیدی از ساس‌های تختخواب که در برابر DDT مصون بودند، شروع به گسترش کردند.

این مشکل با افزایش سفرهای جهانی در دهه‌های اخیر تشدید شده است، چرا که به این موجودات خونخوار اجازه می‌دهد تا در سراسر جهان سفر کنند و هر روز میزبان‌های جدیدی پیدا کنند. در نتیجه، جمعیت ساس‌ها به سرعت افزایش یافته و بسیاری از آنها در برابر حشره‌کش‌های تجاری مقاوم شده‌اند. نابودکنندگان ساس اغلب به گرما متکی هستند، زیرا ساس‌ها اگر حداقل به مدت ۹۰ دقیقه در معرض دمای ۴۳.۳ درجه سانتیگراد قرار گیرند، می‌میرند.

آن خنگ (طبق گزارش نشنال جئوگرافیک )

لینک منبع